Το «red alert» για την κλιματική αλλαγή φέρνει στο προσκήνιο τη δέσμευση άνθρακα

08:04 16/8/2021 - Πηγή: New Money

Η αύξηση των τιμών του άνθρακα και ο «κόκκινος συναγερμός» για την απειλή που προκαλεί η κλιματική αλλαγή δίνουν νέα ώθηση σε μια τεχνολογία που συλλαμβάνει και αφαιρεί τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου ώστε να μπορούν να ταφούν.

Η αγορά αυτή θα μπορούσε να φτάσει τα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια αν χρησιμοποιηθεί για τη μείωση της ρύπανσης από τη βαριά βιομηχανία, σύμφωνα με την Credit Suisse Group. Με τον άνθρακα να έχει υπερδιπλασιαστεί το περασμένο έτος και τις

τιμές να φθάνουν τα 100 ευρώ (118 δολάρια) μόλις στα μέσα αυτής της δεκαετίας, η τεχνολογία αρχίζει να επικρατεί καθώς οι κυβερνήσεις πιέζονται να φτάσουν στο στόχο του net-zero, όπως αναφέρει το Bloomberg.

Το κόστος για την απελευθέρωση άνθρακα δεν ήταν ποτέ υψηλότερο στην Ευρώπη και όλα δείχνουν ότι θα συνεχίσει να αυξάνεται, δημιουργώντας ένα σημείο καμπής όπου η πρόληψη των εκπομπών γίνεται μια βιώσιμη οικονομική εναλλακτική λύση. Η τεχνολογία δέσμευσης χρησιμοποιείται ήδη στη Βόρεια Αμερική και την Αυστραλία, ενώ αναπτύσσονται μεγάλα έργα στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Ολλανδία και τη Νορβηγία.

«Η τιμολόγηση του άνθρακα ωθεί τις βιομηχανίες να υιοθετήσουν την τεχνολογία νωρίτερα», δήλωσε η Samantha McCulloch, επικεφαλής της χρήσης και αποθήκευσης άνθρακα στον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας. «Το αυξανόμενο χαρτοφυλάκιο έργων CCUS σε όλο τον κόσμο είναι σημαντικό για τη βελτίωση αυτών των τεχνολογιών, τη μείωση του κόστους και την περαιτέρω ανάπτυξή τους».

Η τεχνολογία δέσμευσης άνθρακα υπάρχει εδώ και δεκαετίες και χρησιμοποιείται σε ορισμένες βιομηχανίες, αλλά εξακολουθεί να είναι ακριβή-κοστίζει έως και 120 δολάρια τον τόνο στην παραγωγή τσιμέντου και την παραγωγή ενέργειας, σύμφωνα με τον ΔΟΕ. Το κόστος εξαρτάται από την τοποθεσία του έργου και την τεχνολογία που χρησιμοποιείται. Αυτό συγκρίνεται με το τρέχον κόστος των αδειών εκπομπών περίπου στα 55 ευρώ ο τόνος.

Η διαδικασία απορροφά διοξείδιο του άνθρακα από ορυκτά καύσιμα, το συμπιέζει, το μεταφέρει και στη συνέχεια το αποθηκεύει σε εξαντλημένες υποθαλάσσιες δεξαμενές πετρελαίου και φυσικού αερίου. Ο αριθμός των έργων που σχεδιάζονται σε όλο τον κόσμο αυξήθηκε έξι φορές από το 2019 σε 300, σύμφωνα με την Wood Mackenzie Ltd.

Το «ράλι» των εκπομπών στην Ευρώπη

Οι τιμές του άνθρακα θα μπορούσαν να φτάσουν τα 100 ευρώ το 2025, σύμφωνα με την Bank of America Corp. Σε αυτό το επίπεδο, είναι πιο οικονομικό μακροπρόθεσμα για ορισμένους τομείς που χρησιμοποιούν φυσικό αέριο να συλλαμβάνουν τις εκπομπές τους και όχι να πληρώνουν άδειες για την απελευθέρωσή τους.

«Η τιμή του άνθρακα των 100 ευρώ προφανώς αλλάζει το παιχνίδι», δήλωσε ο Simon Virley, αντιπρόεδρος και επικεφαλής ενέργειας στην KPMG και πρώην κυβερνητικός αξιωματούχος του Ηνωμένου Βασιλείου υπεύθυνος για τη δέσμευση άνθρακα.

