Εις το όνομα της Μακεδονίας

11:25 17/1/2018 - Πηγή: Huffington Post Greece

Στον 27ο έτος ζωής ετοιμάζεται να εισέλθει ένα ζήτημα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, το οποίο συνεχίζει να φαντάζει ως ένας δυσεπίλυτος γρίφος για τις εμπλεκόμενες πλευρές. Τόσο η ελληνική κοινωνία, όσο και η κοινωνία της ΠΓΔΜ διεκδικούν τη μοναδικότητα της χρήσης του όρου Μακεδονία, γεγονός που δεν ευνοεί τη διευθέτηση του συγκεκριμένου ζητήματος. Από την άλλη πλευρά, οι πολιτικές ηγεσίες των δύο χωρών και κυρίως της Ελλάδας επιδιώκουν μία περισσότερο συμβιβαστική

λύση οδηγώντας τη συζήτηση σε άλλη βάση.

Το πρώτο σοβαρό πρόβλημα που μπορούμε να εντοπίσουμε στο εν λόγω θέμα είναι ο εθνοτικός προσδιορισμός που συνοδεύει έναν κάτοικο που προέρχεται από την γειτονική χώρα. Είναι προβληματικό να μιλάμε για Μακεδόνες στην ΠΓΔΜ. Αν ένα έθνος χαρακτηρίζεται «μακεδονικό» ποιός αποκλείει την προσπάθεια επέκτασής του σε μια ακραία μελλοντική συγκυρία στις περιοχές που περιλαμβάνει ο γεωγραφικός χώρος της Μακεδονίας; Μακεδονικό έθνος δεν υπάρχει. Οι κάτοικοι του μέρους της Μακεδονίας που βρίσκεται στην ελληνική επικράτεια είναι Έλληνες πολίτες και του μέρους της Μακεδονίας που εκτείνεται η ΠΓΔΜ είναι σε ένα σημαντικό ποσοστό Αλβανοί και κάποια άλλη εθνότητα που μιλά και γράφει σε σλαβική γλώσσα και για την οποία αναζητείται όνομα.

Η ελληνική πλευρά, βέβαια, εστιάζει στην επίλυση του ζητήματος του ονόματος της ΠΓΔΜ μέσα από μία σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό για όλες τις χρήσεις. Ήδη το ελληνικό κράτος από το φθινόπωρο του 1995 επί πρωθυπουργίας Ανδρέα Παπανδρέου και με υπουργό Εξωτερικών τον Κάρολο Παπούλια έχει αναγνωρίσει το γειτονικό κράτος με όνομα που περιλαμβάνει την λέξη «Μακεδονία» και δεν είναι άλλο από το γνωστό σε όλους μας Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της «Μακεδονίας».

Συνεπώς, η χώρα μας εδώ και 22 χρόνια πορεύεται σε διμερείς σχέσεις με την γειτονική χώρα αναγνωρίζοντας την ως Δημοκρατία της Μακεδονίας με την επισήμανση ότι είναι Πρώην Γιουγκοσλαβική. Προφανώς αυτή η επισήμανση δεν είναι δυνατό να συντηρηθεί, καθώς δεν μπορούμε να αποκαλούμαι ες αεί μια χώρα ως πρώην τμήμα μιας άλλης χώρας που δεν υφίσταται και που δεν πρόκειται να υπάρξει ξανά (τουλάχιστον με την ίδια μορφή) στο μέλλον. Παράλληλα, λόγω της επιμονής της ισχυρής αλβανικής μειονότητας στην γειτονική χώρα δεν μπορεί να υιοθετηθεί μία λύση στην κατεύθυνση της «Σλαβομακεδονίας», η οποία επιλύει το ζήτημα τόσο του εθνοτικού, όσο και του γεωγραφικού προσδιορισμού.

Το κλειδί στην υπόθεση αυτή είναι ο εθνοτικός προσδιορισμός των γειτόνων μας. Οι κάτοικοι του ελληνικού τμήματος της Μακεδονίας είναι Έλληνες, οι αντίστοιχοι του βουλγαρικού Βούλγαροι, τι είναι, όμως, οι κάτοικοι της ΠΓΔΜ; Μακεδόνες; Όχι, καθώς όπως αναφέρθηκε παραπάνω μακεδονικό έθνος δεν υφίσταται. Αν βρεθεί λύση στο συγκεκριμένο ζήτημα που θα ικανοποιεί και τις δύο πλευρές, δεν θα έχει μεγάλη σημασία το όνομα της γειτονικής χώρας. Εξάλλου, η ΠΓΔΜ βρίσκεται ολόκληρη στον γεωγραφικό χώρο της Μακεδονίας.

Συγχρόνως, όμως, οφείλουμε να κατανοήσουμε τις αντιρρήσεις των Ελλήνων πολιτών που αντιδρούν στη χρήση του όρου Μακεδονία. Ειδικά για τους κατοίκους του εν λόγω γεωγραφικού διαμερίσματος δεν μπορούμε να κρίνουμε τη στάση τους και τα συναισθήματά τους για ένα θέμα που τους επηρεάζει περισσότερο από εμάς που κατοικούμε ή καταγόμαστε από άλλες περιοχές της χώρας. Όσοι ενστερνίζονται μία συμβιβαστική λύση με τη γείτονα χώρα πρέπει να πείσουν και όχι να υποδείξουν ως κατέχοντες τη γνώση και την αλήθεια. Μόνο έτσι θα αποφευχθούν παράλογα συλλαλητήρια που αποτελούν πεδίο δράσης εθνικιστικών οργανώσεων.

Το όνομα «Νέα Μακεδονία» δεν μπορεί να αποτελέσει λύση, καθώς δεν συνεπάγεται κάποιον γεωγραφικό προσδιορισμό. Από την άλλη πλευρά, οι προσδιορισμοί «Βόρεια», «Άνω» ή ακόμη πιο εύστοχα «Μακεδονία του Βαρδάρη» προβάλλουν ως πιο βιώσιμες λύσεις σε περίπτωση που βρεθεί λύση στο ζήτημα του εθνοτικού προσδιορισμού.