Θέλουν να «ξαναφτιάξουν» τη Μέση Ανατολή

06:31 30/12/2024 - Πηγή: Τα Νεα

Από την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023 και μετά, το Ισραήλ έχει επιφέρει μια σειρά από καταστροφικά πλήγματα στους πιο επικίνδυνους περιφερειακούς αντιπάλους του. Εχει καταστρέψει τη Χαμάς στη Γάζα, έχει προκαλέσει σοβαρές ζημιές στη σιιτική Χεζμπολάχ στον Λίβανο, απέκρουσε τους πυραύλους από την Τεχεράνη και εξαπέλυσε τα δικά του χτυπήματα στο Ιράν αποδεκατίζοντας την αεράμυνα της χώρας και αφήνοντας την Τεχεράνη ευάλωτη σε οποιαδήποτε μελλοντική αντιπαράθεση.

Από την άλλη, οι στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραήλ – ειδικά ο πόλεμος στη Γάζα, όπου οι τοπικές Αρχές

λένε ότι περισσότεροι από 40.000 Παλαιστίνιοι, μεταξύ των οποίων πολλά παιδιά, έχουν χάσει τη ζωή τους – έχουν πλήξει τη διεθνή θέση της χώρας. Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο εξέδωσε εντάλματα σύλληψης για τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον πρώην υπουργό Αμυνας Γιοάβ Γκάλαντ.

Ωστόσο, οι ηγέτες του Ισραήλ, σύμφωνα με τη «Wall Street Journal», φαίνεται να θεωρούν ότι τα στρατιωτικά κέρδη αξίζουν το πλήγμα στο διεθνές γόητρο της χώρας και υποστηρίζουν ότι η ισχυρότερη στρατηγική θέση της χώρας ανοίγει την πόρτα για διπλωματικά κέρδη στο μέλλον, καθώς οι αραβικές χώρες αναζητούν εταίρους προκειμένου να περιορίσουν την ισχύ του Ιράν. Δεν θα είναι εύκολο, ειδικά καθώς η κοινή γνώμη σε όλο τον αραβικό κόσμο έχει στραφεί ακόμα περισσότερο εναντίον του Ισραήλ λόγω του πολέμου της Γάζας. Αλλά με τα μάτια του κόσμου στραμμένα στη φρίκη που προέκυψε από τα συντρίμμια του καθεστώτος Ασαντ και μια πιθανή κατάπαυση του πυρός στη Γάζα να διαφαίνεται στον ορίζοντα, το Ισραήλ ελπίζει ότι μπορεί να επιδιορθώσει τη διεθνή εικόνα του και τη διπλωματική του θέση.

Ισραηλινοί αξιωματούχοι πιέζουν για επιθετικά βήματα προς την κατεύθυνση οικοδόμησης μιας συμμαχίας Ισραήλ, ΗΠΑ και μετριοπαθών Αράβων, που θα περιλαμβάνει τη Σαουδική Αραβία και θα στοχεύει στον έλεγχο της επιρροής του Ιράν. Ο Σάρεν Χάσκελ, υφυπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ, εκτιμά ότι επειδή η χώρα του βρίσκεται στην πρώτη γραμμή και έχει δείξει τη στρατιωτική της ικανότητα, «πολύ περισσότερες χώρες συνειδητοποιούν ότι πρέπει να συνεργαστούν μαζί μας». Πιο σημαντική θα είναι η εμβάθυνση των σχέσεων με τη Σαουδική Αραβία, που είχε ξεκινήσει πριν από τον πόλεμο – οι σαουδάραβες ηγέτες πιστεύουν ακόμα ότι η ομαλοποίηση με το Ισραήλ είναι εφικτή εάν υπάρξει πρόοδος στο ζήτημα του παλαιστινιακού κράτους. Οι Ισραηλινοί αντιτίθενται στη συντριπτική τους πλειοψηφία σε ένα παλαιστινιακό κράτος τώρα, αλλά θα μπορούσαν να δώσουν στους Παλαιστίνιους έναν σαφή οδικό χάρτη για την αυτοδιακυβέρνηση στη Γάζα και τη Δυτική Οχθη, εξηγεί ο Γκόλοφ. Δεν είναι σαφές εάν η Σαουδική Αραβία θα αποδεχόταν έναν τέτοιο συμβιβασμό.

Βέβαια, δεν συμφωνούν όλοι ότι τα στρατιωτικά επιτεύγματα του Ισραήλ έχουν κάνει τη χώρα ή την περιοχή ασφαλέστερη – οι χιλιάδες νεκροί στη Γάζα δεν θα ξεχαστούν εύκολα, τονίζει ο Χουσεΐν Ιμπις, αναλυτής σε think tank στην Ουάσιγκτον. «Είναι μια χώρα περικυκλωμένη από εχθρούς που σήμερα έχουν πολύ περισσότερους λόγους να την εχθρεύονται από ό,τι στις 7 Οκτωβρίου 2023», εξηγεί.

Σε όλη τη Μέση Ανατολή και σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, η συνάντηση με ισραηλινούς ηγέτες έχει γίνει ταμπού, πνίγοντας τη μελλοντική συνεργασία, παρατηρεί ο Ουίλιαμ Ουέσλερ, διευθυντής προγραμμάτων Μέσης Ανατολής στο Atlantic Council. Από την αρχή του πολέμου, ένα από τα βασικά ερωτήματα για το Ισραήλ σταθμίζοντας οφέλη και απώλειες, ήταν αν θα είχε την ελευθερία  να επιδιώξει τους στρατιωτικούς του στόχους πριν οι διπλωματικές συνέπειες γίνουν συντριπτικές, τονίζει ο ισραηλινός συγγραφέας και φιλόσοφος Μικ Γκούντμαν. «Χρειαζόταν να αποκαταστήσουμε την ικανότητα αποτροπής – και για να το πετύχουμε, έπρεπε να κάνουμε πράγματα που μειώνουν τη νομιμότητά μας. Αλλά συνολικά, νομίζω ότι το Ισραήλ τα κατάφερε».