Η Νορβηγία και η Ολλανδία πρωτοστατούν στην Ευρώπη, με το Ηνωμένο Βασίλειο να ακολουθεί. Φέτος, η ολλανδική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα δαπανήσει 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια για το πρώτο έργο μεγάλης κλίμακας CCS στην Ευρώπη. Η Νορβηγία επενδύει 1,9 δισεκατομμύρια δολάρια και το Ηνωμένο Βασίλειο έχει δεσμευτεί για 1,4 δισεκατομμύρια δολάρια την επόμενη δεκαετία για τη δημιουργία τεσσάρων κόμβων δέσμευσης άνθρακα.

Παράλληλα, η Ολλανδία προγραμματίζει επιδοτήσεις 2,6 δισεκατομμύρια δολάρια για να θαφτεί το CO₂ κάτω από τη θάλασσα.

Αυτά τα τρία έθνη, απλωμένα στη Βόρεια Θάλασσα, έχουν ιστορία εξερεύνησης και παραγωγής ορυκτών καυσίμων. Οι δαπάνες των βρετανικών εταιρειών πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Βόρεια Θάλασσα πέρυσι μειώθηκαν στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2004. Η τεχνολογία δέσμευσης άνθρακα θα μπορούσε να είναι το κλειδί για τη διατήρηση αυτών των βιομηχανιών-και των τομέων που προμηθεύουν-ζωντανών, καθώς οι κλιματικοί στόχοι γίνονται ακόμη πιο αυστηροί και ανελαστικοί.

«Πρέπει να δούμε υψηλότερες τιμές άνθρακα για να γίνουν κερδοφόρα αυτά τα έργα», δήλωσε ο Anders Opedal, διευθύνων σύμβουλος της Equinor ASA, που αναπτύσσει CCS στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Νορβηγία, τη Γερμανία και την Ολλανδία. «Στην πραγματικότητα πρέπει να είναι πιο ακριβό να ρυπαίνεις από ό, τι να συλλαμβάνεις και να αποθηκεύεις».

Η Βρετανία έχει τους πιο φιλόδοξους κλιματικούς στόχους από τις χώρες της G-20, για τη μείωση των εκπομπών κατά 78% έως το 2035. Στο πλαίσιο αυτό έχει δεσμευτεί να στηρίξει τη χρηματοδότηση δύο βιομηχανικών κόμβων, όπου η βαριά βιομηχανία και οι μονάδες παραγωγής ενέργειας μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα έως το 2025, με άλλα δύο να προγραμματίζονται μέχρι το τέλος της δεκαετίας.

Στόχος είναι να απομακρύνονται έως και 10 εκατομμύρια τόνοι διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα κάθε χρόνο.

Στις σημερινές τιμές, το μεγαλύτερο προγραμματισμένο έργο του Ηνωμένου Βασιλείου στο σταθμό βιομάζας Drax Group Plc στη βόρεια Αγγλία θα ήταν ήδη κερδοφόρο χρησιμοποιώντας τεχνολογία δέσμευσης άνθρακα, σύμφωνα με την Credit Suisse.

«Πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι θα μπορούσαμε να πάρουμε αυτές τις τιμές για μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά πλησιάζουμε αρκετά», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος Will Gardiner σε συνέντευξή του στο Bloomberg Radio.

Το έργο του Drax θα ξεκινήσει το 2027 και μέχρι το 2030 θα συλλαμβάνει και θα αποθηκεύει 8 εκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως.

Μεγάλη η ρύπανση, λίγα τα έργα

Το 2019, ο κόσμος εξέπεμψε περίπου 33 γιγατόνους άνθρακα. Σύμφωνα με την Wood Mackenzie, τα επιχειρησιακά έργα συλλαμβάνουν μόνο ένα κλάσμα αυτού, περίπου 40 εκατομμύρια τόνους.
Υπάρχουν 19 εγκαταστάσεις CCS μεγάλης κλίμακας σε λειτουργία σήμερα και άλλες 32 υπό ανάπτυξη, σύμφωνα με την Credit Suisse. Εάν όλα αυτά μπουν σε λειτουργία, θα μπορούσαν να αποθηκεύσουν 100 εκατομμύρια τόνους.

