Τεχνητή νοημοσύνη κατά του καρκίνου του μαστού

06:56 9/1/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Η τεχνητή νοημοσύνη (AI) ως αρωγός στον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του μαστού αυξάνει την πιθανότητα ανίχνευσης της νόσου, σύμφωνα με τους ερευνητές, κάνοντας λόγο για την πρώτη σε πραγματικές συνθήκες δοκιμή τής εν λόγω προσέγγισης.

Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να βοηθήσει τους επαγγελματίες του ιατρικού κλάδου να εντοπίσουν τον καρκίνο, είτε πρόκειται για μη φυσιολογικούς όγκους σε αξονικές τομογραφίες, είτε για ενδείξεις

καρκίνου του μαστού στις μαστογραφίες.

Ωστόσο, πολλές μελέτες είναι αναδρομικές – όπερ σημαίνει ότι η τεχνητή νοημοσύνη δεν εμπλέκεται εξ αρχής – ενώ δοκιμές που ακολουθούν την αντίθετη προσέγγιση έχουν συχνά μικρά μεγέθη δειγμάτων. Τώρα οι ερευνητές αναφέρουν ότι δοκίμασαν για πρώτη φορά την τεχνητή νοημοσύνη σε ένα εθνικό πρόγραμμα διαγνωστικού ελέγχου, αποκαλύπτοντας οφέλη σε πραγματικές συνθήκες.

Δεδομένα από χιλιάδες

«Θα μπορούσαμε να βελτιώσουμε το ποσοστό ανίχνευσης χωρίς να αυξήσουμε τη βλάβη για τις γυναίκες που συμμετέχουν στον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του μαστού» παρατηρεί ο καθηγητής Αλεξάντερ Καταλίνιτς, συν-συγγραφέας της μελέτης από το Πανεπιστήμιο του Λίμπεκ στη Γερμανία.

Ο ίδιος και οι συνεργάτες του ανέλυσαν δεδομένα από 461.818 γυναίκες στη Γερμανία, οι οποίες υποβλήθηκαν σε προληπτικό έλεγχο για καρκίνο του μαστού, κατά το διάστημα μεταξύ Ιουλίου 2021 και Φεβρουαρίου 2023, στο πλαίσιο ενός εθνικού προγράμματος για ασυμπτωματικές γυναίκες ηλικίας 50-69 ετών.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη υποδεικνύει

Οι απεικονίσεις όλων εξετάστηκαν ανεξάρτητα από δύο ακτινολόγους. Ωστόσο, για 260.739 από τις γυναίκες, τουλάχιστον ένας εκ των ειδικών χρησιμοποίησε ένα εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης.

Το εργαλείο AI όχι μόνο επισημαίνει ορατά τις σαρώσεις που θεωρεί μη ύποπτες ως «φυσιολογικές», αλλά εκδίδει μια ειδοποίηση «δίχτυ ασφαλείας» όταν μια σάρωση που αξιολογεί ως ύποπτη έχει κριθεί μη ύποπτη από τον ακτινολόγο. Σε αυτές τις περιπτώσεις, το εργαλείο AI επισημαίνει επίσης την περιοχή της σάρωσης, που υποδεικνύει ότι χρήζει προσεκτικού ελέγχου.

Το ποσοστό ανίχνευσης

Συνολικά 2.881 από τις γυναίκες που συμμετείχαν στη μελέτη – η οποία δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση «Nature Medicine» – διαγνώστηκαν με καρκίνο του μαστού. Το ποσοστό ανίχνευσης ήταν 6,7% υψηλότερο στην ομάδα AI. Λαμβάνοντας ωστόσο υπόψη παράγοντες όπως την ηλικία των γυναικών και τους συμμετέχοντες ακτινολόγους, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αυτή η διαφορά αυξήθηκε, με ποσοστό 17,6% υψηλότερο για την ομάδα AI σε 6,70 ανά 1.000 γυναίκες, έναντι 5,70 ανά 1.000 γυναίκες στην τυπική ομάδα.

Κοντολογίς, εντοπίστηκε μία επιπλέον περίπτωση καρκίνου ανά 1.000 γυναίκες, που εξετάστηκαν με τη χρήση AI. Πλέον σημαντικό, η ομάδα ανέφερε ότι ο ρυθμός με τον οποίο οι γυναίκες κλήθηκαν για περαιτέρω έρευνα, ως αποτέλεσμα μιας ύποπτης σάρωσης, ήταν περίπου ο ίδιος.

«Στη μελέτη μας είχαμε υψηλότερο ποσοστό ανίχνευσης, χωρίς να έχουμε υψηλότερο ποσοστό ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων» δήλωσε ο Καταλίνιτς. «Πρόκειται για ένα καλύτερο αποτέλεσμα, με την ίδια βλάβη».

Το «δίχτυ ασφαλείας»

Η ομάδα ανέφερε ότι το «δίχτυ ασφαλείας» του εργαλείου ενεργοποιήθηκε 3.959 φορές στην ομάδα AI και οδήγησε σε 204 διαγνώσεις καρκίνου του μαστού.

Αντίθετα, 20 διαγνώσεις καρκίνου του μαστού στην ομάδα AI δεν θα είχαν γίνει, εάν οι κλινικοί γιατροί δεν είχαν εξετάσει τις σαρώσεις που θεωρούνται «φυσιολογικές» από την τεχνητή νοημοσύνη.

Ο Στέφαν Μπουνκ, έτερος συν-συγγραφέας της μελέτης και συνιδρυτής της Vara, της εταιρείας που δημιούργησε το εργαλείο AI, δήλωσε ότι η τεχνολογία αύξησε την ταχύτητα με την οποία οι ακτινολόγοι εξέτασαν τις σαρώσεις που επισημάνθηκαν ως «φυσιολογικές».

Η τεχνητή νοημοσύνη βοήθησε

Οι υπολογισμοί έδειξαν, προσέθεσε, ότι ακόμη και αν αυτές οι σαρώσεις δεν επανεξετάζονταν από ειδικούς, το συνολικό ποσοστό ανίχνευσης καρκίνου του μαστού θα ήταν υψηλότερο και το ποσοστό ανάκλησης χαμηλότερο από ό,τι χωρίς το εργαλείο.

Αυτό, είπε, σημαίνει λιγότερα ψευδώς θετικά αποτελέσματα για τις γυναίκες και μειωμένο φόρτο εργασίας για τους ακτινολόγους.