Γιατί ο Τζέι Ντι Βανς «επιτέθηκε» πρώτος στον Ζελένσκι: Το «παιχνίδι» του αντιπροέδρου των ΗΠΑ

15:38 2/3/2025 - Πηγή: Huffington Post Greece

O αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς (AP Photo/Manuel Balce Ceneta)

Ένα από αυτά που προκάλεσαν αίσθηση κατά την επεισοδιακή συνάντηση Τραμπ – Ζελένσκι στο Οβάλ Γραφείο ήταν πως ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς ήταν αυτός που «επιτέθηκε» πρώτος στον Ουκρανό πρόεδρο, ανοίγοντας τον δρόμο για το «πανδαιμόνιο» που ακολούθησε- και αυτό είναι κάτι το οποίο από μόνο του δείχνει κάποια ενδιαφέροντα πράγματα για τον Αμερικανό αντιπρόεδρο.

Το κύριο, όπως υποδεικνύεται

σε σχετικό δημοσίευμα του BBC, είναι πως ο Βανς εμφανίζεται ιδιαίτερα πρόθυμος να αναλάβει πιο επιθετικό ρόλο (στο δημοσίευμα χαρακτηρίζεται «attack dog», επιθετικού σκύλου- στα ελληνικά θα αποδιδόταν ως «μαντρόσκυλο») αντί να αρκεστεί- όπως πολλοί προκάτοχοί του- στον «άχρωμο» ρόλο ενός πολιτικού υφισταμένου. Ήταν ο Βανς που άρχισε να επιπλήττει τον Ζελένσκι, με τον Ντόναλντ Τραμπ (ο οποίος κατά τη διάρκεια της συνάντησης μέχρι τότε ήταν αρκετά ήπιος, έως και φιλικός, απέναντι στον Ουκρανό πρόεδρο) να «πυροδοτείται» από ένα σημείο και μετά («Μη μας λες τι θα νιώσουμε»- ο τρόπος που αντέδρασε ο Τραμπ όταν ο Ζελένσκι είπε «όλοι έχουν προβλήματα, ακόμα και εσείς. Μα έχετε έναν ωραίο ωκεανό και δεν τα νιώθετε τώρα, μα θα τα νιώσετε στο μέλλον»).

Ο Βανς επαίνεσε τον Τραμπ που επιδιώκει αυτό που περιέγραψε ως διπλωματική λύση στον πόλεμο, με τον Ζελένσκι να απαντά «για τι είδους διπλωματία μιλάς, Τζέι Ντι;» και τον Βανς να συνεχίζει «για το είδος της διπλωματίας που θα δώσει τέλος στην καταστροφή στη χώρα σας» και μετά να κατηγορεί τον Ζελένσκι για ασέβεια και συμμετοχή στην προεκλογική εκστρατεία των Δημοκρατικών.

Όσον αφορά στα περί προσχεδιασμένης «ενέδρας» στον Ζελένσκι, πηγές του Λευκού Οίκου έχουν πει σε αμερικανικά ΜΜΕ ότι δεν ισχύει κάτι τέτοιο.

Πολλοί Ρεπουμπλικανοί είδαν θετικά τη στάση του Βανς: «Είμαι πολύ περήφανος που ο Τζέι Ντι Βανς όρθωσε ανάστημα για τη χώρα μας» είπε ο Λίντσεϊ Γκρέιαμ, γερουσιαστής της Νότιας Καρολίνας και επί μακρόν υποστηρικτής της Ουκρανίας- ο οποίος πλέον υποστηρίζει ότι ο Ζελένσκι θα έπρεπε να παραιτηθεί.

Ο Τόμι Τάμπερβιλ, γερουσιαστής της Αλαμπάμα, χαρακτήρισε τον Ζελένσκι «ουκρανική νυφίτσα», ενώ ο Μάικ Λόουλερ, μέλος του Κογκρέσου από τη Νέα Υόρκη, είπε ότι η συνάντηση ήταν μια «χαμένη ευκαιρία» τόσο για τις ΗΠΑ όσο και για την Ουκρανία.

Η «επίθεση» του Βανς σε ηγέτη άλλης χώρας που πραγματοποιεί επίσκεψη, όπως προαναφέρθηκε, δεν είναι καθόλου χαρακτηριστική ενός αντιπροέδρου των ΗΠΑ: Κατά κανόνα (αν και όχι πάντα) δουλειά του αντιπροέδρου είναι να βοηθά τον πρόεδρο να εκλεγεί και μετά να βρίσκεται «διακριτικά» στο πλευρά του, καθώς και να τον αντιπροσωπεύει σε ταξίδια στο εξωτερικό. Η αντίθεση του Βανς με τον Μάικ Πενς, που ήταν αντιπρόεδρος στην πρώτη θητεία, είναι ιδιαίτερα έντονη.

