Πολυτεχνείο πριν και μετά

08:23 17/11/2023 - Πηγή: Huffington Post Greece

Αφορμή για το παρόν είναι η επέτειος της εξέγερσης του Πολυτεχνείου την οποία πολλοί βιώσαμε πρωτογενώς με το να αντισταθούμε στην ξενόφερτη, επάρατη και εγκληματική χούντα. Επειδή ματαιώθηκαν οι προσδοκίες για δημοκρατία και εθνική ανεξαρτησία όσων αληθινά, συνειδητά και με μεγάλο κόστος αντιστάθηκαν και επειδή κίνητρο ουκ ολίγων είναι η ιδεολογική, κομματική και ατομική εκμετάλλευση των επετείων του Πολυτεχνείου, είναι απογοητευτικό το γεγονός ότι επί δεκαετίες κάθε Νοέμβρη η Αθήνα αναστατώνεται με δακρυγόνα, ταραχώδεις διαδηλώσεις

και συνθήματα που συχνά δεν έχουν σχέση με την επιθυμία της πλειοψηφίας των πολιτών την περίοδο 1967-74 να παραιτηθεί η ξενόφερτη και εγκληματικών προδιαγραφών χούντα.

Εάν λάβουμε υπόψη τις ιδεολογικές, κομματικές και βαθύτατα εμφύλιες διαιρέσεις της Μεταπολεμικής Ελλάδας γύρω από ανυπόστατα ιδεολογήματα, ίσως δεν είναι περίεργο το γεγονός ότι η εξέγερση το 1973 και τα γεγονότα του 1974 συνήθως περιγράφονται γραμμικά, επίπεδα και με ιδεολογικούς/κομματικούς όρους.

Δεν αναφέρω μόνο το 1973 αλλά και το 1974 γιατί κάποιοι συνέχισαν να αντιστέκονται μέχρι την πτώση της χούντας. Μετά την πτώση της χούντας, επίσης. Καθότι η «ομαλότητα» δεν ήλθε αυτόματα, εάν ποτέ είχαμε ομαλότητα, ιδιαίτερα όταν σκεφτούμε τις μεταπολιτευτικές παλινωδίες που κατέληξαν στα δολοφονικά μνημόνια, την καταστολή της κοινωνίας, την ουσιαστική εγκατάλειψη της Κύπρου που είναι το μεγαλύτερο θύμα της χούντας και αναμενόμενα το ροκάνισμα της εθνικής ανεξαρτησίας. Την μη εφαρμογή επίσης των προνοιών του διεθνούς δικαίου στο Αιγαίο με αποτέλεσμα de facto απώλεια κρατικής κυριαρχίας με οτιδήποτε αυτό συνεπάγεται.

Όλοι σχεδόν θεωρούν τα γεγονότα του Πολυτεχνείου ως σταθμό στην μεταπολεμική διαδρομή μας. Πολλοί βέβαια θέλουν να πιστεύουν πως το Πολυτεχνείο έριξε την επάρατη χούντα. Είναι έτσι; Πέραν όσων ξέρουμε βιωματικά, όσα ακούσαμε και όσα έγκυρα κείμενα έχουν γραφτεί, κανείς δεν πρέπει να ταυτίζει τους πάντες και τα πάντα γιατί πολλοί έχουν «εμπλακεί» στην εξέγερση του 1973. Οι απόψεις είναι πολλές και συχνά διαφέρουν και οι ειδοποιοί διαφορές σημαντικές.

Όσον μας αφορά και επειδή πολλά βιώσαμε εκτιμάται ότι υπάρχουν τρία κύρια είδη ομαδοποιήσεων:

α) Η πλειονότητα των μελών της κοινωνίας και των φοιτητών

β) αυτοί που πραγματικά πρωτοστάτησαν ανιδιοτελώς με μόνο κριτήριο την φιλοπατρία και την προσκόλληση στις δημοκρατικές αρχές της Ελληνικότητας και

