Ας το ξανασκεφτούμε πριν υιοθετήσουμε αυτή την «υγιεινή» συνήθεια - Μπορεί να μας αφαιρέσει χρόνια

13:37 24/9/2024 - Πηγή: Huffington Post Greece

Ζευγάρι ώριμης ηλικίας απολαμβάνει το γεύμα του 

Κάνουμε 10.000 βήματα την ημέρα. Βελτιώνουμε το VO2 (Μέγιστη Πρόσληψη Οξυγόνου). Προσθέτουμε μούρα στο πρωινό μας. Ποιες είναι οι συνήθειες που ασπαζόμαστε σε μια προσπάθεια να ζήσουμε πολλά και καλά χρόνια; Σίγουρα είναι οι ρουτίνες/τελετουργίες που κάνουμε τακτικά οι οποίες επηρεάζουν περισσότερο την υγεία μας.

Ωστόσο, υπάρχει μια καλοπροαίρετη συνήθεια που οι ειδικοί λένε ότι μπορεί να αφαιρέσει χρόνια από τη ζωή μας αντί να προσθέσει περισσότερα: να τρώμε πάρα πολύ ζωική πρωτεΐνη. Πιστεύουμε ότι μια διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε

πρωτεΐνες ήταν καλό; Όπως εξηγούν οι γιατροί εδώ, το να λαμβάνουμε υπερβολική δόση πρωτεΐνης μπορεί να μας γυρίσει μπούμερανγκ.

Γιατί η υπερβολική έμφαση στην πρωτεΐνη δεν είναι στην πραγματικότητα υγιεινή

Πριν σκεφτούμε γιατί η υπερβολική πρωτεΐνη δεν είναι καλή για τη μακροζωία, είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι το (συγκεκριμένο) θρεπτικό συστατικό είναι απολύτως σημαντικό. Η δρ Σουζάν Τζ. Φερί, η οποία έχει διπλή πιστοποίηση στην οικογενειακή, την αντιγηραντική και αναγεννητική ιατρική, αναφέρει  στη HuffPost ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό να λαμβάνουμε αρκετή πρωτεΐνη καθώς μεγαλώνουμε.

«Η κοινή θεωρία είναι ότι πρέπει να σταματάμε την κατανάλωση των, πλούσιων σε πρωτεΐνες, τροφίμων καθώς μεγαλώνουμε, αλλά στην πραγματικότητα η έρευνα το υποστηρίζει μόνο σε νεότερους ανθρώπους, όχι σε άνω των 50», λέει η Φερί. Οι ηλικιωμένοι χρειάζονται περισσότερη πρωτεΐνη από τους νεότερους, επειδή το σώμα μας χάνει μυς καθώς γερνάμε.

Οπότε ναι, η πρωτεΐνη είναι απολύτως σημαντική. Η ποσότητα πρωτεΐνης που χρειάζεται ένα άτομο κάθε μέρα, ωστόσο, ποικίλλει ανάλογα με την ατομική υγεία και τις ανάγκες του ατόμου, αλλά η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων συνιστά να στοχεύσουμε σε 50 γραμμάρια πρωτεΐνης την ημέρα ως μέρος μιας διατροφής 2.000 θερμίδων. Το πρόβλημα είναι ότι πολλοί άνθρωποι λαμβάνουν περισσότερη πρωτεΐνη από όση χρειάζονται. Επιπλέον, οι Αμερικανοί υπερκαταναλώνουν έναν συγκεκριμένο τύπο πρωτεΐνης που δεν είναι και τόσο υγιεινός.

 Γενικά, υπάρχουν δύο τύποι πρωτεϊνών: ζωικές και φυτικές. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι πρωτεΐνες φυτικής είναι πιο υγιεινές από τις πρωτεΐνες ζωικής προέλευσης. Δυστυχώς, οι Αμερικανοί καταναλώνουν περισσότερο από το δεύτερο από το πρώτο.

«Ένα κοινό λάθος είναι η υπερβολική έμφαση στο να ακολουθούμε ένα διατροφικό πρόγραμμα με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες, ιδιαίτερα  πλούσιο σε ζωικές πρωτεΐνες, με την πεποίθηση ότι είναι απαραίτητο για τη μακροζωία και τη διατήρηση των μυών. Πολλοί άνθρωποι υποθέτουν ότι όσο περισσότερη πρωτεΐνη καταναλώνουν, τόσο πιο υγιείς θα είναι, και κάπως έτσι οδηγούνται σε υπερκατανάλωση ζωικών προϊόντων, όπως κρέας, γαλακτοκομικά και αυγά», δηλώνει η δρ Μονίσα Μπχανότε, πιστοποιημένη ιατρός και ειδικός στη μακροζωία.

