Το ρίσκο του Πούτιν: Οι νέες κυρώσεις και οι αντοχές της ρωσικής οικονομίας

22:12 7/2/2022 - Πηγή: New Money

«Καταστροφικές επιπτώσεις» στη ρωσική οικονομία θα έχουν τυχόν κυρώσεις από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, σύμφωνα με τις δηλώσεις του Αμερικανού Προέδρου Τζο Μπάιντεν. Παρ’ όλα αυτά, οι αναλυτές υποστηρίζουν πως η Ρωσία, η οποία προετοιμάζεται για περαιτέρω κυρώσεις την τελευταία 8ετία, δε θα πληγεί όσο αναμένουν οι Δυτικοί. 

Οι κυρώσεις που μελετώνται εκ μέρους της Δύσης συμπεριλαμβάνουν περιορισμούς στο συνάλλαγμα των μεγάλων ρωσικών τραπεζών,

όπως και περιορισμούς στην εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους και της πρόσβασης σε αμερικανική τεχνολογία. Το νέο κύμα κυρώσεων θα είναι και το μεγαλύτερο από το 2014 όταν η χώρα εισέβαλε στην Ουκρανία και κατέλαβε την Κριμαία. 

Πριν από μια 8ετία, οι κυρώσεις προκάλεσαν οικονομική κρίση στη Ρωσία. Το ρούβλι έχασε το 50% της ισοτιμίας του έναντι του δολαρίου, ενώ τα αποθέματα της κεντρικής τράπεζας κατέγραψαν μείωση κατά $130 δισ. 

Αυτή τη φορά, όμως, τα δεδομένα είναι πολύ διαφορετικά. Αν και θα πληγεί το ρωσικό ρούβλι, θα δημιουργηθεί κρίση στην αγορά ενέργειας και οι επενδυτές θα εγκαταλείψουν τη χώρα μαζικά, οι πληγές της Ρωσίας δε θα είναι τόσο μεγάλες όσο το 2014. Εκτός των προετοιμασιών εκ μέρους του Κρεμλίνου, το μεγαλύτερο αντίκτυπο θα έχουν και οι τιμές του πετρελαίου οι οποίες καταγράφουν αύξηση -σε αντίθεση με το 2014-, ενώ ο «μαύρος χρυσός» αποτελεί το μεγαλύτερο εξαγώγιμο προϊόν της χώρας. 

«Η Ρωσία είναι προετοιμασμένη για τις κυρώσεις αυτές. Βρίσκεται σε πολύ καλύτερο σημείο από το 2014, τουλάχιστον μακροοικονομικά», ανέφερε η Natalia Lavrova, στέλεχος της BCS Financial Group της Μόσχας, προσθέτοντας πως «ο δημόσιος τομέας είναι πανέτοιμος και το οικονομικό “μαξιλάρι” είναι μεγάλο. Η οικονομία θα συνεχίσει να κινείται σε αναπτυξιακή τροχιά, παρά την επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης και την αύξηση του πληθωρισμού».

Το Κρεμλίνο συνεχίζει να τονίζει πως δεν έχει σχέδια εισβολής. Από την άλλη, η Μόσχα έχει απορρίψει τις απαιτήσεις των Δυτικών για απόσυρση των 130.000 Ρώσων στρατιωτών από τα σύνορα με την Ουκρανία. Με την πρόσφατη δήλωση του Vladimir Putin για θέληση επίτευξης διπλωματικής λύσης, οι μέχρι πρότινος φοβισμένοι επενδυτές έχουν αρχίσει να καταλαγιάζουν.

Σύμφωνα με τον αναλυτή του Bloomberg Economics, Scott Johnson, «οι κυρώσεις στους τομείς των επενδύσεων, των τραπεζών και του εμπορίου θα προκαλούσαν οικονομική κρίση, αλλά η Ρωσία δε χρειάζεται να ανησυχεί όσο συνεχίζει να εξάγει πετρέλαιο και φυσικό αέριο».

Τα αποθέματα της κεντρικής τράπεζας βρίσκονται σε εξαιρετικό σημείο, κυμαινόμενα στα $634 δισ. Παράλληλα, ο προϋπολογισμός της χώρας κατέγραψε πλεόνασμα της τάξης του 0,4% του ΑΕΠ το 2021, ενώ το δημόσιο χρέος βρίσκεται στο 18% του ΑΕΠ. Η Μόσχα έχει απαγκιστρωθεί αρκετά από το δολάριο, ενώ έχει ήδη αρχίσει να δημιουργεί τις δικές της εναλλακτικές λύσεις στα συστήματα πληρωμών.