Ο Βανς σε μεγάλο βαθμό εκλαμβάνεται ως αυτός που αναλαμβάνει να «εκλογικεύσει» τις ενστικτώδεις αντιδράσεις του Τραμπ σε θέματα εξωτερικής πολιτικής- και η ομιλία του στην Ευρώπη πρόσφατα, η οποία επίσης προκάλεσε «σεισμούς», φαίνεται να εντάσσεται και αυτή στο πλαίσιο της επιδίωξής του για πιο εμφανή ρόλο, αλλά πάντα «στη γραμμή» Τραμπ (με μια ιδιαίτερα επιθετική «εκπροσώπηση»). Ο ίδιος για πολύ καιρό ήταν ανοιχτά επικριτικός στην παροχή βοήθειας από τις ΗΠΑ προς την Ουκρανία, λέγοντας χαρακτηριστικά το 2022 σε podcast «δεν με νοιάζει στα αλήθεια τι θα συμβεί στην Ουκρανία με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο». Επίσης, οκτώ χρόνια πριν είχε χαρακτηρίσει τον Τραμπ «ηλίθιο»...αλλά η πολιτική είναι αυτό που είναι, και εν τέλει κατέληξε αντιπρόεδρος. Παρουσιάζεται ιδιαίτερα δημοφιλής μεταξύ των συντηρητικών ψηφοφόρων, ωστόσο ο Τραμπ είπε πρόσφατα σε συνέντευξή του στο Fox News ότι ήταν «πολύ νωρίς» για να πει εάν ο αντιπρόεδρος θα ήταν επόμενος στη σειρά για τη διαδοχή του – την υποψηφιότητα για την προεδρία το 2028.

Σε κάθε περίπτωση, ο Βανς φαίνεται να εξελίσσει τον ρόλο του ως πολιτικού «μαντρόσκυλου» του Τραμπ- μάλιστα συχνά εμφανίζεται «βασιλικότερος του βασιλέως», αποδοκιμάζοντας ακόμα πιο έντονα και από τον ίδιο τον Τραμπ τους αντιπάλους της κυβέρνησής του- όπως φάνηκε και στη Συνδιάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου τον προηγούμενο μήνα. Η ιδεολογικής φύσης επίθεσή του εξελήφθη και ως προώθηση της γραμμής Τραμπ στην Ευρώπη- δεν πρέπει να παραβλέπεται ότι μετά την ομιλία του γευμάτισε με την ηγεσία του γερμανικού AfD. Στη συνέχεια ήρθε σε αντιπαράθεση online με πολλούς επικριτές του, ενώ αργότερα άφησε αιχμές και κατά του Βρετανού πρωθυπουργού Κιρ Στάρμερ, λέγοντας πως «έχουν υπάρξει παραβιάσεις στην ελευθερία λόγου που στην πραγματικότητα επηρεάζουν όχι μόνο τους Βρετανούς- φυσικά το τι κάνουν οι Βρετανοί στη χώρα τους είναι δικό τους θέμα- μα επίσης και αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας, και, κατ’επέκταση, Αμερικανούς πολίτες» (με τον Στάρμερ να λέει πως «έχουμε ελευθερία λόγου εδώ και πολύ πολύ καιρό στο Ηνωμένο Βασίλειο και θα διαρκέσει για πολύ πολύ καιρό»). Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα- ανάλυση του Guardian ο Βανς φαίνεται επίσης να δημιουργεί «σιωπηλά» μια ομάδα εξωτερικής πολιτικής που χαρακτηρίζεται από μια βαθιά σκεπτικιστική στάση ως προς την αξία του Κιέβου ως συμμάχου στο μέλλον. Αξίζει να σημειωθεί πως το επεισόδιο στον Λευκό Οίκο (στο οποίο, σημειωτέον, ο Βανς ενθουσιωδώς πρωτοστατούσε, ενώ ο ΥΠΕΞ, Μάρκο Ρούμπιο, φαινόταν να βρίσκεται σε πολύ άβολη θέση) φάνηκε να συσπειρώνει τους Ευρωπαίους ηγέτες γύρω από τον Ζελένσκι, με τη θέση πως οι ΗΠΑ συντάσσονται με τον Πούτιν στο θέμα του πολέμου να κερδίζει έδαφος.

Τι επιδιώκει επομένως ο Βανς; Μία εκδοχή είναι ότι έχει αναλάβει ρόλο σαν αυτόν του Έλον Μασκ- να «χτυπά» σκληρά αντιπάλους του προέδρου εκ μέρους του (και εδώ αξίζει να ειπωθεί πως δεν είναι λίγοι αυτοί που θεωρούν όσον αφορά στο επεισόδιο με τον Ζελένσκι ότι η κυβέρνηση Τραμπ έψαχνε πρόσχημα για να «γκρεμίσει» τις σχέσεις με την Ουκρανία). Μία δεύτερη (χωρίς η μία να αποκλείει την άλλη) είναι ότι ο Βανς λειτουργεί σε μεγάλο βαθμό αυτόνομα, στήνοντας από τώρα ένα προφίλ για να διεκδικήσει την υποψηφιότητα για την προεδρία στις επόμενες προεδρικές εκλογές.