Το δίδυμο του SWIFT που θα κάνει πράξη τον αποκλεισμό ρωσικών τραπεζών από το σύστημα πληρωμών

08:47 28/2/2022 - Πηγή: New Money

Τη λίστα με τις ρωσικές τράπεζες, οι οποίες θα τεθούν εκτός SWIFT, αναμένει η διοικητική ομάδα που «τρέχει» το επίμαχο σύστημα πληρωμών, προκειμένου να θέσει σε εφαρμογή μία – ίσως, την πιο σημαντική μέχρι στιγμής – από τις κυρώσεις της Δύσης στη Μόσχα.

Το δίδυμο που θα αναλάβει να πατήσει το… κουμπί της εξόδου, προκαλώντας συρρίκνωση του ΑΕΠ της Ρωσίας κατά περίπου 5%, είναι ο Πακιστανός Yawar Shah

και ο Ισπανός Javier Pérez-Tasso.

Όταν πριν από λίγες ημέρες και ενόσω ήταν σε εξέλιξη η στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία ο Βλαντιμίρ Πούτιν υποδεχόταν στο Κρεμλίνο τον πρωθυπουργό του Πακιστάν, Ιμράν Χαν, προφανώς και δεν είχε φανταστεί πως ένας άλλος Πακιστανός θα ήταν υπεύθυνος για το κόψιμο της οικονομικής… αρτηρίας που συνδέει την Ρωσία με τον υπόλοιπο κόσμο. Ο λόγος για τον Yawar Shah, πρόεδρο του SWIFT και γενικό διευθυντή της Citigroup. Όταν έφτασε στις ΗΠΑ σε ηλικία 18 ετών για να σπουδάσει οικονομικά στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ ήταν αποφασισμένος να επιστρέψει στην πατρίδα του το συντομότερο δυνατό. Κάπου στην πορεία, ωστόσο, άλλαξε γνώμη και πλέον διαμένει μόνιμα στην Αμερική. Ο ίδιος περιγράφει τον εαυτό του ως σκληρό ανταγωνιστή και για να το αποδείξει εργάζεται 12 ώρες την ημέρα.

Όσον αφορά στον Javier Pérez-Tasso, μπορεί να βρίσκεται στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου του SWIFT μόλις τρία χρόνια, εντούτοις η σχέση του με αυτό ξεκινά το μακρινό 1995. Γεννημένος στη Βαρκελώνη το 1970, ο Pérez-Tasso ήταν μόλις τεσσάρων ετών όταν πέθανε ο πατέρας του, με την μητέρα του, αλλά και την γιαγιά του, να αναλαμβάνουν από κοινού τον ρόλο του «προστάτη» της οικογένειας. Η σκληρή προπόνηση σε δύο αθλήματα – χόκεϊ επί πάγου και τένις – ήταν «μία σπουδαία εκπαίδευση για την ηγεσία ενός οργανισμού όπως το SWIFT», ανέφερε σε παλαιότερη συνέντευξή του, σημειώνοντας πως η εμπειρία τον έκανε να νιώθει σεβασμό για τους ανταγωνιστές του. «Εξάλλου, είχαν προπονηθεί εξίσου σκληρά με εμένα. Επίσης, έμαθα ότι στη ζωή τα καλά πράγματα δεν πέφτουν απλώς από τον ουρανό – πρέπει να τα κερδίσεις», πρόσθεσε.

Μία απόφαση που… άργησε οκτώ χρόνια

Ήταν Αύγουστος του 2014 όταν το Ηνωμένο Βασίλειο έβαζε για πρώτη φορά στο τραπέζι το ενδεχόμενο αποκλεισμού της Ρωσίας από το SWIFT λόγω Κριμαίας. Σύμφωνα με τον τότε υπουργό Οικονομικών της Ρωσίας, Alexei Kudrin, μία τέτοια κίνηση θα μπορούσε να προκαλέσει συρρίκνωση του ΑΕΠ της Ρωσίας κατά 5%, ενώ με βάση τον τότε πρωθυπουργό, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, θα ισοδυναμούσε με «κήρυξη πολέμου». Εντέλει, τα όποια σχέδια προς αυτή την κατεύθυνση εγκαταλείφθηκαν.

Η απειλή, ωστόσο, σε συνδυασμό με το πάθημα του Ιράν, στο οποίο εφαρμόστηκε η συγκεκριμένη κύρωση, έθεσε την Ρωσία σε εγρήγορση. Προκειμένου, λοιπόν, να είναι προετοιμασμένη έθεσε σε εφαρμογή το ρωσικό SWIFT που ακούει στο όνομα SPFS.

