7 σημάδια ότι χειραγωγείστε συναισθηματικά στη σχέση σας

13:00 16/11/2024 - Πηγή: InStyle

Η χειραγώγηση στις σχέσεις σημαίνει ότι ένα άτομο χρησιμοποιεί νοητική διαστρέβλωση και συναισθηματική εκμετάλλευση για να επηρεάσει και να ελέγξει τους άλλους. Η πρόθεσή του είναι να έχει δύναμη και έλεγχο πάνω στους άλλους για να πάρει αυτό που θέλει.

Κάποιος που σας χειραγωγεί γνωρίζει τις αδυναμίες σας και θα τις χρησιμοποιήσει εναντίον σας. Αν το άτομο που κάνει τη χειραγώγηση, παίρνει αυτό που θέλει από εσάς, η χειραγώγηση θα συνεχιστεί μέχρι να αποφασίσετε, ότι πρέπει να σταματήσει και να της βάλετε ενεργά

και σκόπιμα τέλος. Αυτό μπορεί να είναι πρόκληση και σας ενθαρρύνουμε να αναζητήσετε υποστήριξη κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, ειδικά αν αλληλεπιδράτε με ένα άτομο που χειραγωγεί χρόνια.

Credit: 123RF

Σημάδια χειραγώγησης σε μια σχέση

Αν κάποιος σας κάνει να αισθάνεστε συνεχώς συναισθηματικά εξαντλημένοι, ανήσυχοι, φοβισμένοι ή αμφίβολοι για τις δικές σας ανάγκες, σκέψεις και συναισθήματα, μπορεί να έχετε να κάνετε με συναισθηματική χειραγώγηση. Ακολουθήστε το ένστικτό σας, όταν πρόκειται να αναγνωρίσετε τι συμβαίνει.

Πώς θα αναγνωρίσετε τη χειριστική συμπεριφορά; Μπορεί να περιλαμβάνει οποιαδήποτε ή όλες τις ακόλουθες τεχνικές:

Εκφοβισμός-Gaslighting
Παθητική-επιθετική συμπεριφορά
Ψέματα και επίρριψη ευθυνών
“Βομβαρδισμός” αγάπης
Απειλές και εξαναγκασμός
Απομάκρυνση
Απομόνωση

Εκφοβισμός–Gaslighting

Ένα άτομο μπορεί να σας λέει ψέματα, να σας κατηγορεί για πράγματα και να ελαχιστοποιεί αυτά που νιώθετε. Ένα παράδειγμα χειραγώγησης με τη μορφή gaslighting μπορεί να περιλαμβάνει φράσεις όπως: «Είσαι τρελή» ή «Είσαι πολύ ευαίσθητη».

Κάποιος που σας κάνει gaslighting προσπαθεί να σας κάνει να νιώσετε ότι δεν αξίζετε να εκφράζεστε και ότι τα συναισθήματα και οι συγκινήσεις σας δεν είναι αληθινά ή έγκυρα. Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν το gaslight προκειμένου να αρνηθούν οποιαδήποτε αδικοπραγία εκ μέρους τους και να διεκδικήσουν τον έλεγχο του τι σκέφτεστε και τι κάνετε.

Παθητική-επιθετική συμπεριφορά
Σε αντίθεση με τη χρήση άμεσης επικοινωνίας, ένα άτομο που συμπεριφέρεται παθητικά-επιθετικά δεν εκφράζει το πώς πραγματικά αισθάνεται. Ο σύντροφός σας μπορεί να χρησιμοποιεί τακτικές αποφυγής, όπως το να σας αποφεύγει ενεργά ή να αποφεύγει τη συζήτηση ορισμένων θεμάτων. Ο σαρκασμός μπορεί να είναι άλλο ένα σημάδι παθητικο-επιθετικής επικοινωνίας.