Οι περισσότεροι Αμερικανοί καταναλώνουν περίπου 100 γραμμάρια πρωτεΐνης την ημέρα, διπλάσια από τη συνιστώμενη ποσότητα. Σύμφωνα με μια έκθεση Διατροφικών Κατευθυντήριων Γραμμών για τους Αμερικανούς, το 75% των Αμερικανών πληρούν ή υπερβαίνουν τη σύσταση για κρέας, πουλερικά και αυγά. Η Μπχανότε αναφέρει ότι αυτό ακριβώς μπορεί να αφαιρέσει χρόνια από τη ζωή κάποιου.

«Η υπερβολική κατανάλωση ζωικών πρωτεϊνών μπορεί πραγματικά να επιταχύνει τη γήρανση και να υπονομεύσει την κυτταρική υγεία, σε αντίθεση με τη δημοφιλή πεποίθηση», λέει. Εξηγεί ότι οι περισσότεροι λόγοι για αυτό οφείλονται σε δύο επιβλαβείς ενώσεις: τα τελικά προϊόντα προηγμένης γλυκοζυλίωσης (AGEs) και το Ν-οξείδιο της τριμεθυλαμίνης (TMAO).

«Τα AGEs είναι επιβλαβείς ενώσεις που σχηματίζονται όταν οι πρωτεΐνες ή τα λίπη συνδυάζονται με το σάκχαρο στην κυκλοφορία του αίματος», λέει η Μπχανότε. Εξηγεί ότι τα τρόφιμα με βάση τα ζώα - ειδικά αν είναι ψητά ή τηγανητά - έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε AGEs. Η έρευνα δείχνει ότι αυτές οι ενώσεις μπορούν να συσσωρευτούν στους ιστούς μας και, με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να οδηγήσουν σε οξειδωτικό στρες και φλεγμονές που είναι βασικοί παράγοντες της κυτταρικής γήρανσης. «Τα AGE βλάπτουν τις πρωτεΐνες, το DNA και άλλες ζωτικές κυτταρικές δομές, επιταχύνοντας τη διαδικασία γήρανσης και συμβάλλοντας σε χρόνιες ασθένειες όπως ο διαβήτης, οι καρδιαγγειακές παθήσεις και το Αλτσχάιμερ», αναφέρει ακόμα η ίδια.

Τι γίνεται με το TMAO (σ.σ. το τριμεθυλαμίνη-Ν-οξείδιο, γνωστό και ως ΤΜΑΟ, ίσως ακούγεται ως ένας πολύ επιστημονικός όρος που μάλλον δεν μας αφορά και μοιάζει δυσνόητος. Δυστυχώς, όμως, μας αφορά όλους, καθώς πρόκειται για μια τοξική ουσία που παράγεται στον οργανισμό μας μετά την κατανάλωση κάποιων τροφών); Η Μπχανότε εξηγεί ότι τα αυξημένα επίπεδα TMAO έχουν συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, συμπεριλαμβανομένης της αθηροσκλήρωσης, της καρδιακής προσβολής και του εγκεφαλικού - όλα αυτά προφανώς δεν είναι καλά για τη μακροζωία. «Το TMAO προάγει τη συσσώρευση χοληστερόλης στις αρτηρίες και βλάπτει την ικανότητα του σώματος να την αφαιρεί, οδηγώντας σε φλεγμονή και περαιτέρω βλάβη στο καρδιαγγειακό σύστημα. Αυτό όχι μόνο θέτει σε κίνδυνο την υγεία της καρδιάς, αλλά επηρεάζει επίσης τη συνολική κυτταρική λειτουργία και τη μακροζωία», λέει η Μπχανότε.

Σε σχέση με το λάθος που κάνουν πολλοί άνθρωποι δίνοντας υπερβολική έμφαση στις πρωτεΐνες στη διατροφή τους, ο Ραγκχάβ Σεχγκάλ, διδακτορικός φοιτητής και Gruber fellow στο Πανεπιστήμιο Γέιλ - η έρευνα του οποίου επικεντρώνεται στην ανθρώπινη γήρανση - λέει στη HuffPost ότι ένα συνηθισμένο λάθος που κάνουν οι άνθρωποι όσον αφορά τη μακροζωία είναι να εστιάζουν σε «θαυματουργές δίαιτες» που υπόσχονται γρήγορα αποτελέσματα. Το σημαντικό που είναι σχετικό εδώ: η κετογονική δίαιτα, η οποία δίνει προτεραιότητα στα λίπη και τις πρωτεΐνες, ενώ ελαχιστοποιεί τους υδατάνθρακες. Για πολλούς ανθρώπους που κάνουν «κέτο», το κρέας και τα αυγά είναι τροφές - ήρωες. Ωστόσο, όπως εξηγήθηκε προηγουμένως, η κατανάλωση πολλών ζωικών προϊόντων μπορεί να αφαιρέσει χρόνια από τη ζωή μας. 

