Η αναδιπλούμενη εξωτερική πολιτική της Τουρκίας

09:17 16/7/2022 - Πηγή: Huffington Post Greece

Τις τελευταίες μέρες εκτυλίσσεται ένα κρεσέντο έντονης ρητορικής από πλευράς Τουρκίας. Μια από τις αιτίες αυτού είναι η στάση των ΗΠΑ στις σχέσεις με την γείτονα αλλά και ο ρόλος της δεύτερης που διεκδικεί στην περιοχή. Ως αποτέλεσμα, έρχονται στην επιφάνεια θεωρίες αλλά και χάρτες με φιλοδοξίες και διεκδικήσεις. Αξιολογώντας  όμως το παραπάνω ζήτημα θα πρέπει να δούμε αμφότερες τις πλευρές και τις επιδιώξεις τους αλλά και τα πραγματικά κίνητρα αυτών. 

Εξετάζοντας αναδρομικά την εκδήλωση της εξωτερικής πολιτικής

της Τουρκίας παρατηρούμε τα εξής κρίσιμα δεδομένα. Αρχικά, αυτό που είναι καίριας σημασίας είναι η αναπροσαρμογή της πολιτικής αυτής μετά από ριψοκίνδυνες πολιτικές επιλογές. Επί τοις πράγμασοι, βλέπουμε μια πολιτική που βάζει στο επίκεντρο των συμφερόντων και του ενδιαφέροντος την Τουρκία. Ενδεικτικό παράδειγμα είναι η αρχική στάση της ως προς την ένταξη των Σουηδίας και Νορβηγίας στο ΝΑΤΟ και η σταδιακή υπαναχώρηση μετά από την επιτυχία συνάντησης με τον πρόεδρο Μπάιντεν. Αντίστοιχα, η επιλογή της αγοράς των S-400 έχει ως απόρροια την σταδιακή απομόνωση από την συμμαχία και τα βέτο στο εξοπλιστικό κομμάτι, όσον αφορά τα F-16. 

Επιπλέον, ένα ιδιαίτερα κρίσιμο ζήτημα είναι αυτό της πάγιας πολιτικής της Τουρκίας. Η επιτυχία της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής εντοπίζεται στην πάγια και σταθερή πολιτική. Αυτή ενίοτε αυξάνεται στην ένταση και στις επιδιώξεις της. Εξετάζοντας την, θα μπορούσε να λεχθεί πως συνδυαστικά με τα χαμηλά ποσοστά δημοτικότητας του προέδρου Ερντογάν ιδίως στην νεολαία και την σταθερή πίεση της αντιπολίτευσης προς την εθνικιστική έξαρση εδραιώνεται μια νέα κατάσταση. Με  αυτόν τον τρόπο,  όχι μόνο η πολιτική παραμένει η ίδια αλλά με την πίεση επιχειρείται η δημιουργία ενός νέους status quo στην περιοχή. Από τους χάρτες με τα νησιά μέχρι την επικείμενη φημολογία όσον αφορά την ΤΔΒΚ και την προσάρτηση της στην Τουρκία. 

Η πολιτική της Τουρκίας να θέτει πολλαπλά ζητήματα με έντονο ύφος και ρητορική έξαρση μέχρι τώρα δεν τελεσφόρησε. Αντίθετα δεν συμβαίνει όπως αναφέρουνε πολλοί πως οι Τουρκία δεν έχει συμμάχους. Οι εταίροι έχουν ανάγκη την γείτονα λόγω της γεωγραφικής της θέσης. Εξαιτίας των αδυναμιών που ενδεχομένως έχουν οι συμμαχίες γίνονται θύμα της έξυπνης πολιτικής του προέδρου Ερντογάν. Η αδυναμία να υπάρχει μια κοινή και σταθερή άποψη μεταξύ εταίρων σε μια χώρα ιδιάζουσα δυναμική περιπλέκει το ζήτημα. 

Η Ελλάδα, τόσο στα διεθνή φορά όσο και με τις συμφωνίες αποδεικνύει την ουσιαστική και νομική διάσταση που ωφελεί να έχει μια χώρα με τους γείτονες της. Οι επιδιώξεις σχετικά με την «γαλάζια πατρίδα» και τα σύνορα της καρδιάς της Τουρκικής ηγεσίας είμαι αποτέλεσμα μάλλον του συνδρόμου της Λοζάνης.  

Συμπερασματικά λοιπόν, το καίριο ζήτημα είναι αυτό της ειρηνικής συνύπαρξης και της παραγωγικής συνεργασίας αμφότερων. Τέτοιες  κινήσεις είναι αφενός νομικά αβάσιμες και αφετέρου μειώνουν το επίπεδο της εξωτερικής πολιτικής της. Το ενδιαφέρον έγκειται στις διπλωματικές κινήσεις για ένα ήρεμο καλοκαίρι σε συνδυασμό με την επανέναρξη των επαφών.