Χτυπητά σημάδια που μαρτυρούν ότι το ταίρι μας πάσχει από ναρκισσιστική διαταραχή

15:43 1/9/2023 - Πηγή: Huffington Post Greece

Το συναισθηματικό μπλέξιμο με έναν ναρκισσιστή ενδέχεται να εξελιχθεί σε μια τρομερά επίπονη εμπειρία. Να μας κάνει να αισθανθούμε πως όλα όσα κάνουμε είναι άσκοπα ή και εντελώς λάθος.

Και ακριβώς αυτή η έλλειψη αυτοπεποίθησης είναι που μας κρατά προσκολλημένους στο άτομο που πάσχει από ναρκισσιστική διαταραχή, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο.

Σύμφωνα με την Άνα Ντρέσερ, ψυχολόγο με εξειδίκευση στη συμβουλευτική σχέσεων, «οι ναρκισσιστικές σχέσεις συνήθως περιλαμβάνουν τρεις διακριτές φάσεις: έναν βομβαρδισμό αγάπης, ύστερα μερικές συμπεριφορές υποτίμησης

και τέλος τη φάση της απόρριψης».

Αυτός ο κύκλος καθοδηγείται από το κίνητρο του ναρκισσιστή να διατηρεί τον έλεγχο και να κρατά τον/τη σύντροφό του συναισθηματικά δέσμιο/α, ώστε να ικανοποιεί τις δικές του προσωπικές ανάγκες. Και όσοι πάσχουν από ναρκισσιστική διαταραχή επιδιώκουν κάθε νέα σχέση να ακολουθεί το συγκεκριμένο μοτίβο κακοποιητικής συμπεριφοράς.

Έτσι, αν πιστεύoυμε ότι εμείς μπορούμε να σταματήσουμε αυτή την αλυσίδα, το πιθανότερο είναι να αποτύχουμε.

Τα σημάδια που μαρτυρούν ότι ο σύντροφός μας είναι ναρκισσιστής

Μας πνίγει με την αγάπη του

Στην αρχή, είναι ο σύντροφος των ονείρων. Μας συστήνει στα μέλη της οικογένειας, στους φίλους του και άλλα σημαντικά άτομα από πολύ νωρίς και φαίνεται να προχωρά τη σχέση με πολύ πιο γρήγορο ρυθμό από ό,τι αναμενόταν.

Αυτό ίσως μας κάνει να αισθανθούμε κάπως καταβεβλημένοι, ενώ για κάποιους μπορεί να πάρει ακόμα και διαστάσεις συναισθηματικής κακοποίησης. Ακόμα κι αν δεν μοιάζει με τις πιο «συνηθισμένες» μορφές βίας, ο βομβαρδισμός αγάπης είναι μια αποτελεσματική στρατηγική χειραγώγησης επειδή, που αρχικά, μας κάνει να αισθανόμαστε ασφαλείς. Σε αυτή τη φάση καραδοκεί ο κίνδυνος να αφεθούμε ολοκληρωτικά επάνω στον άλλον με τις γενναιόδωρες χειρονομίες που ενισχύουν την αυτοεκτίμηση μας και μας κάνουν να νιώθουμε σημαντικοί και επιθυμητοί. 

Αρχίζει να μας υποτιμά

Σχεδόν τόσο γρήγορα και υπερβολικά όπως συνέβη ο ερωτικός βομβαρδισμός, ακολουθούν οι διαδοχικές συμπεριφορές υποτίμησης. Ο ναρκισσιστής σύντροφος αρχίζει να κάνει διαρκώς αρχικά ανεπαίσθητες και ύστερα πιο απροκάλυπτες υποδείξεις.

Με άλλα λόγια μας επισημαίνει διαρκώς κάθε μικρό λάθος ή εντοπίζει σφάλματα ακόμα και εκεί που δεν υπάρχουν. Κι αυτό ρίχνει μονομιάς τα κοντέρ της αυτοπεποίθησης και μας προσγειώνει απότομα σε μια τρομακτική ανασφάλεια. Κι όμως, έχει σημασία να γνωρίζουμε πως υπάρχει σοβαρή πιθανότητα από πλευράς μας, να μην έχει γίνει κανένα λάθος, τουλάχιστον όχι τόσο σπουδαίο όσο το παρουσιάζει ο χειριστικός/ναρκισσιστικός σύντροφός μας.

Και καθώς είχαμε συνηθίσει να λαμβάνουμε από αυτόν/αυτήν μόνο φιλοφρονήσεις προκειμένου να νιώσουμε καλά, παραμένουμε εξαρτημένοι όπως ο Κεν, που κάποια στιγμή στην ταινία εξομολογείται ότι ο ίδιος «Υπάρχει και ζει μόνο στη θαλπωρή της ματιάς της Barbie».

Μας ματαιώνει διαρκώς και μας απορρίπτει αργά και βασανιστικά

Αφού μας παιδέψει και αντλήσει από εμάς μια εντελώς πρόσκαιρη αίσθηση αυτοπεποίθησης, ο ναρκισσιστής σύντροφος, πλέον εντελώς απενοχοποιημένα μας διορθώνει, μας κακοχαρακτηρίζει και μας κατηγορεί για οτιδήποτε πάει στραβά. Μας συγκρίνει διαρκώς με τους γύρω και εμείς πάντοτε βγαίνουμε να υστερούμε. Μας χλευάζει, μας ταπεινώνει και ενώ δείχνει να πλήττει μαζί μας, δεν δίνει ένα οριστικό τέλος, γιατί γνωρίζει ότι σύντομα θα χρειαστεί νέες τζούρες επιβεβαίωσης.

Και εμείς τι;

Εμείς μπορούμε να σταματήσουμε τον κύκλο του δεσμού ενός ναρκισσιστή, σε οποιοδήποτε στάδιο. Ιδανικά από το πρώτο, δηλαδή την υπερβολική, έως και επιθετική, επίδειξη αγάπης. Όμως οποιαδήποτε στιγμή κι αν αντιληφθούμε ότι είμαστε σε σχέση με ένα τέτοιο άτομο, δεν είναι αργά για να διακόψουμε οριστικά, χωρίς άσκοπα πήγαινε-έλα. Η αυτοεκτίμησή μας είναι κάτι που θα πρέπει να πηγάζει από μέσα μας. Δεν εξαρτάται από ερωτικούς συντρόφους και γενικότερα από κανέναν τρίτο και την άποψή του για εμάς.