Η ψυχική υγεία των Ελλήνων εργαζομένων στα τάρταρα

12:21 10/10/2024 - Πηγή: Huffington Post Greece

Σύμφωνα μάλιστα με τα στοιχεία διεθνών οργανισμών (ΟΟΣΑ) στην Ελλάδα το άγχος και η κατάθλιψη έχουν ποσοστά που είναι έως και 5 μονάδες πάνω από το μέσο όρο της Ευρώπης.

Του Αντώνιου Ντακανάλη, Καθηγητή Ψυχιατρική & Ψυχοθεραπείας, Πανεπιστήμιο Μπικόκα του Μιλάνου

Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, η 10η Οκτωβρίου, είναι αφιερωμένη στον εργασιακό χώρο, όπου περνάμε το 1/3 ή περισσότερο του βίου μας. Μέσω αυτής της θεματικής  ο ΠΟΥ και η Παγκόσμια Ομοσπονδία Ψυχικής Υγείας, που δραστηριοποιείται σε περισσότερες από

150 χώρες, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την επιβαρυμένη ψυχική υγεία των εργαζομένων διεθνώς, συμπεριλαμβανομένων των Ελλήνων, οι οποίοι σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, βρίσκονται στην τελευταία θέση μεταξύ των Ευρωπαίων.

Σήμερα 1 εργαζόμενος στους 5 υποφέρει από κάποια ψυχική νόσο και δυστυχώς μόνο 1 στους 4 πάσχοντες θα απευθυνθεί σε ειδικό ψυχικής υγείας. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι από τους 100 εργαζομένους μια επιχείρησης, οι 20 νοσούν και από αυτούς μόνο οι 5 θα απευθυνθούν σε ειδικό ενώ οι υπόλοιποι 15 γιατροπορεύονται μόνοι τους κυρίως λόγω άγνοιας και στίγματος, πάσχουν και δυσλειτουργούν. Αυτή η δυσλειτουργία δεν επηρεάζει μόνο τον πάσχοντα αλλά και το περιβάλλον του οικογενειακό και εργασιακό, που ενίοτε αδυνατεί να κατανοήσει ή παρερμηνεύει τη συμπεριφορά τους. Παράδειγμα, η κατάθλιψη είναι πρωτεϊκή νόσος, δηλαδή εκδηλώνεται με διαφορετικές μορφές ανάλογα με το άτομο. Στους άνδρες συχνά εκδηλώνεται με ευερεθιστότητα και ροπή στο αλκοόλ ενώ σε κάποιες γυναίκες κρύβεται πίσω από ανεξήγητους πόνους. 

Οι εποχές που οι συζητήσεις για την ψυχική υγεία δεν αφορούσαν τον χώρο εργασίας έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί καθώς το άγχος και η κατάθλιψη, που είναι τα πιο διαδεδομένα προβλήματα στον εργασιακό χώρο, έχουν φτάσει σε πρωτοφανή επίπεδα.

Σύμφωνα μάλιστα με τα στοιχεία διεθνών οργανισμών (ΟΟΣΑ) στην Ελλάδα το άγχος και η κατάθλιψη έχουν ποσοστά που είναι έως και 5 μονάδες πάνω από το μέσο όρο της Ευρώπης. Είτε πρόκειται για τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της πανδημίας και του εγκλεισμού είτε για αυξανόμενες οικονομικές προκλήσεις, είτε για τις δυσμενείς εργασιακές συνθήκες (εξαντλητικά ωράρια, ανεπαρκείς αποδοχές, τοξικοί προϊστάμενοι, κ.α.), οι εργαζόμενοι βρίσκονται υπό σημαντική πίεση. Τα παραδοσιακά όρια μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής απαλείφονται και μαζί τους η αντίληψη ότι η ψυχική υγεία είναι αποκλειστικά προσωπικό και όχι οργανωτικό ζήτημα.

Τα προβλήματα ψυχικής υγείας που δεν αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση της εργασιακής δέσμευσης, ικανοποίησης και αποδοτικότητας, τη λήψη λανθασμένων ή παρακινδυνευμένων αποφάσεων, το αρνητικό κλίμα στο εργασιακό περιβάλλον και την αύξηση των απουσιών από το χώρο εργασίας. Πέρυσι μάλιστα τα προβλήματα ψυχικής υγείας ήταν η 4η συχνότερη αιτία απουσιών λόγω ασθένειας ενώ η απώλεια παραγωγικότητας, ως αποτέλεσμα μόνο της κατάθλιψης και του άγχους, κοστίζει στην παγκόσμια οικονομία σχεδόν 2 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως.

Οξυδερκείς επιχειρήσεις που ενσωματώνουν την ψυχική υγεία στην εταιρική κουλτούρα, επενδύουν σε πρωτοβουλίες για την προαγωγή της ψυχικής υγείας και παρέχουν πόρους που εξυπηρετούν τις σύγχρονες ανάγκες του ανθρώπινου δυναμικού, βλέπουν οφέλη όχι μόνο στην υγεία των εργαζομένων αλλά και στην παραγωγικότητά τους. Πρόσφατα, εκτιμήθηκε για παράδειγμα ότι για κάθε 1 δολάριο που επενδύεται στην υποστήριξη των εργαζομένων με προβλήματα ψυχικής υγείας, υπάρχει απόδοση 5 δολαρίων σε παραγωγικότητα.

Η επένδυση στην ψυχική υγεία δεν είναι λοιπόν ούτε συμπόνια ούτε πολυτέλεια  - είναι ανάγκη των καιρών και στρατηγική επιχειρηματική απόφαση που ωφελεί όλους. 

Για αυτό και φέτος ο ΠΟΥ εορτάζει την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας με το σύνθημα «Κάντε Προτεραιότητα την Ψυχική Υγεία στον Εργασιακό Χώρο». Το θέμα μας αφορά άλλωστε όλους και υπογραμμίζει τη σημασία της προστασίας και προαγωγής της ψυχικής υγείας και ευημερίας σε κάθε είδους εργασιακό περιβάλλον, από το εμπόριο και τον τουρισμό μέχρι τη βιομηχανία και τη ναυτιλία, προς όφελος των ανθρώπων, των οργανισμών και των κοινοτήτων.