Για παράδειγμα, ένα άτομο που συμπεριφέρεται παθητικο-επιθετικά μπορεί να προσπαθεί να τραβήξει την προσοχή κάνοντας υπερβολικά δραματικές χειρονομίες -όπως αναστενάζοντας ή μουτρωμένος. Μπορεί να χρησιμοποιεί ανώριμες συναισθηματικές αντιδράσεις για να σας δελεάσει να τον ρωτήσετε τι συμβαίνει χωρίς να βγει να το πει.

Λέει ψέματα και/ή σας κατηγορεί
Κάποιος που χειραγωγεί συναισθηματικά θα αποφύγει πιθανότατα να αναλάβει την ευθύνη για τις πράξεις του. Μπορεί να λένε απροκάλυπτα ψέματα ή να υπερβάλλουν για να παρουσιάσουν τον εαυτό τους σε πιο θετικό φως. Μπορεί ακόμη και να μεταθέσει την ευθύνη σε εσάς, κάνοντάς σας να αμφιβάλλετε για τον εαυτό σας και για το τι πραγματικά συνέβη (αυτό είναι ένα ακόμη παράδειγμα gaslighting).

Credit: 123RF

Αν και πολλοί από εμάς λέμε «λευκά ψέματα» ή ψέματα που θεωρούμε ακίνδυνα, ένα άτομο που είναι συναισθηματικά χειριστικό πιθανότατα θα πει ψέματα για να σας παραπλανήσει.

Τους αρέσει να σας “βομβαρδίζουν” με αγάπη

Το love bombing είναι ένα άλλο βασικό σημάδι ότι σας χειραγωγούν. Περιλαμβάνει τον «βομβαρδισμό» με μεγάλες εκδηλώσεις αγάπης στην αρχή της σχέσης. Αυτό θα μπορούσε να μοιάζει με το να λέτε «σ’ αγαπώ» μόνο εβδομάδες μετά τη γνωριμία ή να ζητάτε δέσμευση στα πρώτα στάδια. Κάποιος που σας «βομβαρδίζει» με αγάπη σας κάνει κομπλιμέντα και σας λατρεύει με τη μία ανάσα και στη συνέχεια σας απορρίπτει και σας υποτιμά στην επόμενη.

Ο απώτερος στόχος ενός “βομβιστή” αγάπης είναι ο έλεγχος – να σας παγιδεύσει σε έναν κύκλο κακοποίησης και εξάρτησης. Είναι μια κοινή τακτική που χρησιμοποιείται συχνά σε σχέσεις κακοποίησης, όπου ο “βομβιστής” αγάπης θα προκαλέσει κακοποίηση και στη συνέχεια θα επαναλάβει τις συγγνώμες (όπως δώρα ή γλυκές χειρονομίες), αλλά ποτέ δεν θα αναλάβει ευθύνες ή δεν θα αλλάξει τη συμπεριφορά του. Το love bombing μπορεί να οδηγήσει σε άλλες χειριστικές συμπεριφορές όπως το gaslighting και ο εξαναγκασμός.

Χρησιμοποιεί απειλές και εξαναγκασμό

Κάποιος που σας εξαναγκάζει -χρησιμοποιώντας απειλές ή βία για να σας αναγκάσει να κάνετε κάτι- είναι συναισθηματικά χειριστικός. Για παράδειγμα, ο σύντροφός σας μπορεί να απειλήσει ότι θα σας εγκαταλείψει επειδή δεν θα συμφωνήσετε με αυτό ακριβώς που θέλει να κάνετε.

Ο σύντροφός σας μπορεί να σας απειλεί λέγοντας ότι θα κάνει κακό στον εαυτό του. Χρησιμοποιεί την απειλή του αυτοτραυματισμού για να σας πείσει να κάνετε αυτό που θέλει. Μπορεί να αυτοτραυματιστούν ή να μην αυτοτραυματιστούν πραγματικά – αλλά ο αυτοτραυματισμός πρέπει πάντα να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη.

Απομάκρυνση και τιμωρία

Ένα άλλο σημάδι συναισθηματικής χειραγώγησης είναι αν ο σύντροφός σας απομακρύνεται από κοντά σας. Μπορεί να σας αποκρύπτει πληροφορίες, στοργή ή ακόμα και να απέχει από το σεξ για να σας «τιμωρήσει», ακόμα και για κάτι ασήμαντο.

