Συγχωνεύσεις και επενδύσεις στη θαλάσσια «Monopoly»

10:29 19/12/2016 - Πηγή: New Money

Του Μηνά Τσαμόπουλου

Σε ενδιαφέροντες καιρούς έχει εισέλθει η ελληνική ακτοπλοΐα. Οι τέσσερις παίκτες της θαλάσσιας «Monopoly», ΑΝΕΚ, Attica, Μινωικές και Hellenic Seaways, συνθέτουν μια εικόνα άκρως ενδιαφέρουσα, με το τραπεζικό σύστημα να δια­δραματίζει τον δικό του ρόλο, αφού μέσω της χορήγησης δανείων έχει καταστεί ο κυρίαρχος των εξελίξεων.

Η χαμηλή τιμή των

καυσίμων αλλά και η διακίνηση των προσφύγων από τα νησιά στην ηπειρωτική χώρα είχε ως αποτέλεσμα το 2015 να πάρουν ανάσα οι εταιρείες του κλάδου, ο οποίος επέστρεψε εν γένει στην κερδοφορία. Βέβαια η μείωση του κύματος των προσφύγων προς την Ελλάδα επηρέασε τον τζίρο μέσα στο 2016. Μετά από ένα καταστροφικό, όπως το χαρακτηρίζουν στελέχη του κλάδου, πρώτο εξάμηνο, η ελληνική ακτοπλοΐα κατάφερε να κρατηθεί στα ίδια επίπεδα με τα περσινά όσον αφορά την επιβατική κίνηση. Ειδικά τον Μάιο και τον Ιούνιο, όμως, ήταν πολύ κάτω από την αναμενόμενη. Την κατάσταση έσωσε η αύξηση επιβατών τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. «Το αξιοσημείωτο ήταν ότι τον Μάιο δεν ήρθαν γκρουπ ξένων τουριστών και κάθισε όλη η αγορά. Ευτυχώς, στα τέλη του καλοκαιριού η εικόνα ήταν πολύ καλή. Από τον Ιούλιο άρχισε η αύξηση της επιβατικής κίνησης», επεσήμαναν τουριστικοί πράκτορες. Ενα άλλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι ακτοπλοϊκές εταιρείες είναι η προτίμηση επιβατών στις αερομεταφορές, ιδιαίτερα στις μακρινές διαδρομές, με κύρια παραδείγματα την Κρήτη, τη Ρόδο και τη Σαντορίνη.

Τζίρος - κέρδη

Με τα στοιχεία 9μήνου που δημοσίευσαν οι τρεις από τις τέσσερις εταιρείες, Μινωικές, Αttica, Hellenic Seaways (η ΑΝΕΚ επέλεξε το τέλος του χρόνου, όπως έχει δικαίωμα εκ του νόμου, αφού πλέον υποχρεωτική είναι η δημοσίευση του 6μήνου και του ισολογισμού), προκύπτουν τα εξής:

- Oι Μινωικές Γραμμές είχαν μείωση τζίρου κατά 7,7 εκατ. ευρώ και από τα 135,6 το αντίστοιχο περσινό διάστημα έπεσαν στα 127,9 εκατ.

-Η Attica, στην οποία ανήκουν η Superfast Ferries και η Blue Star Ferries, είχε μείωση εσόδων κατά 6,5 εκατ. ευρώ, από τα 222,5 πέρυσι στα 216 εκατ. το 9μηνο του 2016.

-Αύξηση παρουσίασε η Hellenic Seaways κατά 7,1 εκατ. ευρώ, καθώς από τα 108,1 πήγε στα 115,2.

-Στο EBITDA (κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων) οι Μινωικές είχαν αύξηση 5,3 εκατ. ευρώ, από τα 31,5 στα 36,8 εκατ., η Attica μείωση κατά 10,5 εκατ., από τα 72,9 στα 62,4 εκατ., και η Hellenic Seaways μείωση κατά 400.000 ευρώ, από 23,1 το 9μηνο του 2015 στα 22,7 εκατ. το 9μηνο του 2016.