Υπάρχει επίσης μια πιθανότητα η τεχνολογία να μην είναι τόσο αποτελεσματική όσο υπόσχεται. Για παράδειγμα, το μεγαλύτερο έργο στον κόσμο, στο εργοστάσιο υγροποιημένου φυσικού αερίου της Chevron Corp. στην Αυστραλία, δεν έχει εκπληρώσει τον στόχο του να συλλάβει το 80% των εκπομπών από το εργοστάσιο, θάβοντας μόλις το 30% σε διάστημα πέντε ετών.

«Η τεχνολογία δεν είναι ακόμα ώριμη για υιοθέτηση μεγάλης κλίμακας, αλλά η βιομηχανία μας πρέπει να αρχίσει να αλλάζει τον τρόπο λειτουργίας της», δήλωσε ο Andrew Gardner, πρόεδρος της Ineos Grangemouth Ltd., η οποία συνεργάζεται με τη Royal Dutch Shell Plc στο έργο Acorn στη Σκωτία που έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει το 2027.

Το σύστημα που αναπτύχθηκε στο Όσλο της Aker Carbon Capture ASA κοστίζει μεταξύ 60 ευρώ και 120 ευρώ ανά τόνο, δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Valborg Lundegaard. Αυτό σημαίνει ότι το CCS θα μπορούσε να πλησιάζει ένα σημείο καμπής.

Οι τιμές στην ευρωπαϊκή αγορά άνθρακα, οι μεγαλύτερες στον κόσμο μέχρι την έναρξη των συναλλαγών στην Κίνα, πρόκειται να αυξηθούν καθώς η ΕΕ σφίγγει τα λουριά στη βιομηχανία προκειμένου να μειώσει τη ρύπανση κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030 από τα επίπεδα του 1990. Λόγω, όμως, του εκ των προτέρων κόστους της τεχνολογίας, δεν υπάρχει συναίνεση σχετικά με το ποια τιμή θα ωθούσε τις εταιρείες να σταματήσουν την απελευθέρωση αερίων θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα.

Σύμφωνα με την BNEF, η δέσμευση άνθρακα πιθανώς να είναι ανταγωνιστική ως προς το κόστος μέχρι το τέλος της δεκαετίας για να επιτευχθεί ο ρυθμός ανάπτυξης που απαιτείται ώστε οι χώρες να φτάσουν στο net zero, καθώς θα μπορούσε ενδεχομένως να μειώσει τις βιομηχανικές εκπομπές έως και 46% το 2050.

«Το ζήτημα είναι το πότε, όχι αν, το CCS θα γίνει οικονομικό και θα έρθει στο προσκήνιο”, δήλωσε ο Mhairidh Evans, αναλυτής στο Wood Mackenzie.

Τα βασικά επόμενα projects CCS

Μέχρι σήμερα στη λίστα των επόμενων μεγάλων projects CCS ξεχωρίζουν:

-Το Porthos στην Ολλανδία (Royal Dutch Shell Plc, Exxon Mobil Corp., Air Liquide SA, Air Products and Chemicals Inc) που θα δεσμεύει 2,5 εκατ. τόνους άνθρακα το χρόνο και θα ολοκληρωθεί το 2024,

-Το Northern Lights στη Νορβηγία (Equinor ASA, Shell, Total Energies SE), με ετήσια δέσμευση 1,5 εκατ. τόνους άνθρακα και ολοκλήρωση το 2024,

-Το Zero Carbon Humber στο Ηνωμένο Βασίλειο (Drax Plc, Equinor, SSE Plc, Uniper SE, Centrica Plc) για ετήσια δέσμευση 8 εκατ. τόνους άνθρακα και ολοκλήρωση το 2030,

-Το Wabash στις ΗΠΑ (Phibro LLC, OGCI Climate Investments) για ετήσια δέσμευση 1,75 εκατ. τόνων άνθρακα και ολοκλήρωση το 2025,

-Το Abu Dhabi CCS Phase 2 στα ΗΑΕ (Abu Dhabi National Oil Company) για ετήσια δέσμευση 2,3 εκατ. τόνων άνθρακα και ολοκλήρωση το 2025.