Φινλανδία, ο νέος "άρρωστος" της Ευρώπης

12:04 27/1/2016 - Πηγή: New Money

Η οικονομία της συρρικνώνεται συνεχώς από το 2012 και πλέον εμφανίζει τη χειρότερη επίδοση στη ζώνη του ευρώ – κάτω από τις "άτακτες" χώρες του Νότου, Ελλάδα και Ιταλία. Η οικονομία της για την ακρίβεια έχει πλέον εισέλθει σε τοξικό κύκλο ύφεσης, που πυροδοτείται και αντιστοίχως "τροφοδοτεί" την διαρκώς αυξανόμενη ανεργία στη χώρα και την εμφανή πλέον "κόπωση", αν όχι αποστροφή, των κατοίκων σε παντός είδους μεταρρυθμίσεις.

Όσοι πιστεύετε πως αυτή η περιγραφή αφορά την Ελλάδα,

ή την Ιταλία, ή την Ισπανία, την Πορτογαλία, την Ιρλανδία έστω, κάνετε λάθος. Ο νέος "άρρωστος" της Ευρώπης, ο νέος "παραστρατημένος" είναι η Φινλανδία. Ακριβώς αυτή η χώρα που μέχρι πρότινος συντασσόταν στο πλευρό των πλέον ακραίων φωνών της κεντροευρωπαϊκής άρχουσας τάξης με την εμμονή της στη δημοσιονομική πειθαρχία και στην αυστηρή λιτότητα. Αυτή η χώρα που απετέλεσε επί σειρά ετών βασικό "σύμμαχο" της Γερμανίας, τώρα μοιάζει ανήμπορη να παρακολουθήσει ακόμα και τα πιο βασικά σημεία της ελεύθερης αγοράς. Και το χειρότερο είναι πως διολισθαίνει τώρα στην κρίση, έξι με εφτά χρόνια αφότου οι πιο αδύναμες και χρεωμένες χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας βίωσαν τον πτωτικό τους κύκλο και τώρα μοιάζουν, άλλη πιο γρήγορα, άλλη πιο αργά, να εξέρχονται της κρίσης.

Όπως χαρακτηριστικά παρουσιάζει τα σχετικά στοιχεία το πρακτορείο Bloomberg, η Φινλανδία τα τελευταία 3 χρόνια βυθίζεται ολοένα και περισσότερο στην κρίση: η οικονομία της συρρικνώνεται κάθε χρόνο από το 2012 και μετά. Μάλιστα είχε τη χειρότερη επίδοσή μεταξύ των χωρών της ζώνης του ευρώ στα πρώτα τρία τρίμηνα του 2015, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Eurostat. Το έλλειμμά της είναι σχετικά υψηλότερο ακόμα κι αυτού του δυσθεώρητου της Ιταλίας, παρά το γεγονός ότι έχει καταταχθεί τέταρτη στην Ε.Ε. με βάση το πόσο υψηλούς φόρους και κοινωνικές εισφορές απαιτεί από τους πολίτες της, ενώ και το ποσοστό ανεργίας υπερβαίνει αυτό των Σκανδιναβών γειτόνων της.

Ο υπουργός Οικονομικών της χώρας, Alexander Stubb, έχει ήδη αρχίσει να αναφέρεται στη χώρα του ως τον τελευταίο «άρρωστο της Ευρώπης». Ενώ ο πολύ πιο γνωστός μας πρώην Επίτροπος – και νυν υπουργός Οικονομίας στη χώρα του – Όλι Ρεν δήλωσε χαρακτηριστικά:. «Η Φινλανδία έχει καταστεί μια οικονομία που λειτουργεί με έλλειμμα» και είναι «10-15% πίσω από τη Σουηδία ή τη Γερμανία» σε όρους ανταγωνιστικότητας.

Για του λόγου το αληθές σε πρόσφατη έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ αναφέρεται ότι η Φινλανδία διολίσθησε από την τέταρτη στην όγδοη θέση όσον αφορά στην παγκόσμια ανταγωνιστικότητα, ενώ και το σύστημα μισθολογικών διαπραγματεύσεων της χώρας είναι το πιο συγκεντρωτικό μεταξύ των 140 χωρών που εξετάστηκαν.