γ) μερικοί άλλοι που πάντα σε αυτές τις περιπτώσεις διεισδύουν για να εκπληρώσουν διάφορους ατομικούς ή ιδεολογικούς σκοπούς ή και για να στρατευτούν στην εκπλήρωση στρατηγικών άλλων κρατών. Οι τελευταίοι θα μπορούσαν να είναι από ξένοι πράκτορες μέχρι προβοκάτορες της χούντας οι οποίοι σε κάθε περίπτωση συνειδητά η ανεπίγνωστα εκπλήρωναν ξένα συμφέροντα που ευνόησαν την δικτατορία. Γι’ αυτούς εξ αντικειμένου ξέρουμε λίγα ή τίποτα αλλά αυτό καμιά σχέση δεν έχει με τον ηρωισμό και την επίδειξη αυτοθυσίας όσων πριν και μετά το Πολυτεχνείο αυθόρμητα και γνήσια πάλεψαν για να φύγει η επάρατη χούντα.

Τώρα, η συμβατική αφήγηση γράφτηκε, κατά βάση, από όσους ναι μεν πρωτοστάτησαν ή «πρωτοστάτησαν» στην αντίσταση κατά της Χούντας αλλά στην συνέχεια και για ουκ ολίγους το Πολυτεχνείο έγινε σύνθημα και όχημα αναρριχήσεων και αφορμή εκλογικεύσεων που εξυπηρετούν εφήμερα ιδεολογικά και κομματικά συμφέροντα.

Δεν γενικεύουμε καθότι, τονίζεται ξανά, υπάρχουν εξαιρέσεις και κανόνες, πολλές εκδοχές ποικίλων βαθμίδων και πολλές αποχρώσεις. Γι’ αυτό όταν μιλάμε για τόσο σημαντικά και ταυτόχρονα για αμφιλεγόμενα φαινόμενα, οφείλουμε να προσπαθούμε να δώσουμε όσες περισσότερες αποχρώσεις μπορούμε, και είναι πολλές.

Πάντως, ισχύει ότι η εξέγερση των πολλών εξέφραζε την αγανάκτηση που επικρατούσε στην κοινωνία λόγω χούντας, λόγω δηλαδή αρπαγής της εξουσίας από μικρούς και ασήμαντους πράκτορες ξένων ή χρήσιμους ηλίθιους. Για όποιον ενδιαφέρεται να ακούσει δεκάδες χιλιάδες Έλληνες πολίτες να κηρύττουν μαζικά και ηχηρά αξιώσεις για δημοκρατία και ελευθερία μπορούν να παρακολουθήσουν τα βίντεο των παραστάσεων του Μίκη Θεοδωράκη αμέσως μετά την πτώση της χούντας (βλ. μια ανάρτηση Συζητήσεις περί «δημοκρατίας και τα μνημειώδη «τραγούδια της φωτιάς» . https://wp.me/p3OqMa-2JL »)

Πάντως η χούντα, τα γεγονότα του Πολυτεχνείου τον Νοέμβριο του 1973 και όλα τα συμπαρομαρτούντα είναι πολύ μεγάλων και βαθύτατων προεκτάσεων για τους σύγχρονους Έλληνες και απαιτείται όσο είναι εφικτό να μιλάμε για την πραγματικότητα. Αναμφίβολα, όπως για κάθε ανάλογο και αντίστοιχο σημαντικό ζήτημα όταν επιχειρείται να γίνουν αντικειμενικές αφηγήσεις οι δυσκολίες είναι πολλές και εδώ συνεκτιμώνται δεόντως.

/Από το προσωπικό αρχείο του Παναγιώτη Ήφαιστου

Όσον αφορά το Πολυτεχνείο θα μπορούσαμε να αναφέρουμε, μεταξύ άλλων, τα εξής:

