Η Κύπρος δεν είναι, πλέον, ο «μεσογειακός παράδεισος» για τις ρωσικές επιχειρήσεις

14:07 10/1/2019 - Πηγή: New Money

Για τις ρωσικές επιχειρήσεις, η Κύπρος δεν είναι πια αυτό που ήταν στο παρελθόν. Η νέα νομοθεσία κατά της νομιμοποίησης παράνομου χρήματος έρχεται να προστεθεί στις επιπτώσεις των αμερικανικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας και επιφανών πολιτών της, διώχνοντας το χρήμα από το άλλοτε ασφαλές καταφύγιο.
«Οι Ρώσοι αποχωρούν από την Κύπρο», δήλωσε ο Κυριάκος Ιορδάνου, γενικός διευθυντής του Ινστιτούτου Πιστοποιημένων Ορκωτών Λογιστών, τα μέλη του

οποίου έχουν Ρώσους πελάτες. Η αξία των τραπεζικών λογαριασμών ξένων υπηκόων εκτός ευρωζώνης στις κυπριακές τράπεζες μειώθηκε στο τέλος Νοεμβρίου στα 7,1 δισ. ευρώ, από τα 21,5 δισ. στο τέλος του 2012, σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου.

Ο όμιλος En+ Group plc ανακοίνωσε στις 2 Νοεμβρίου ότι σχεδιάζει να μετακινηθεί από το Τζέρσεϊ στη Ρωσία και όχι στην Κύπρο, όπως σκόπευε αρχικά. Ο "En+" είναι ο κύριος μέτοχος του γίγαντα του αλουμινίου United Co. Rusal, ιδιοκτησίας του δισεκατομμυριούχου Oleg Deripaska, που περιλαμβάνεται στην λίστα κυρώσεων των ΗΠΑ. Οι λογαριασμοί του Viktor Vekselberg, που και αυτός περιλαμβάνεται στη λίστα για κυρώσεις, και του οποίου ο όμιλος Renova Group είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος της Τράπεζας Κύπρου, έχουν παγώσει.

Η εκροή ρωσικών κεφαλαίων από το νησί σηματοδοτεί την αντιστροφή της τάσης που άρχισε μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης και επιταχύνθηκε με την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004 και στην ευρωζώνη το 2008. Οι Ρώσοι επενδυτές βρήκαν δελεαστική την Κύπρο ως προορισμό λόγω των χαμηλών φορολογικών συντελεστών, της σταθερότητας και της ασφάλειας.

«Το οικονομικό μοντέλο της Κύπρου έχει ήδη μεταβληθεί και εξαρτάται πλέον πολύ λιγότερο από εικονικές εταιρείες και ξένες καταθέσεις. Έχουμε πλέον στρέψει τις προσπάθειές μας στην προσέλκυση νέων επιχειρήσεων με υπόσταση, φυσική παρουσία και πραγματικές δραστηριότητες και απασχόληση», δήλωσε σε παλαιότερη συνέντευξή του ο υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης. Το 2017, οι επιχειρήσεις ρωσικών συμφερόντων είχαν ακαθάριστε εισοδήματα 2,2 δις ευρώ περίπου, ή το 11% του ΑΕΠ, μειωμένα από το 14% του 2012, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Fiona Mullen, διευθύντριας της Sapienta Economic Ltd στην Λευκωσία. «Πλέον ο τουρισμός είναι σημαντικότερος από τον τραπεζικό τομέα. Υπάρχουν ακόμη τα παλαιότερα κεφάλαια, αλλά τώρα έρχονται περισσότεροι Ρώσοι της μεσαίας τάξης για διακοπές», πρόσθεσε. Οι νέες χρηματοοικονομικές επιχειρήσεις με προέλευση από την Ρωσία έχουν περιοριστεί, εκτιμά ο Ιορδάνου, ενώ τα μέλη του Ινστιτούτου αναζητούν ευκαιρίες αλλού, όπως από την Κίνα, την Ινδία, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Οι νέοι, αυστηρότεροι κανονισμοί έχουν αρχίσει να επηρεάζουν την κατάσταση. Η οδηγία που εξέδωσε τον Νοέμβριο η Κεντρική Τράπεζα, περιορίζει τις δυνατότητες των τραπεζών να συνεργάζονται με εικονικές εταιρείες. Δύο Ρώσοι επιχειρηματίες που διατηρούν λογαριασμούς στην Κύπρο πάνω από μια δεκαετία, ανέφεραν ότι πρόσφατα τους ζητήθηκαν από τις τράπεζες στοιχεία πολλών προηγούμενων ετών για την προέλευση των χρημάτων τους.

Λόγω αδυναμίας τους να παράσχουν τα στοιχεία αυτά, οι λογαριασμοί τους έκλεισαν, όπως είπαν, ζητώντας να μην κατονομαστούν. Οι Ρώσοι πελάτες της Τράπεζας Κύπρου, που είναι η μεγαλύτερη στο νησί, είναι πλέον μόλις το 1,5 του συνόλου των καταθετών με 5,7% των καταθέσεων, έναντι 2,4% και 9,9% αντίστοιχα το 2014. Αν και τα μέτρα δεν σχεδιάστηκαν για να πλήξουν Ρώσους, «μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι αυτή η ομάδα επηρεάστηκε περισσότερο από άλλες», δήλωσε ο Δ. Ταξιτάρης, γενικός διευθυντής της εταιρείας χρηματοοικονομικών συμβούλων MAP S.Platis. Παρ' όλα αυτά, ένας αριθμός ρωσικών επιχειρήσεων παραμένει στην Κύπρο, μεταξύ αυτών ο Victor Rashnikov, ιδιοκτήτης της Magnitogorsk Iron & Steel Works PJSC, ο Vladimir Lisin, που διαχειρίζεται το μερίδιό του στην Novolipetsk SteelPJSC μέσω κυπριακής εταιρείας χαρτοφυλακίου και ο Vladimir Potanin , πρόεδρος της MMC Norilsk Nickel PJSC.

Από την πλευρά τους, οι κυπριακές τράπεζες περιορίζουν την έκθεσή τους σε ρωσικές επιχειρήσεις. Η τράπεζα RCBBank Ltd, της οποίας ο δεύτερος μεγαλύτερος μέτοχος με 46,3% είναι η ρωσική κρατική VTB Bank PJSC, προγραμματίζει να ενισχύσει και να αναπτύξει περαιτέρω τις δραστηριότητες των εγχώριων επιχειρήσεων, ανέφερε εκπρόσωπός της στη Λεμεσό. «Εν μέσω κυρώσεων και αυστηρότερης συμμόρφωσης, οι κυπριακές τράπεζες επιλέγουν να μην ασχολούνται με ρωσικά χρήματα και πελάτες, ακόμη και με όσους διατηρούσαν λογαριασμούς επί χρόνια. Οι Ρώσοι πελάτες έχουν γίνει τοξικοί», δήλωσε ο Evgeny Kogan, πρώην διευθυντής του Κέντρου για την Προστασία των Δικαιωμάτων Μετόχων και Επενδυτών Κυπριακών Τραπεζών που ιδρύθηκε το 2014. "Οι Ρώσοι πελάτες έγιναν τοξικοί".