Συγκεκριμένα το 2008, το μερίδιο της Nokia στην αγορά των smartphones χτύπησε το 40%, οι εξαγωγές χάρτου ήταν υψηλότερα κατά 22%, η Rovio Entertainment Oy απολάμβανε την επιτυχία του παιχνιδιού της Angry Birds και η Φινλανδία παρουσιαζόταν ως ένα μοντέλο που άντεχε στην παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση. Από την άλλη την ίδια περίοδο, Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία και Ιρλανδία βρίσκονταν μήνες μόνον από το ξέσπασμα της δικιάς τους κρίσης, που απαίτησε τελικά τρία προγράμματα διάσωσης 581,5 δισ. ευρώ στις Βρυξέλλες. Το... ρολόι γράφει εναντίον της Φινλανδίας κι όπως προειδοποιεί ο κ. Ρεν: "Η διόρθωση αυτού του θέματος απαιτεί βαθιές και γρήγορες αλλαγές, αλλιώς η εναλλακτική είναι η διολίσθηση της χώρας σε ένα «νοτιοευρωπαϊκού στυλ» τέλμα αδύναμης ανάπτυξης και χαμηλής απασχόλησης".

Όπως αναφέρει ο Helge Pedersevn, επικεφαλής οικονομολόγος στην τράπεζα Nordea, το στάτους της Φινλανδίας ως μια από τις λιγότερες αποδοτικές χώρες της ζώνης του ευρώ επιδεινώνεται από τη γήρανση του πληθυσμού και μια ιδιαίτερα σκληρή στάση στο μεταναστευτικό.

Σε κάθε περίπτωση η Φινλανδία είναι βέβαιο ότι δεν θα χρειαστεί το είδος των διεθνών διασώσεων που χαρακτηρίζουν μια κρίση χρέους, ούτε τα μέτρα του πρωθυπουργού Juha Sipila είναι δρακόντεια σε σύγκριση με αυτά που έλαβαν οι χώρες του ευρωπαϊκού νότου. Σύμφωνα δε με τον Olli Rehn, οι προσαρμογές θα φθάσουν περί το 0,5% του ΑΕΠ ανά έτος. Για χάρη παραδείγματος η ανάκαμψη της Πορτογαλίας απαίτησε αύξηση φόρων και περικοπές αξίας 2,5% του ΑΕΠ ανά έτος, ενώ στην Ιρλανδία το ποσοστό αυτό ήταν περίπου στο 1,5-2%, σημείωσε.

Και όπως σημειώνει ο Niku Maattanen, στου Ινστιτούτου Ερευνών της Φινλανδικής Οικονομίας, «δεν είμαστε στο χείλος της κατάρρευσης υπό την έννοια να καταστούμε εξαρτώμενοι στο πώς μας βλέπουν οι επενδυτές». Όντως η Φινλανδία είναι μια από τις λίγες χώρες της ζώνης του ευρώ που ακόμη έχει αξιολόγηση «ΑΑΑ» από τους οίκους Moody's και Fitch, αν και η Standard and Poor's τής αφαίρεσε την ανώτατη αξιολόγηση τον Οκτώβριο του 2014.

Στο περίπου 60% του ΑΕΠ, το χρέος της Φινλανδίας είναι λιγότερο από το μισό της Πορτογαλίας.

Η κυβέρνηση εκτιμάται ότι θα προωθήσει μέτρα ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της χώρας μέσω του κοινοβουλίου τον Ιούνιο. Στη Βουλή ο πρωθυπουργός Sipila – αν και δημοτικότητά του μειώνεται συνεχώς στις δημοσκοπήσεις – καταφέρνει να κρατά στον κυβερνητικό συνασπισμό και τους 123 βουλευτές του στο 199 θέσεων κοινοβούλιο. Παρ' όλ' αυτά, οι αναλυτές εκτιμούν πως με τις εθνικές εκλογές στη Φινλανδία να απέχουν τρία χρόνια, ο κ. Sipila χρειάζεται να αποδώσουν οι μεταρρυθμίσεις του εγκαίρως προκειμένου να αποφύγει τη μοίρα των νοτιοευρωπαίων ηγετών που τιμωρήθηκαν με... πτώση από τους ψηφοφόρους της Ισπανίας, της Πορτογαλίας, της Ιρλανδίας και της Ελλάδας...