-Στα καθαρά κέρδη οι Μινωικές παρουσίασαν αύξηση κατά 6,8 εκατ. - από τα 17,6 στα 24,4 εκατ., η Attica μείωση κατά 8 εκατ., από τα 34,5 στα 26,5 εκατ., και η Hellenic Seaways αύξηση 1,7 εκατ. ευρώ από τα 8,4 στα 10,1 εκατ.

Δάνεια

Οι δανειακές υποχρεώσεις των εταιρειών του κλάδου έχουν μειωθεί, ευρισκόμενες κάτω από το 1 δισ. ευρώ, λόγω αποπληρωμής ή αναδιάρθρωσης δανείων ή πώλησης πλοίων που βοήθησαν στη μείωση των δανείων λόγω προπληρωμών.

«Η ομαλή εξέλιξη του τραπεζικού δανεισμού μέσω της σταθερής μείωσής του εντός της κρίσης καταδεικνύει την έντονη προσπάθεια των εταιρειών να κρατήσουν τις σχέσεις τους με τους τραπεζικούς οργανισμούς που τις εμπιστεύτηκαν. Παρά την προσπάθεια αυτή, η ακτοπλοϊκή αγορά αντιμετωπίζει σοβαρότατη έλλειψη τραπεζικών οργανισμών που μπορούν να συνεχίσουν τη χρηματοδότηση της ακτοπλοΐας», επισημαίνουν τραπεζικοί κύκλοι.

Η σταθερή απομάκρυνση των τραπεζών από τον κλάδο οφείλεται σε ενδογενείς και εξωγενείς παράγοντες όπως:

-Η ελληνική ακτοπλοΐα είναι άμεσα συνδεδεμένη με τους κινδύνους που απορρέουν από την πρόοδο της ελληνικής οικονομίας (greek risk).

-H ζήτηση εσωτερικού δείχνει μείωση που είναι σε στοίχιση με τη μείωση του ΑΕΠ.

-Οι ξένοι τραπεζικοί υποστηρικτές του κλάδου έχουν διακόψει κάθε είδους δανεισμού που έχει σχέση με την ελληνική οικονομία.

-Πολλές τράπεζες έχουν αναστείλει τη χρηματοδότηση της ναυτιλίας, πόσο μάλλον της ακτοπλοΐας.

-Οι ελληνικές τράπεζες αδυνατούν να στηρίξουν τον κλάδο.

-Παρά τη βελτίωση των οικονομικών δεικτών, η ακτοπλοϊκή αγορά εξέρχεται μιας βαθιάς κρίσης κατά την οποία συσσώρευσε πολλές ζημίες κατά την τελευταία οκταετία.

Λουκέτα

Η περίοδος 2009-2015 χαρακτηρίζεται από σοβαρά προβλήματα με μεγάλη απώλεια μεταφορικού έργου και αύξηση μέχρι και διπλασιασμό του κόστους των καυσίμων, σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας. Την περίοδο αυτή η συνολική απώλεια μεταφορικού έργου φτάνει τα 18 εκατομμύρια επιβάτες. Την ίδια χρονική περίοδο, εννέα ελληνικές εταιρείες είτε πτώχευσαν είτε δεν δραστηριοποιούνται πλέον στην ακτοπλοΐα, αποσύροντας ή πουλώντας τα πλοία τους.

Συγχωνεύσεις

Το βλέμμα όλων είναι στραμμένο στον ιταλικό Νότο, εκεί όπου έχει την έδρα του ο όμιλος Γκριμάλντι. Ο Εμανουέλε Γκριμάλντι έστειλε πριν από δύο μήνες το μήνυμα ότι η επιβατηγός ναυτιλία εισέρχεται στην εποχή των συγχωνεύσεων προκειμένου να βγει από το αδιέξοδο στο οποίο την έχει οδηγήσει -τόσα χρόνια- ο κατακερματισμός της σε πολλές εταιρείες. «Πρέπει να κάνουμε πολλά προς αυτή την κατεύθυνση. Ολοένα περισσότερες συγχωνεύσεις θα γίνουν αναπόφευκτα. Η αρρώστια του κλάδου είναι η έλλειψη επενδυτών», δήλωσε ο Ιταλός εφοπλιστής.

