Ατελέσφορα εργαλεία

15:52 23/5/2017 - Πηγή: Huffington Post Greece

Η ιστορία επιβεβαιώνει ότι «ο δρόμος προς την κόλαση είναι στρωμένος με τις καλύτερες προθέσεις». Το Κυπριακό το αποδεικνύει. Παρά τις αρχικές προσδοκίες που είχαν καλλιεργηθεί με τις διαπραγματεύσεις της Γενεύης, η επίτευξη συμφωνίας φαίνεται να μπλοκάρει. Το χάσμα που δημιουργήθηκε μεταξύ Αναστασιάδη και Ακιντζί δυσχεραίνει τις προσπάθειες που καταβάλλονται. Έτσι για άλλη μια φορά φτάσαμε στην πηγή, κινδυνεύοντας να μην πιούμε νερό. Παράδοξο αποτελεί ότι όσο πιο κοντά έρχεται η λύση, άλλο τόσο απομακρύνεται. Οι ανομολόγητοι στόχοι

ενεργοποιούνται, με αποτέλεσμα να ανακύπτουν εμπόδια, αλλά και να εδραιώνουν την ισχύ τους οι δυνάμεις της αδράνειας και της αναβλητικότητας. Το χειρότερο όλων είναι ότι στις περιπτώσεις αυτές ενισχύονται περαιτέρω η καχυποψία, η αντιπαλότητα, η μισαλλοδοξία, καθώς και οι υπάρχουσες εθνικιστικές εμμονές.

Οι ιστορικές διαφορές ανάμεσα σε δύο εθνοτικές κοινότητες που βρίσκονται σε έναν κοινό γεωγραφικό χώρο, δεν επιλύονται εύκολα. Είτε γιατί έχει δηλητηριαστεί το πηγάδι και είναι αδύνατο να καθαριστεί. Είτε διότι η κάθε πλευρά, επιδεικνύοντας κοντόφθαλμη αντίληψη, εμμένει στα κεκτημένα της. Το παράδειγμα του Παλαιστινιακού είναι αποκαλυπτικό. Τη δεκαετία του '90 το «Κανάλι του Όσλο» έφερε τον Αραφάτ και τον Ράμπιν κοντά στην επίλυση μιας μακροχρόνιας εκκρεμότητας και μάλιστα με τη μεσολάβηση του Μπιλ Κλίντον. Η πορεία προς την τελική διευθέτηση θεωρούνταν μη αναστρέψιμη. Παρ' όλα αυτά το 2000 η διαδικασία οδηγήθηκε σε αδιέξοδο. Ανεστράφη πλήρως. Ο Ράμπιν δολοφονήθηκε. Η επιρροή του Πέρες συρρικνώθηκε. Ο Σαρόν άνοιξε τον δρόμο στον Νετανιάχου. Ο ισραηλινός στρατός ξαναβρέθηκε στον Λίβανο. Στη Γάζα άνοιξε κύκλος αίματος μεταξύ Εβραίων και Αράβων. Αποτέλεσμα; Το Παλαιστινιακό μπήκε στο ράφι.

Η παραπάνω εμπειρία μάς υποδεικνύει τον καταλυτικό ρόλο των πρωταγωνιστών. Αν αυτοί στις κρίσιμες και οριακές στιγμές δεν αποδειχτούν αποφασισμένοι, ελλοχεύει ο κίνδυνος της παλινδρόμησης στο τέλμα και στη στασιμότητα. Οι δυσμενείς εξελίξεις στο Κυπριακό θέτουν καίρια ερωτηματικά ως προς τις πραγματικές προθέσεις, επιδιώξεις και δυνατότητες όλων των εμπλεκόμενων πλευρών. Θεωρούν ότι δεν είναι ώριμες οι συνθήκες για το μεγάλο άλμα προς τα εμπρός; Αδυνατούν να απεξαρτηθούν από την ατελέσφορη λογική «Τι δίνω; Τι παίρνω;» Πιστεύουν ότι υπάρχουν ανυπέρβλητα εμπόδια; Προτάσσουν πολιτικούς και προσωπικούς υπολογισμούς; Φοβούνται την κρίση των πολιτών; Ανεξαρτήτως των απαντήσεων που μπορεί κάποιος να δώσει, το σίγουρο είναι ότι το ζήτημα προσεγγίζεται ξανά με παλιά και αναποτελεσματικά εργαλεία. Αγνοείται το ουσιώδες. Η επίλυση του Κυπριακού θα επιτευχθεί με μία και μοναδική προϋπόθεση: Αν η επιδιωκόμενη λύση συνδέει την ασφάλεια με την οικονομική ευημερία.

Ως εκ τούτου, το ζητούμενο δεν είναι ένας συμβιβασμός σε μια χρονίζουσα και εξαιρετικά φορτισμένη υπόθεση, η οποία κουβαλά μέσα της τραυματικές εμπειρίες και τραγικά βιώματα. Αλλά η αναζήτηση μιας φόρμουλας που θα επουλώνει πληγές, θα αποδέχεται τη συνύπαρξη και θα θεμελιώνει μια εμπροσθοβαρή στρατηγική για την επανένωση και ανάπτυξη του νησιού. Η μεγάλη επιτυχία της Κύπρου ήταν αναμφίβολα η συμμετοχή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το εγχείρημα αυτό που έμοιαζε στην αρχή ακατόρθωτο, εξαιτίας του διαμελισμού της, επιτεύχθηκε γιατί δεν στηρίχθηκε στον διαχωρισμό Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Αλλά στον διαχωρισμό του παρελθόντος από το παρόν και το μέλλον. Αυτή ακριβώς είναι και η φιλοσοφία μιας εμπροσθοβαρούς στρατηγικής.

Αν οι διαπραγματεύσεις δεν φέρουν στον επίκεντρο της διαβούλευσης τις ευκαιρίες και τις δυνατότητες που θα δημιουργήσει η επανένωση, αναπόφευκτα το κλίμα θα επιβαρύνεται και η ατμόσφαιρα θα φορτίζεται. Συνεπώς, τόσο ο Αναστασιάδης όσο και ο Ακιντζί οφείλουν να απεγκλωβίσουν τις συζητήσεις από τη λογική «κεκτημένων-υποχωρήσεων» για να υπάρξει η αναγκαία αποφόρτιση των συνομιλιών. Το κυριότερο, καλούνται να επιδείξουν την απαιτούμενη αποφασιστικότητα και σταθερότητα ως προς την επίτευξη συμφωνίας, αποδεσμευμένοι από τις εσωτερικές πολιτικές σκηνές, καθώς και από τα αποκαλούμενα εθνικά κέντρα. Άλλωστε οι ηγέτες κρίνονται από την ικανότητά τους να λαμβάνουν και δύσκολες αποφάσεις πηγαίνοντας, αν χρειαστεί, κόντρα στο ρεύμα.

-- This feed and its contents are the property of The Huffington Post, and use is subject to our terms. It may be used for personal consumption, but may not be distributed on a website.