Λόγω των στρατηγικών κινήσεων αυτών, οι οικονομικοί αναλυτές υποστηρίζουν πως οι κυρώσεις θα μειώσουν την ισοτιμία του ρουβλίου έναντι του δολαρίου κατά 20%, ενώ θα επηρεάσουν τον ήδη αυξημένο πληθωρισμό και θα οδηγήσουν σε αυξήσεις των επιτοκίων και μέτρα στήριξης της οικονομίας από την κεντρική τράπεζα της χώρας. 

«Αν δεν υπάρξουν ολικές απαγορεύσεις εξαγωγών, η αύξηση των κυρώσεων θα επηρεάσει ελάχιστα την οικονομία, δεδομένης της ύπαρξης κυρώσεων από το 2014», ανέφερε ο αναλυτής Artem Zaigrin της Sova Capital. 

Σε ένα περιορισμένο, ήπιο σενάριο, με κυρώσεις εναντίον των insiders του Κρεμλίνου και ορισμένων δημοσίων οντοτήτων, η αξία του ρουβλίου θα υποχωρήσει κατά 6%, ο πληθωρισμός θα καταγράψει μερική αύξηση και η οικονομία θα αναπτυχθεί κατά 2,4% το 2022, σύμφωνα με τη Lavrova. Περαιτέρω κυρώσεις θα πλήξουν το ρούβλι περισσότερο και θα περιορίσουν την ανάπτυξη στο 1,4%.

Μόνο στο χείριστο σενάριο, με θέσπιση πλαφόν στην εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους και του τραπεζικού συστήματος αλλά και αποκλεισμό της Ρωσίας από το σύστημα Swift, θα δημιουργηθεί οικονομική κρίση, προσέθεσε.

Εκτός αυτών, το χείριστο σενάριο, σύμφωνα με τον αναλυτή της Rosbank, Evgeny Koshelev, «θα προκαλέσει οικονομική κρίση παρόμοια με αυτή του 2014, με χειρότερες μακροπρόθεσμες συνέπειες».

Η λίστα των πιθανών κυρώσεων

Οι ηπιότερες κυρώσεις θα αποκλείσουν τους επενδυτές από την αγορά ομολόγων στη δευτερογενή αγορά, ενώ αυστηρότερες κυρώσεις μπορεί να τους εξαναγκάσουν να ξεπουλήσουν τα ομόλογα τέτοιου είδους που βρίσκονται ήδη στο χαρτοφυλάκιό τους. Αν και η κίνηση αυτή θα ταρακουνήσει τις αγορές, δε θα πλήξει πολύ τα οικονομικά της Ρωσίας, αφού η χώρα έχει πλεόνασμα και δε βασίζεται σε δανεισμό. 

Το επόμενο στάδιο των κυρώσεων θα στοχοποιήσει τις ρωσικές τράπεζες και θα περιορίσει την πρόσβασή τους σε αμερικανικούς λογαριασμούς, αποκόπτοντάς τες από το δολάριο.

Σύμφωνα με τον Ιvan Timofeyev, ειδικό αναλυτή κυρώσεων στο Russian International Affairs Council, περαιτέρω εισαγωγή ρωσικών τραπεζικών ιδρυμάτων στην λίστα SDN θα προκαλέσει μεγαλύτερα προβλήματα αφού οι τράπεζες εκτός των ΗΠΑ ενδέχεται να απαγορεύσουν τις συναλλαγές με ρωσικές οντότητες. 

Αν και η Ρωσία έχει δημιουργήσει τις προαναφερθείσες εναλλακτικές στο σύστημα Swift με χώρες όπως η Κίνα, βασίζεται κατά 55% στο δολάριο σε ό,τι αφορά τις διεθνείς εξαγωγές της και κατά 29% στο ευρώ. 

Τέλος, οι κυρώσεις στον τομέα της τεχνολογίας θα παραμείνουν αισθητές. Αν και η χώρα δεν έχει πρόσβαση σε μεγάλη γκάμα αμερικανικών τεχνολογιών, περαιτέρω κυρώσεις θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μετάβαση σε κινεζικά συστήματα και συσκευές, τόσο σε στρατιωτικό, όσο και σε καταναλωτικό επίπεδο.  

Διαβάστε ακόμη

Facebook εναντίον ΕΕ: Η Meta απειλεί να «τραβήξει την πρίζα» στην Ευρώπη

Έρχονται 3.000 δωρεάν WiFi hotspots σε όλη τη χώρα

«Κόκκινος συναγερμός» για τους παραγωγούς ενέργειας από τα σύννεφα πολέμου στην Ουκρανία