-τίποτα δεν είναι γραμμικό ενώ έτσι πολλοί το παρουσιάζουν και πολλοί πείθονται- δεν υπάρχει αντικειμενική αφήγηση όταν όπως ήδη αναφέρθηκε γίνονται εκλογικεύσεις με ιδεολογικούς και κομματικούς όρους- δεν χρειάζονται εκλογικεύσεις και απλουστεύσεις πως το Πολυτεχνείο δήθεν έριξε την Χούντα (:την διαδέχθηκε η ιωαννιδική απόλυτη πολιτική διαστροφή και αν το 1974 δεν κατέστρεφαν την Κύπρο με το προδοτικό και εγκληματικό πραξικόπημα η μια μετάβαση θα διαδεχόταν την άλλη και ο χουντικός δεσποτισμός ενδεχομένως θα διαρκούσε ίσως και για πολλές δεκαετίες), η εθελοτυφλία βλάπτει εάν κανείς δεν βλέπει πως κατά την διάρκεια της Χουντικής δικτατορίας μερικοί αποδείχθηκαν δειλοί, ιδιώτες και χειρότερα –ιδιαίτερα οι φορείς φασιστικών πεποιθήσεων οι οποίες αντιβαίνουν στις παραδοχές της διαχρονικής Ελληνικότητας για ελευθερία και δημοκρατία– έγιναν ένθερμοι θιασώτες της επταετούς δικτατορίας,- και δεν χρειάζονται αυταπάτες όταν μετά το 1974 αντί να επανέλθουμε στις αξιώσεις των Επαναστατών για Εθνοσυνέλευση, για δημοκρατία, για πολιτική ελευθερία και για αδιαπραγμάτευτη εθνική ανεξαρτησία, ουκ ολίγοι καταβυθίστηκαν στους μοντερνισμούς, στους κομμουνισμούς, στους αναρχισμούς, στους νεοφιλελευθερισμούς και στους εθνομηδενισμούς.- Ουκ ολίγοι που για διάφορους λόγους «εξεγέρθηκαν» τον Νοέμβριο του 1973, στην συνέχεια και ολοφάνερα, κραυγαλέα και επί μακρόν έγιναν ή και συνεχίζουν να είναι κράχτες αξιοθρήνητων ιδεολογημάτων που ενοχοποιούν την φιλοπατρία και το έθνος. Ουκ ολίγοι!- Νάνοι της πολιτικής που αναρριχήθηκαν σε θέσεις ευθύνης δεν έχουν να ζηλέψουν σε κάτι από την χούντα εάν και όταν μιλούν για τον θεσμό συλλογικής ελευθερίας, δηλαδή το κράτος και την εθνική του ανεξαρτησία, ως και να ήταν για πέταμα λόγω … παγκοσμιοποίησης, και όσοι εξ αυτών διόλου τυχαία μεθοδικά και συστηματικά έκτισαν τα θεμέλια του θανατηφόρου εθνομηδενισμού που ρέει μέσα στο εκπαιδευτικό σύστημα και στις δημόσιες συζητήσεις.- Πολιτικοί νάνοι ή και φορείς αναρχοδεσποτικών δογμάτων θεωρούν την κοινωνία όχλο και μάλιστα … ετερόκλητο που αυτοί, οι ανυπόστατοι και δεσποτικοί, ρητά λένε θέλουν να την συμμορφώσουν!

 [Κάθε ιδεολογικό δόγμα «συμμόρφωσης» των πολιτών φασίζει γιατί δημοκρατία σημαίνει όχι φαντασιώσεις του κάθε ανόητου κοντόφθαλμου και πολιτικού και πνευματικού νάνου που θέλει να κατασκευάσει ανθρώπους με κριτήρια τα ιδεολογήματά του, αλλά κοινωνικοπολιτική σμίλευση της συλλογικής πολιτικής ηθικής, της διανεμητικής δικαιοσύνης, και τον νόμων μέσα στον Πολιτειακό Δήμο όπου οι πολίτες είναι εντολείς και οι κατέχοντες θέσεις εξουσίας εντολοδόχοι και ανακλητοί].

Θα λέγαμε ότι με δεδομένη την διαδρομή πριν και μετά το 1973, επέτειοι όπως αυτή του Πολυτεχνείου, είναι ευκαιρία για αυτοκριτική και όχι για κραυγές και εκτόξευση ιδεολογικών σαπουνόφουσκων. Θα πρέπει να σκεφτούμε τα αίτια του κατήφορου που στις μέρες μας κοντεύει την Άβυσσο σε όλα τα μέτωπα. Ως προς το τελευταίο είναι επείγον να καταλάβουμε ότι το καταχρεωμένο κράτος μας από χώρα κοντεύει να γίνει «χώρος». Εκατοντάδες χιλιάδες κυρίως νέοι έφυγαν και η Ελλάδα ως κρατικός δρων είναι απών από τις εξελίξεις της διεθνούς πολιτικής. Χρειάζεται περίσκεψη, αυτοκριτική και όχι καπηλεία όπως συχνά γίνεται με το Πολυτεχνείο.