Μπορεί να αρνούνται να σταματήσουν να απομακρύνονται μέχρι να κάνετε αυτό που θέλουν ή μέχρι να παραδεχτείτε την ευθύνη για κάτι που δεν είναι δικό σας λάθος.

Σας απομονώνει από την οικογένεια και τους φίλους σας

Ένα άτομο που θέλει να σας ελέγξει μπορεί να προσπαθήσει να αποκόψει τις επαφές σας με φίλους και οικογένεια, ειδικά αν κάποιο από τα αγαπημένα σας πρόσωπα εκφράζει αντιπάθεια ή δυσπιστία για το άτομο που χειραγωγεί συναισθηματικά.

Από την άλλη πλευρά, ένα άτομο που χειραγωγεί συναισθηματικά μπορεί να προσπαθήσει να κερδίσει την υποστήριξη της οικογένειας και των φίλων σας για δικό του όφελος. Για παράδειγμα, αν ο σύντροφός σας γνωρίζει ότι θέλετε να τον εγκαταλείψετε, μπορεί να προσπαθήσει να πείσει την οικογένεια ή τους φίλους σας να σας πουν να μείνετε μαζί του.

Ο σύντροφός σας μπορεί να προσπαθήσει να σας αποξενώσει από τα κοντινά σας πρόσωπα, κάνοντάς σας να αμφιβάλλετε για την απόφασή σας να απομακρυνθείτε από τη σχέση.

Συνέπειες της χειραγώγησης

Νομίζετε ότι σας χειραγωγούν στη σχέση σας; Ακολουθούν ορισμένα κοινά σημάδια:

Μια συνεχής ανάγκη να υπερασπίζεστε τον εαυτό σας
Έλλειψη ασφάλειας στη σχέση
Έλλειψη εμπιστοσύνης στο σύντροφό σας
Μια σοβαρή αίσθηση αυτο-αμφισβήτησης
Συχνή απολογία, ακόμα και όταν πιστεύετε ότι δεν κάνατε τίποτα λάθος
Συχνά συναισθήματα σύγχυσης, δυσαρέσκειας, πληγής, δυσαρέσκειας, θυμού, εξάντλησης και απογοήτευσης
Γενική δυσαρέσκεια με τη σχέση

Credit: 123RF

Πώς να αντιδράσετε στη χειριστική συμπεριφορά

Χειραγώγηση και άλλες μορφές συναισθηματικής κακοποίησης που δεν χρειάζεται να ανέχεστε ή να αποδέχεστε από έναν ερωτικό σύντροφο – ή οποιονδήποτε άλλο στη ζωή σας. Είναι σημαντικό να κατανοήσετε ότι η χειραγώγηση είναι μια μορφή συναισθηματικού εκβιασμού και να μάθετε πώς να αντιδράτε.

Μην υποτιμάτε τη χειραγώγηση
Αναζητήστε βοήθεια
Βάλτε όρια
Δείξτε στον εαυτό σας συμπόνια

Η χειραγώγηση μπορεί να μοιάζει με έναν εύκολο ή «φυσικό» τρόπο για να αντιμετωπίσετε ένα δύσκολο ζήτημα ή για να κάνετε τα πράγματα να πάνε όπως θέλετε, αλλά είναι οδυνηρή και επιζήμια για τις σχέσεις σας. Εσείς και οι αγαπημένοι σας αξίζετε ειλικρινή επικοινωνία και αγάπη.

Αν βιώνετε χειραγώγηση σε μια σχέση, λάβετε μέτρα για να αντιμετωπίσετε τη συμπεριφορά πριν χειροτερέψει. Συζητήστε το πρόβλημα με το άλλο άτομο, καθορίστε σαφή όρια και να είστε πρόθυμοι να απομακρυνθείτε αν δεν είναι πρόθυμος να αλλάξει.