Πως μπορούμε να κάνουμε την πρωτεΐνη να λειτουργήσει υπέρ κι όχι εναντίον μας

Λοιπόν, πώς πρέπει να προσεγγίσουμε την πρωτεΐνη με βλέμμα προς τη μακροζωία; Η Μπχανότε και ο Σεχγκάλ έχουν την ίδια γνώμη σχετικά με αυτό: Να τρώμε περισσότερα λαχανικά και ψάρια πλούσια σε πρωτεΐνες.

Αν και το ψάρι σίγουρα δεν είναι φυτό, ξεχωρίζει από τις ζωικές πρωτεΐνες επειδή έχει εντελώς διαφορετική διατροφική σύνθεση από το κρέας και η επιστημονική έρευνα έχει επανειλημμένα αποδείξει οφέλη για την ανθρώπινη υγεία όταν καταναλώνεται τακτικά. Η τακτική κατανάλωση ψαριών έχει συσχετιστεί με μείωση του κινδύνου πρόωρου θανάτου κατά 12%.

Ο Σεχγκάλ εξηγεί ότι οι φυτικές πρωτεΐνες (όπως τα φασόλια, οι φακές, τα ρεβίθια, η σόγια, οι ξηροί καρποί και οι σπόροι) είναι γεμάτες με αντιοξειδωτικά, φυτικές ίνες και θρεπτικά συστατικά που διατηρούν την καρδιά μας υγιή, μειώνουν τις φλεγμονές και μειώνουν τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών. «Αυτές οι τροφές είναι φυσικά χαμηλές σε AGEs και δεν συμβάλλουν στην παραγωγή TMAO, καθιστώντας τις πολύ πιο ήπιες για τα κύτταρα και τη γενική υγεία σας», προσθέτει η Μπχανότε.

Επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι η δίαιτα που δίνει προτεραιότητα στις πρωτεΐνες φυτικής προέλευσης μειώνει τον κίνδυνο θνησιμότητας που σχετίζεται με καρδιαγγειακές παθήσεις και άλλες αιτίες. Με άλλα λόγια, η αντικατάσταση των ζωικών πρωτεϊνών με φυτικές πρωτεΐνες μπορεί να προσθέσει χρόνια στη ζωή μας.

Ενώ οι περισσότεροι Αμερικανοί πληρούν ή υπερβαίνουν τη σύσταση πρωτεΐνης για το κρέας, τα πουλερικά και τα αυγά, το 90% των Αμερικανών δεν πληρούν τις συνιστώμενες οδηγίες για τα θαλασσινά. Ο Σεχγκάλ λέει στη HuffPost ότι τα θαλασσινά με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες και ακόρεστα λιπαρά υποστηρίζουν την υγεία του εγκεφάλου, προάγουν την ισορροπία των ορμονών και βοηθούν στην καταπολέμηση της φλεγμονής — όλα αυτά συμβάλλουν στη μακροζωία.

Και πάλι, κανείς δεν αμφισβητεί ότι η πρωτεΐνη είναι σημαντική. Είναι σημαντικό να λαμβάνουμε αρκετή κι, όπως τονίζει η Φερί, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να παίρνουμε αρκετή ποσότητα καθώς μεγαλώνουμε. Αλλά και άλλα θρεπτικά συστατικά είναι επίσης σημαντικά, γι′ αυτό και ο Σεχγκάλ αναφέρει ότι η καλύτερη διατροφή για μακροζωία είναι μια ισορροπημένη διατροφή που περιλαμβάνει μια μεγάλη ποικιλία τροφών πλούσιων σε θρεπτικά συστατικά.

Το όφελος από την κατανάλωση μιας ισορροπημένης διατροφής γεμάτη λαχανικά σίγουρα δεν είναι επαναστατική είδηση, αλλά υποστηρίζεται από πολλές επιστημονικές μελέτες. Όσον αφορά τη μακροζωία - και την υγεία γενικά - η επιστήμη κερδίζει τα όσα είναι στη μόδα και τις τάσεις γενικότερα. 

ΠΡΙΝ ΦΥΓΕΤΕ...Δέρμα: Ολα καταλήγουν στο κολλαγόνο - 13 τροφές που ενισχύουν την πολύτιμη πρωτεΐνηΠρωτεΐνη πριν ή μετά την προπόνηση: Πότε μας προσφέρει περισσότερα οφέληΕξι ηχηρά καμπανάκια ότι τρώμε περισσότερη πρωτεΐνη από όση έχουμε ανάγκη