Ολική έκειψη ηλίου: Τι μπορεί να πάθει όποιος κοιτάξει χωρίς ειδικά γυαλιά

18:59 8/4/2024 - Πηγή: Huffington Post Greece

Εκατομμύρια άνθρωποι σε μια στενή ζώνη Γης στη Βόρεια Αμερική έχουν την ευκαιρία να θαυμάσουν την ολική έκλειψη ηλίου που λαμβάνει χώρα τη Δευτέρα 8 Απριλίου. Αλλα για να το κάνουν, η ασφάλεια αποτελεί σημείο-κλειδί.

Αν κοιτάξει κανείς απευθείας στον ήλιο κατά τη διάρκεια μιας ηλιακής έκλειψης (ή οποιαδήποτε άλλη στιγμή) μπορεί να αποκομίσει μόνιμη βλάβη στα μάτια. Η έκλειψη είναι ασφαλής για θέαση δια γυμνού οφθαλμού μόνο κατά τη διάρκεια της ολότητάς της -

τα ελάχιστα λεπτά του απόλυτου σκότους, όταν το φεγγάρι καλύπτει πλήρως τον ήλιο.

Ειδάλλως, όσοι επιθυμούν να παρατηρήσουν την έκλειψη στο σύνολό της θα πρέπει να αγοράσουν ειδικά γυαλιά έκλειψης από κάποιον αξιόπιστο πωλητή . Τα γυαλιά ηλίου δεν είναι αρκετά προστατευτικά ενώ τα κιάλια και τα τηλεσκόπια χωρίς κατάλληλο ηλιακό φίλτρο μπορούν να μεγεθύνουν το φως από τον ήλιο, καθιστώντας τα ακόμη πιο επικίνδυνα.

«Παρακαλώ, φορέστε αυτά τα ειδικά γυαλιά», έχει προειδοποιήσει η NASA. Επειδή, ωστόσο, τα ψεύτικα «ειδικά» γυαλιά αφθονούν, συνίσταται η αγορά από ένα τοπικό μουσείο επιστήμης ή η ηλεκτρονική παραγγελία από έναν πωλητή που συγκαταλέγεται στον ιστότοπο της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας.

Οι ειδικοί λένε ότι τα ασφαλή γυαλιά έκλειψης αποκλείουν το υπεριώδες φως από τον ήλιο και σχεδόν όλο το ορατό φως. Οταν φοριούνται σε εσωτερικούς χώρους, μόνο τα πολύ έντονα φώτα θα πρέπει να είναι αμυδρά ορατά – όχι τα έπιπλα οικιακής χρήσης ή οι ταπετσαρίες.

Τα γυαλιά από παλαιότερες εκλείψεις είναι ασφαλή για επαναχρησιμοποίηση, αρκεί να μην είναι παραμορφωμένα και να μην έχουν γρατσουνιές ή τρύπες.

Παρακολούθηση χωρίς γυαλιά

Εάν κάποιος δν έχει έχετε ειδικά γυαλιά, μπορεί να απολαύσει το θέαμα με έμμεσους τρόπους, όπως η κατασκευή ενός αυτοσχέδιου προβολέα με μικροσκοπικές τρύπες με χρήση οικιακών υλικών.

Ενα άλλο κόλπο: Το να κοιτάει κανείς το έδαφος κάτω από ένα σκιερό δέντρο μπορεί να δημιουργήσει σκιές μισοφέγγαρου καθώς το φως του ήλιου φιλτράρεται μέσα από κλαδιά και φύλλα.

Οι οφθαλμίατροι προειδοποιούν κατά της θέασης μέσω κάμερας τηλεφώνου. Οι λαμπερές ακτίνες του ήλιου μπορούν επίσης να βλάψουν τα ψηφιακά εξαρτήματα ενός κινητού.

Γιατί είναι επικίνδυνη για τα μάτια μια ηλιακή έκλειψη

Μπορεί να προκληθεί βλάβη στα μάτια χωρίς την κατάλληλη προστασία. Οι λαμπερές ακτίνες του ήλιου μπορούν να κάψουν κύτταρα στον αμφιβληστροειδή στο πίσω μέρος του ματιού. Ο αμφιβληστροειδής δεν έχει υποδοχείς πόνου, επομένως δεν υπάρχει τρόπος να αισθανθεί κάποιος τη βλάβη καθώς συμβαίνει. Μόλις πεθάνουν τα κύτταρα, όμως, δεν επανέρχονται.

Τα συμπτώματα της ηλιακής οφθαλμικής βλάβης, που ονομάζεται ηλιακή αμφιβληστροειδοπάθεια, περιλαμβάνουν θολή όραση και παραμόρφωση χρώματος.

Σε μια σπάνια περίπτωση βλάβης των ματιών από έκλειψη, μια γυναίκα που είδε την έκλειψη του 2017 χωρίς επαρκή προστασία στη Νέας Υόρκη, αποκόμισε βλάβη στον αμφιβληστροειδή που αντιστοιχούσε στο σχήμα της έκλειψης, παραπονούμενη για ένα σκοτεινό σημείο στην όρασή της σε σχήμα ημισελήνου.

Δεν υπάρχει συγκεκριμένος κανόνας για το πόση ώρα θέασης με γυμνά μάτια μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη βλάβη. Η σοβαρότητα ποικίλλει ανάλογα με τη συννεφιά, την ατμοσφαιρική ρύπανση και τη θέση ενός ατόμου.

Αλλά οι γιατροί λένε ότι το να βλέπεις μια ηλιακή έκλειψη έστω και για λίγα δευτερόλεπτα χωρίς προστασία, δεν αξίζει τον κίνδυνο. Υπάρχουν, εξάλλου, αναφορές για περιπτώσεις ηλιακής αμφιβληστροειδοπάθειας μετά από κάθε ηλιακή έκλειψη.