Το 2020 η επισκεψιμότητα του SPFS σχεδόν διπλασιάστηκε, με περίπου 13 εκατομμύρια μηνύματα, ενώ περισσότερα από 400 χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν προσχωρήσει σε αυτό. Εξαίρεση συνεχίζουν να αποτελούν πολλές μεγάλες τράπεζες, όπως η UniCredit, η Deutsche Bank και η Raiffeisen Bank, αλλά και οι εγχώριες Tinkoff και Vostochny. Η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας δε, προκειμένου να δελεάσει ολοένα και περισσότερες τράπεζες να το επιλέξουν προχώρησε σε μείωση των τιμολογίων ακόμη και στο μισό των χρεώσεων του SWIFT, ενώ το 2019 υπήρχε πρόταση να υποχρεωθούν όλες όσες λειτουργούν στη Ρωσία – συμπεριλαμβανομένων των θυγατρικών ξένων τραπεζών – να συνδεθούν σε αυτό.

Επί του παρόντος, το 20% όλων των εγχώριων μεταφορών γίνονται μέσω SPFS, με την Κεντρική Τράπεζα να επιδιώκει αύξηση αυτού του μεριδίου στο 30% έως το 2023. Στα μειονεκτήματα του εν λόγω συστήματος περιλαμβάνονται οι περιορισμοί, τόσο στο χρόνο (οι όποιες συναλλαγές γίνονται μόνο σε ημέρες και ώρες εργασίας), όσο και στο μέγεθος των μηνυμάτων.

Το χρονικό της λειτουργίας του SWIFT που αντικατέστησε το τέλεξ

1973: 239 τράπεζες από 15 χώρες συγκεντρώθηκαν για να λύσουν ένα πρόβλημα: πώς να επικοινωνούν οι διασυνοριακές πληρωμές. Τέσσερα χρόνια αργότερα – το 1977 – «γεννήθηκε» το SWIFT που έμελε να αντικαταστήσει το τέλεξ, η χρήση του οποίου ήταν πολύ διαδεδομένη εκείνη την εποχή. Σε αυτό συνδέθηκαν 518 ιδρύματα από 22 χώρες. Σε λιγότερο από 12 μήνες από την πρώτη λειτουργία το σύστημα επεξεργάστηκε 10 εκατομμύρια μηνύματα.

1980: Το Χονγκ Κονγκ και η Σιγκαπούρη συμμετείχαν στο SWIFT και μέχρι το 1983 περισσότεροι από 1.000 χρήστες από 52 χώρες χρησιμοποιούσαν τις υπηρεσίες του. Εκείνη την χρονιά το σύστημα επεξεργάστηκε 46,9 εκατομμύρια μηνύματα.

1989: Το SWIFT χρησιμοποιούν 2.814 πελάτες – μεταξύ των οποίων και Κεντρικές Τράπεζες – από 79 χώρες, έχοντας διαχειριστεί 296 εκατομμύρια μηνύματα.

1996: Το σύστημα έφτασε να επεξεργάζεται πάνω από τρία εκατομμύρια μηνύματα/ημέρα.

1999: Περισσότεροι από 6.700 πελάτες από 189 χώρες χρησιμοποιούσαν το SWIFT, με τα συνολικά μηνύματα να ξεπερνούν το ένα δισεκατομμύριο.

2009: Η κοινότητα του SWIFT συνέχισε να αναπτύσσεται, συνδέοντας πάνω από 9.000 χρήστες από περισσότερες από 200 χώρες και περιοχές. Μετέφερε 3,76 δισεκατομμύρια μηνύματα ετησίως και είχε εδραιωθεί πραγματικά ως η παγκόσμια ραχοκοκαλιά του χρηματοπιστωτικού κλάδου.

Σήμερα: Με το SWIFT έχουν συνδεθεί 11.000 χρηματοπιστωτικά ιδρύματα σε περισσότερες από 200 χώρες, ενώ καθημερινά αποστέλλονται περισσότερα από 35 – 40 εκατομμύρια μηνύματα και διακινούνται τρισεκατομμύρια δολάρια.

Διαβάστε ακόμα:

Ρωσικός «βομβαρδισμός» στις αγορές

ΕΕ: Στο τραπέζι σήμερα η πιθανή απελευθέρωση των αποθεμάτων πετρελαίου

Το ρωσικό ρούβλι πέφτει σχεδόν 30% μετά τις νέες κυρώσεις – Στα ύψη το πετρέλαιο