Μπορούμε να διερωτηθούμε για το πώς κάθε κράτος κάθε εποχής προκαλεί κατήφορο των ατόμων, των ομάδων, των κοινωνιών και του ίδιου του κράτους. Σε οποιοδήποτε κράτος που έτσι κατηφορίζει εάν δεν γίνεις «ένα από τα ίδια» πληρώνεις μεγάλο κόστος. 

Τώρα όμως τι γίνεται, μισό αιώνα μετά την πτώση της επάρατης χούντας; Δυστυχώς το κακό που συντελέστηκε τις πρώτες δεκαετίες μετά την Χούντα, ήταν πολύ μεγάλο. Δεν φτάσαμε τυχαία στην μνημονιακή φάση. Γι’ αυτό δεν πρέπει να κλείνουμε τα μάτια μπροστά στην πραγματικότητα και την αλήθεια ως προς τα αίτια μιας πολύ επικίνδυνης κατάστασης. 

Ένα μεγάλο πρόβλημα, επίσης, με βαθύτατες προεκτάσεις είναι ότι δυναμώνουν οι αποδομητικές τάσεις με το να επιχειρείται να στερηθούν οι νέες γενιές για γεγονότα και τις «ιστορικές» «λεπτομέρειες» – ίσως, πλέον, πολλοί να μην γνωρίζουν καν ότι υπήρξε χούντα ή πραξικόπημα στην Κύπρο ενώ ηρακλειδείς της επιθετικής Τουρκίας μέχρι που αιτιολογούν την βάρβαρη και παράνομη εισβολή στην Κύπρο ως … προστασία ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Μέχρι που θα μπορούσαν να ανακαλύψουν ότι ένα νέο μυστήριο διεθνές δίκαιο σμιλευμένο μέσα σε ασήμαντες δήθεν επιστημονικές παρασυναγωγές δίνει δικαίωμα σε μια μειονότητα πχ όπως του Έβρου να αποσχιστεί. Γιατί όχι, αφού για κάποιους το μισητό κράτος μέσα στο οποίο ζουν από τα λεγόμενά τους και τα υπονοούμενά τους συνάγεται ότι θα πρέπει να κατακερματιστεί ή και να εξαφανιστεί.

Παραμένει γεγονός ότι ιδιαίτερα μετά τα μνημόνια πολλοί Έλληνες πλέον είτε μεταναστεύουν είτε καταδικάζονται από τους τοκογλύφους και κερδοσκόπους, είτε να αργοπεθαίνουν οικονομικά, επιχειρηματικά ή και βιολογικά.

Παρενθετικά, υπενθυμίζουμε ότι στην πολλών αιώνων διαδρομή τους οι Έλληνες απέδειξαν ότι είχαν αντοχές. Στην εποχή της Χούντας και στο Πολυτεχνείο και για να είμαστε όσο μπορούμε πιο ακριβείς και αντικειμενικοί, πρέπει να πούμε ότι πολλοί αφανείς Έλληνες μεταξύ των οποίων και πολλά Ελληνόπουλα γνήσιοι συνεχιστές της διαχρονικής Ελληνικότητας, αντιστάθηκαν στην Χούντα.

Τα κοσμοθεωρητικά γνήσια και άφθαρτα Ελληνόπουλα μέσα στα οποία ρέει ο διαχρονικός και οικουμενικός πολιτισμός της Ελληνικότητας, δηλαδή της Δημοκρατίας και της Ελευθερίας, λογικά θα συνεχίσουν να προσκολλώνται στις πολιτικές τους παραδόσεις και θα τις διαιωνίζουν. Ιθάκη τους είναι η πατρίδα και οι σημαίες τους γράφουν δημοκρατία, πολιτική ελευθερία και εθνική ανεξαρτησία.

Και ας μην ξεχνάμε ότι σε όλες τις εποχές και σε όλες τις κοινωνίες οι ανυπόστατοι οικουμενισμοί μεταμφιέζουν τις ηγεμονικές αξιώσεις ισχύος και ροκανίζουν και υποσκάπτουν την εκάστοτε οικεία πατρίδα. Είναι το αντίθετο της έννοιας πατρίδα, πολιτισμός, ελευθερία, δημοκρατία.