Πού πήγαν τα τελευταία οκτώ χρόνια;

07:42 17/4/2018 - Πηγή: New Money

Ενώ σύντομα συμπληρώνονται οκτώ χρόνια από την υπογραφή του πρώτου μνημονίου, διαμορφώνεται το λεγόμενο «αναπτυξιακό πρόγραμμα» που υποτίθεται ότι θα δείξει τον δρόμο προς την ανάκαμψη.

Δεν μπορούμε ασφαλώς να αξιολογήσουμε το πρόγραμμα προτού ανακοινωθεί το περιεχόμενό του, αλλά το ερώτημα είναι αν θα περιέχει τα στοιχεία εκείνα που θα προκαλέσουν μια πραγματική επενδυτική και αναπτυξιακή κοσμογονία.

Διότι το πρόβλημα της Ελλάδας δεν

είναι ότι είχε ένα αποτελεσματικό οικονομικό μοντέλο το οποίο διαταράχθηκε λόγω της κρίσης και τώρα πρέπει να επανέλθουμε σε αυτό.

Αντιθέτως, τα προβλήματα ήταν χρόνια, λίγο πολύ γνωστά και, δυστυχώς, παραμένουν κατά το μεγαλύτερο μέρος ανεπίλυτα. Χαμηλή διεθνής ανταγωνιστικότητα, λίγες εξαγωγές, κυρίως σε τομείς χαμηλής προστιθέμενης αξίας, εξάρτηση από υπηρεσίες που βασίζονται στην εσωτερική κατανάλωση και τον τουρισμό. Ο τελευταίος είναι μεν ένας σημαντικός παραγωγικός πυλώνας που αποδίδει άμεσα ή έμμεσα ένα σημαντικό κομμάτι του εθνικού εισοδήματος, αλλά είναι έντασης εργασίας και δεν αρκεί για να γίνει η Ελλάδα χώρα με υψηλά αμειβόμενη απασχόληση και κέρδη. Δεν μπορεί να γίνει η Ελλάδα πλούσια στηριζόμενη σε τουριστικό προϊόν που βασίζεται σε φθηνά μεροκάματα και υπηρεσίες που θα αγοράζουμε ο ένας από τον άλλον. Πρέπει η χώρα να πουλάει στη διεθνή αγορά προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής εξειδίκευσης και προστιθέμενης αξίας.

Το μόνο πρόβλημα που λύθηκε με τα μνημόνια είναι τα μεγάλα ελλείμματα του Προϋπολογισμού, τα οποία έδωσαν τη θέση τους σε πλεονάσματα τα οποία χρησιμοποιούνται για να αποπληρώνεται το χρέος. Και τούτο με το βαρύτατο τίμημα της υπερφορολόγησης και της μεγάλης περικοπής ακόμη και κρίσιμων δημοσίων δαπανών, όπως οι επενδύσεις. Οσο για το εμπορικό έλλειμμα, μπορεί το πρόβλημα να διορθώθηκε, αλλά αυτό οφείλεται κυρίως στην κατάρρευση των εισαγωγών λόγω της μείωσης των εισοδημάτων και όχι στην άνοδο των εξαγωγών, οι οποίες αυξήθηκαν μόνο κατά περίπου 4,5% τα τελευταία δέκα χρόνια.

Ο βασικός στόχος των μνημονίων ήταν να διασφαλίσουν οι δανειστές τα δικά τους συμφέροντα, που εστιάζονται στο να πάρουν πίσω τα δάνεια που έχουν δώσει. Οι χώρες της Ευρωζώνης ουδέποτε ενδιαφέρθηκαν για την προώθηση πραγματικών μεταρρυθμίσεων, οι οποίες θα ευνοούσαν την οικονομική αναγέννηση της χώρας μας, με στροφή σε καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες που αποδίδουν υψηλό εισόδημα, απασχόληση και επιχειρηματικά κέρδη. Για την ακρίβεια, κάτι τέτοιο είναι αντίθετο με τα δικά τους συμφέροντα. Οι δανειστές δεν έχουν ισχυρό κίνητρο να δημιουργήσουν μια ισχυρή Ελλάδα, έναν ανταγωνιστή που θα πρωταγωνιστεί σε κρίσιμους κλάδους της οικονομίας της γνώσης.

Αυτό είναι δική μας δουλειά. Το ελληνικό αναπτυξιακό σχέδιο θα έπρεπε να υπάρχει εδώ και χρόνια και να απασχολεί διαρκώς το ελληνικό πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό σύστημα. Αραγε θα δούμε ένα τέτοιο πρόγραμμα;