Και στο τέλος κερδίζουν πάντα οι Γερμανοί

07:49 5/3/2021 - Πηγή: New Money

Κατ’ αρχάς, θα μου επιτρέψετε μερικά νούμερα.

Η ομόφωνη αντίδραση των χωρών της ευρωζώνης έναντι της πανδημίας του κορωνοϊού, ήταν η άμεση χαλάρωση των κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητος και η αφειδής έκδοση Δημοσίου Χρέους, από όλα τα κράτη μέλη, προς στήριξη των οικονομιών και των εργαζομένων. Ως αποτέλεσμα το χρέος των χωρών της ζώνης του ευρώ εκτινάχθηκε στο 100% του ΑΕΠ το 2020, με πρωταγωνιστές την Ιταλία, όπου το χρέος

έφθασε στο 150% του ΑΕΠ, και την Ελλάδα όπου το χρέος έφθασε το 210% του ΑΕΠ.

Η συνειδητοποίηση του επιπέδου του χρέους προκάλεσε πανικό στην Ευρωζώνη και έδωσε βήμα σε πολλούς σχολιαστές και οικονομολόγους για κρίσεις και απόψεις. Μεταξύ αυτών και 100 διαπρεπείς οικονομολόγοι, εν οις και ο γνωστός Γάλλος Πικετί, οι οποίοι επρότειναν διαγραφή μέρους του χρέους, αρχής γενομένης από το χρέος που διακρατεί η ΕΚΤ υπό μορφήν κρατικών ομολόγων και το οποίον αντιστοιχεί στο 25% του συνολικού χρέους των κρατών μελών.

Οι σκέψεις αυτές ερέθισαν αμέσως τα ανακλαστικά της Κριστίν Λαγκάρντ, Προέδρου της ΕΚΤ, η οποία αντέδρασε δηλώνοντας ότι κάτι τέτοιο αποκλείεται, διότι απαγορεύεται ρητώς από την ιδρυτική συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το καταστατικό της ΕΚΤ. Με αυτή την άποψη συντάσσεται και ο ημέτερος Κεντρικός Τραπεζίτης καθ’ ότι εποπτευόμενος από την ΕΚΤ.

Ενδιαφέρον όμως έχει και η θέσις του Μάριο Ντράγκι τώρα Πρωθυπουργού της Ιταλίας και τέως Προέδρου της ΕΚΤ. Ο κ. Ντράγκι τώρα έχει κληρονομήσει την καυτή πατάτα του Ιταλικού χρέους και επιλέγει να σφυρίζει αδιάφορα, απαντώντας με χρησμούς περί βιωσιμότητος του Ιταλικού χρέους και προοπτικών μείωσής του μέσω της ανάπτυξης.

Είναι βέβαιον ότι αν αυτός ήταν σήμερα Πρόεδρος της ΕΚΤ, δεν θα διενοείτο θέμα διαγραφής χρέους.

Η Ελλάδα έχει ως γνωστόν την υψηλότερη επιβάρυνση Δημοσίου χρέους. Το συνολικό ελληνικό χρέος ανέρχεται σε 375 δισ. με μέση σταθμισμένη διάρκεια 20 έτη. Το 17% του εν λόγω χρέους διακρατείται από ιδιώτες ομολογιούχους, ενώ το 83% έχει χορηγηθεί από Θεσμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπως ο Ευρωπαικός Μηχανισμός Σταθερότητος (ESM), το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητος (EFSF), και άλλους.

Σήμερα η Ελλάδα ως γνωστόν χρηματοδοτεί με άνεση τις δανειακές ανάγκες της και μάλιστα με σχετικά χαμηλά επιτόκια δανεισμού. Φυσικά, μια μερική διαγραφή χρέους θα τη βόλευε καθώς άλλωστε αυτή είναι μία επίσημη επιστημονική ονομασία αυτού που ο απλός λαός ονομάζει «φέσι», πλην όμως αυτό είναι φέσι νόμιμο και ευρωπαϊκό.

Είναι όμως μια τέτοια εξέλιξη αντικειμενικά συμφέρουσα και μακροπρόθεσμα;

Κατ’ αρχήν, αν διαγραφεί χρέος το οποίον διακρατεί η ΕΚΤ τούτο θα επιφέρει ζημιές στον ισολογισμό της τις οποίες θα κληθούν να καλύψουν τα κράτη- μέτοχοι της ΕΚΤ. Άρα και ο ελληνικός προϋπολογισμός θα επιβαρυνθεί και θα απωλέσει μέρος ή και το σύνολο των ωφελειών που θα έχει από την διαγραφή του ελληνικού χρέους της ΕΚΤ.

Δεύτερον, μια τέτοια θεωρητική κίνηση από πλευράς ΕΚΤ, θα είχε τόσο τεράστιες συνέπειες στις διεθνείς αγορές και θα δημιουργούσε τέτοιο εκνευρισμό και πιθανώς πανικό, που σίγουρα θα διετάρασσε την ομαλή λειτουργία τους, αλλά θα επεδείνωνε και τις συνθήκες χρηματοδότησης των περιφερειακών οικονομιών και σίγουρα της ελληνικής, η οποία έχει και το προηγούμενο του κουρέματος των ομολόγων το 2012.
Όπως διαφαίνεται και από τη σύνθεση του ελληνικού χρέους, το 70% προέρχεται από τους ευρωπαϊκούς θεσμικούς πιστωτές ESM και EFSF. Φυσικά τα κεφάλαια αυτών των πιστωτών αποτελούνται από συνεισφορές όλων των χωρών της Ευρωζώνης, με το μερίδιο του λέοντος να αντιστοιχεί κυρίως στην Γερμανία, η οποία αποτελεί και την μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης. Άρα για να έχει πρακτικό νόημα μια συζήτηση περί μερικής διαγραφής χρέους για την Ελλάδα, αυτή θα πρέπει να αφορά κυρίως το 70%, δηλ. το μέρος που προέρχεται από τους θεσμικούς πιστωτές και δευτερευόντως το 25%, δηλ. τα ελληνικά ομόλογα που διακρατεί η ΕΚΤ.

Φυσικά μια τέτοια συζήτηση μοιραίως θα αφυπνίσει μνήμες περί των Ελλήνων ως κακομαθημένων παιδιών του Νότου, της χώρας των τεμπέληδων οι οποίοι ζουν εις βάρος των χωρών του Βορά.

Είδαμε και πάθαμε να αποτινάξουμε αυτήν την εικόνα! Δεν θέλουμε να την ξαναζήσουμε, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Προ πολλών ετών ένας σπουδαίος Άγγλος ποδοσφαιριστής είχε πει το περίφημο: «Το ποδόσφαιρο είναι ένα άθλημα όπου 22 παίκτες κυνηγούν μία μπάλα για 90 λεπτά και στο τέλος κερδίζουν οι Γερμανοί».

Σήμερα, παραφράζοντας τα λόγια του, θα μπορούσαμε να πούμε ότι τη διαγραφή χρέους πολλοί θα την ήθελαν, αλλά στο τέλος θα την πληρώσουν οι Γερμανοί. Και πολύ φοβούμαι ότι οι Γερμανοί δεν θα μας κάνουν τη χάρη!