Ο κ. Γκριμάλντι έπλεξε πρόσφατα το εγκώμιο της Attica Group χαρακτηρίζοντάς τη μία από τις καλύτερες εταιρείες του κλάδου, μαζί με την P&O και τη Stena. Οπως δήλωσε, οι τρεις αυτές εταιρείες μαζί με τον ιταλικό όμιλο μπορούν μέσω εξαγορών να αναπτυχθούν περαιτέρω στον κλάδο της επιβατηγού ναυτιλίας. Ο όμιλος Γκριμάλντι ακολουθεί επιθετική πολιτική σε ολόκληρη την Ευρώπη ώστε να γιγαντωθεί και να αυξήσει το μερίδιό του στην αγορά.

Για πρώτη φορά, o Εμανουέλε Γκριμάλντι έδειξε με τις τοποθετήσεις του ότι τον ενδιαφέρουν όχι μόνο οι διεθνείς γραμμές, στη Μεσόγειο και στη Βόρεια Θάλασσα, αλλά και οι εσωτερικές γραμμές τόσο στην Ιταλία όσο και στην Ελλάδα. Ηδη στην πατρίδα του έκανε άνοιγμα σε νέες γραμμές. Πρόκειται για τις Μπάρι - Βενετία και Σαλέρνο - Γένοβα, ενώ απέκτησε και το 50% της ιταλικής TTT Lines. Στην Ελλάδα στοχεύει στην απόκτηση του πλειοψηφικού πακέτου της HSW. Eχει δηλώσει μάλιστα ότι για την απόκτηση του 2% είναι διατεθειμένος να πληρώσει πολλά, όχι όμως και για το υπόλοιπο ποσοστό. Ο Γκριμάλντι κατέχει λίγο πάνω από το 48% της HSW, καθώς τον τελευταίο χρόνο ξόδεψε 30 εκατ. ευρώ για να ανεβάσει το ποσοστό του από το 33,35% που κατείχε μέχρι τότε. Η Τράπεζα Πειραιώς ελέγχει μεν το 40,5%, αλλά ηγείται της πλειοψηφίας των μετόχων (52%). Σύμφωνα με πληροφορίες του «b.s.», η τράπεζα σχεδιάζει να βγάλει προς πώληση το μετοχικό της πακέτο μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2017 δρομολογώντας σημαντικότατες εξελίξεις στον κλάδο.

Ο όμιλος έχει σε εξέλιξη ναυπηγικό πρόγραμμα που περιλαμβάνει την κατασκευή 12 πλοίων τα οποία θα παραδοθούν έως το 2018. Επίσης, μέσα στο 2016 παραδόθηκαν στη θυγατρική Atlantic Container Line (ACL) τέσσερα νέας γενιάς πλοία συνδυασμένων μεταφορών Ro-Ro, εμπορευματοκιβωτίων και αυτοκινήτων. Το καθένα από αυτά έχει μεταφορική ικανότητα 3.800 εμπορευματοκιβωτίων και 1.300 αυτοκινήτων και χωρητικότητα 28.900 τετραγωνικά μέτρα.

-Hellenic Seaways: Κερδίζει ολοένα περισσότερα μερίδια αγοράς στο Αιγαίο και γίνεται ακόμη πιο δελεαστική στα μάτια των επενδυτών, αφού αυξάνει συνεχώς την αξία της. Η διοίκηση της εταιρείας αποδίδει την πορεία ανάπτυξης στον σχεδιασμό των δρομολογίων της και στην ευρύτερη αναδιάταξη του στόλου της. Η HSW δρομολόγησε μέσα στο 2016 δύο επιπλέον πλοία.

