Η Ελλάδα των 7.000.000 απειλεί τις συντάξεις

12:28 5/3/2017 - Πηγή: New Money

Του Αργύρη Παπαστάθη

Οσο κι αν ακούγεται περίεργο, η μάχη ανάμεσα στη Γερμανία και τη Eurostat για την εξέλιξη του πληθυσμού στην Ευρώπη μέχρι το 2060 αφορά άμεσα την Ελλάδα. Μάλιστα το συμφέρον των Ελλήνων συνταξιούχων είναι με την πλευρά των Γερμανών!

Ο λόγος; Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του «business stories», οι προκαταρκτικές εκτιμήσεις της Eurostat που θα

δημοσιευτούν μέσα στη χρονιά προβλέπουν ότι ο πληθυσμός της Ελλάδας το 2060 θα υποχωρήσει στο εφιαλτικό χαμηλό των 7.000.000 κατοίκων! Ευτυχώς... η γερμανική και η ελληνική στατιστική υπηρεσία έχουν κόντρα επιχειρήματα.

«Αν δεν βελτιωθούν αυτές οι πρώτες εκτιμήσεις, οι αναλογιστικές μελέτες για το Ασφαλιστικό θα στηριχθούν σε εξαιρετικά δυσμενή στοιχεία με άμεσες επιπτώσεις στις συντάξεις», ομολογεί στέλεχος της Ε.Ε. Κάπου εκεί εμφανίζεται στην υπόθεση ο επικεφαλής της γερμανικής στατιστικής υπηρεσίας (Destatis) Ντίτερ Σαράιθερ. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι πριν από λίγες μέρες ο κ. Σαράιθερ έστειλε επιστολή στη Eurostat και στους ομολόγους του των υπολοίπων χωρών της Ε.Ε. με την οποία αμφισβητεί τη μεθοδολογία που ακολουθείται και αρνείται τις προβλέψεις του πληθυσμού για όλες τις χώρες.

Το ενδιαφέρον στην ιστορία είναι ότι η επιχειρηματολογία του κ. Σαράιθερ για την ανάγκη να ληφθούν περισσότερο υπόψη οι μεταναστευτικές ροές των τελευταίων ετών στηρίζεται στη μεθοδολογική άποψη που παρουσίασαν στη Eurostat στελέχη της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ). Οι θέσεις των δύο κρατών-μελών, Ελλάδας και Γερμανίας, για τη θετική επίδραση του μεταναστευτικού κύματος στα δημογραφικά δεδομένα των επόμενων δεκαετιών λαμβάνονται σοβαρά υπόψη στις συζητήσεις που γίνονται.

Πώς σχετίζονται όλα αυτά με τις συντάξεις; Η έκβαση της συγκεκριμένης διαμάχης στο εσωτερικό της Eurostat όσο κι αν μοιάζει άσχετη με τα ελληνικά συμφέροντα, θα επηρεάσει ακόμη και τις πιθανές αλλαγές στις συντάξεις το 2019. Σε ένα σύστημα όπως το ελληνικό, το οποίο στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στις εισφορές των συνταξιούχων, οι εκτιμήσεις για τη μείωση και τη γήρανση του πληθυσμού αλλάζουν τις μεταβλητές στις αναλογιστικές μελέτες και το μάρμαρο πληρώνουν ως συνήθως οι ασφαλισμένοι και οι συνταξιούχοι.

Ο μηχανισμός που εξηγεί αυτή τη σχέση είναι σχετικά απλός. Τα στοιχεία για την εξέλιξη του πληθυσμού ως το 2060 που θα δημοσιευτούν φέτος από τη Eurostat θα αποτελέσουν τη βάση της μελέτης για τη γήρανση του πληθυσμού (Ageing Report) που θα δημοσιεύσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2018. Πάνω σε αυτή τη μελέτη θα χτιστούν από το 2019 και μετά οι αναλογιστικές μελέτες για το Ασφαλιστικό στην Ελλάδα και τις υπόλοιπες χώρες της Ενωσης.

Στις προηγούμενες εκθέσεις η πτωτική τάση της Ελλάδας ήταν ιδιαίτερα ανησυχητική. Το 2012 η εκτίμηση του Ageing Report για τον πληθυσμό της χώρας μας το 2060 ήταν 11,3 εκατομμύρια κάτοικοι. Τρία χρόνια αργότερα, στην αντίστοιχη έκθεση του 2015, η πρόβλεψη υποχώρησε κάθετα στα 8,3 εκατομμύρια, ενώ η νέα εκτίμηση, η οποία θα δημοσιευτεί το 2018, θα στηριχθεί στα στοιχεία της Eurostat που βρίσκονται υπό διερεύνηση.

Η διαφορά στις εκτιμήσεις είναι κρίσιμη για τις συντάξεις. Μέχρι τώρα η Eurostat έκλινε στην πρόβλεψη ότι ο πληθυσμός της Ελλάδας θα υποχωρήσει σε μόλις 7.000.000 κατοίκους το 2060, λαμβάνοντας κυρίως υπόψη τη γήρανση του πληθυσμού (γονιμότητα - θνησιμότητα) και τη μετανάστευση προς τις χώρες του εξωτερικού. Με βάση τη μεθοδολογία που προτείνει η ελληνική πλευρά και στηρίζεται πλέον από τους Γερμανούς, το σενάριο για την εξέλιξη του πληθυσμού ανεβάζει τον αριθμό κοντά στα 8.000.000 το 2060 - λίγο κάτω από την προηγούμενη εκτίμηση της Κομισιόν. Κάπως έτσι θα μπορούσαν να σταθεροποιηθούν και οι εκτιμήσεις για το Ασφαλιστικό. Το δημογραφικό ζήτημα παραμένει διαρκώς στο μικροσκόπιο οργανισμών όπως το ΔΝΤ, καθώς η αναλογία εργαζομένων - συνταξιούχων στην Ελλάδα βρίσκεται ήδη στο χειρότερο σημείο όλων των εποχών: σε κάθε συνταξιούχο αναλογούν πλέον μόνο 1,33 εργαζόμενοι. Πρόσφατη μελέτη του οργανισμού diaΝΕΟsis μάλιστα αναφέρει ότι το 2050 η Ελλάδα θα είναι μια χώρα μεσηλίκων και γερόντων. Eνας στους τρεις κατοίκους (33%) θα είναι άνω των 65 ετών από 21% που είναι σήμερα και 7% το μακρινό 1951.

*Όπως δημοσιεύτηκε στο Business Stories της 26ης Φεβρουαρίου