-Attica Group: Βρίσκεται σε συνεχή δραστηριότητα, αφού στα στρατηγικά της πλάνα υπάρχουν σχέδια για επέκταση, πέρα από την Αδριατική και το Αιγαίο, σε ολόκληρη τη Μεσόγειο, τη Βόρεια Ευρώπη αλλά και τις ΗΠΑ. Επίσης, υπάρχουν πλάνα για ναυπηγήσεις πλοίων μικρότερων των υπαρχόντων. Από τις 16 Ιουνίου 2016 η Attica δραστηριοποιείται με δύο πλοία στη γραμμή που συνδέει το Αλγεθίρας της νότιας Ισπανίας, στον πορθμό του Γιβραλτάρ, με την Ταγγέρη του Μαρόκου. Το καλοκαίρι είχε τα Ε/Γ-Ο/Γ πλοία «Διαγόρας» και «Ελ. Βενιζέλος» -το τελευταίο το είχε ναυλώσει από την ΑΝΕΚ, ενώ τώρα που είναι χαμηλή τουριστική περίοδος έχει δρομολογημένο μόνο το «Διαγόρας». Η Attica συμμετέχει με 49% στην εταιρεία African Moroccan Links, που εκμεταλλεύεται τη γραμμή ενώ έχει και τη διαχείριση των πλοίων. Την πλειοψηφία έχει το τραπεζικό ίδρυμα BMCE, που είναι το μεγαλύτερο του Μαρόκου και το δεύτερο μεγαλύτερο στην Αφρική. Η Attica διεκδικεί μερίδιο από μία αγορά με τζίρο που ξεπερνάει τα 350 εκατ. ευρώ.
Αλλα σχέδια του ομίλου αφορούν το άνοιγμα στη γραμμή ΗΠΑ - Κούβας και πιο συγκεκριμένα τη σύνδεση του λιμανιού του Μαϊάμι με το αντίστοιχο της Αβάνας. Η απόσταση είναι 230 μίλια και θα καλύπτεται σε λιγότερο από 10 ώρες. Την περασμένη εβδομάδα υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με τη ΔΕΠΑ στο πλαίσιο της προσπάθειας για την προώθηση του LNG στη ναυτιλία.

Ακτοπλοΐα και ναυπηγική βιομηχανία

ΜΕΤΑΣΚΕΥΕΣ

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η συμβολή της ελληνικής ακτοπλοΐας στην προσπάθεια να συνεχίσει να υπάρχει η ελληνική ναυπηγική βιομηχανία.

-Το περασμένο καλοκαίρι η Hellenic Seaways παρέλαβε το ανακαινισμένο Ε/Γ-Ο/Γ «Νήσος Σάμος», το οποίο δρομολογήθηκε στη γραμμή Πειραιάς - Μεστά Χίου - Μυτιλήνη - Λήμνος - Θεσσαλονίκη. Εχοντας απόλυτη εμπιστοσύνη στους Ελληνες τεχνικούς, η Hellenic Seaways για ακόμη μία φορά ενίσχυσε την απασχόληση στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη του Περάματος, καθώς στις εργασίες μετασκευής απασχολήθηκε μεγάλο πλήθος επιστημόνων, τεχνικών, εργατοτεχνιτών και εξειδικευμένων συνεργείων κατά τη διάρκεια της σχετικής διαδικασίας.

-Τα ελληνικά ναυπηγεία Νεώριον Σύρου επέλεξαν οι Μινωικές Γραμμές για την ετήσια συντήρηση δύο πλοίων τους, των «Knossos Palace» και «Festos Palace».
Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν και τα πλοία έχουν επιστρέψει στο δρομολόγιο Πειραιάς - Ηράκλειο από τις 26 Νοεμβρίου.

Η επιλογή έγινε με γνώμονα τη στήριξη σε δύσκολους καιρούς της ελληνικής οικονομίας και πιο συγκεκριμένα της παραγωγικής αλυσίδας.

«Η επιλογή αυτή, πέραν της συναισθηματικής αξίας, αποτελεί δείγμα εμπιστοσύνης προς αυτό το ιστορικό και καταξιωμένο διεθνώς ναυπηγείο και βασίστηκε κατά πολύ στην ποιότητα των παρεχόμενων υψηλών - εξειδικευμένων υπηρεσιών που προσφέρει μέσω του έμπειρου και άρτια καταρτισμένου προσωπικού του», επισημαίνει
η διοίκηση της εταιρείας.