Στο χείλος του γκρεμού οι Ρομά στην Ευρώπη

08:21 25/10/2022 - Πηγή: Huffington Post Greece

Σε συνθήκες φτώχειας εξακολουθεί να ζει το 80% των Ρομά στην Ευρώπη καθώς σύμφωνα με την την τελευταία έρευνα του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA) οι οικογένειες Ρομά εξακολουθούν να ζουν σε αποτρόπαιες συνθήκες, με άσχημες εκπαιδευτικές και επαγγελματικές προοπτικές. Ο φόβος πλέον σήμερα είναι ότι μετά την πανδημική κρίση, η ενεργειακή κρίση και ο υψηλός πληθωρισμός θα καταστήσει ακόμη πιο δυσχερή τη διαβίωση της συγκεκριμένης κοινωνικής ομάδας.

Τα στοιχεία που δημοσιοποιούνται σήμερα είναι απογοητευτικά και

δυστυχώς αφορούν και τη χώρα μας καθώς έχουν καταγραφεί τα υψηλότερα ποσοστά όσον αφορά στις διακρίσεις και στο μίσος που υφίστανται οι Ρομά στην Ελλάδα, ενώ από τα υψηλότερα ποσοστά καταγράφονται αναφορικά με την πρόσβαση στην εκπαίδευση. 

Η έκθεση «Roma in 10 European countries» ( Οι Ρομά σε 10 ευρωπαϊκές χώρες) βασίστηκε σε έρευνα στο πλαίσιο της οποίας συλλέχθηκαν πληροφορίες από 10 ευρωπαϊκές χώρες (Κροατία, Τσεχία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιταλία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Ισπανία, Βόρεια Μακεδονία, Σερβία) με βάση σχεδόν 8.500 προσωπικές συνεντεύξεις με Ρομά. 

Σε αυτή αποκαλύπτεται ότι η πρόοδος που συντελέστηκε μετά την τελευταία έρευνα του FRA το 2016 ήταν μικρή, παρότι επήλθαν ορισμένες βελτιώσεις. 

Ωστόσο παραμένει το γεγονός ότι τα παιδιά Ρομά παραμένουν εκτός εκπαίδευσης, ότι εξακολουθούν να υφίστανται αποκλεισμούς και ρατσισμό, ενώ ενδεικτικό της ποιότητας της ζωής τους είναι ότι το προσδόκιμο της ζωής τους, σε άντρες και γυναίκες, είναι χαμηλότερο από αυτό του γενικού πληθυσμού. 

Ειδικότερα βάσει της έρευνας: 

• Το 80% των Ρομά που ρωτήθηκαν εξακολουθεί να διατρέχει κίνδυνο φτώχειας σε σύγκριση με το 17 % που είναι ο μέσος όρος στην ΕΕ, δηλαδή δεν υπήρξε μεταβολή σε σχέση με το παρελθόν. 

Το 22% ζει σε νοικοκυριά χωρίς νερό βρύσης (στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 7%) και το 33% δεν έχει εσωτερική τουαλέτα. Ωστόσο, συνολικά το ποσοστό των Ρομά που ζει σε κακές συνθήκες στέγασης μειώθηκε από 61 % το 2016 σε 52 % σήμερα. 

.

• Το 29 % των παιδιών Ρομά ζει σε νοικοκυριά στα οποία ένα μέλος πήγε για ύπνο νηστικό τουλάχιστον μία φορά τον τελευταίο μήνα. 

• Το 44 % των παιδιών Ρομά παρακολουθούν προσχολική εκπαίδευση, δηλαδή δεν υπήρξε σχεδόν καμία μεταβολή σε σχέση με το παρελθόν. Συγκριτικά, συχνά πάνω από το διπλάσιο ποσοστό παιδιών του γενικού πληθυσμού της ίδιας χώρας παρακολουθεί προσχολική εκπαίδευση. 

• Το 43 % των Ρομά που συμμετείχαν στην έρευνα αμείβονται για την εργασία τους, σε σύγκριση με το 72 % που ήταν το μέσο ποσοστό απασχόλησης της ΕΕ για το 2020. 

• Το 25% των Ρομά θεωρεί ότι έχει υποστεί διακρίσεις κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους σε καθημερινές καταστάσεις, όπως, για παράδειγμα, κατά την αναζήτηση εργασίας, στον χώρο εργασίας, σε ζητήματα στέγασης, υγείας και εκπαίδευσης.  

.

Επιπλέον, με βάση τα πορίσματα διαπιστώνεται σαφής διαφορά στο προσδόκιμο ζωής ανάμεσα στους Ρομά και τον γενικό πληθυσμό: οι άνδρες και οι γυναίκες Ρομά ζουν εννέα και 11 χρόνια λιγότερο απ’ ό, τι ο γενικός πληθυσμός στις χώρες στις οποίες διεξήχθη οι έρευνα. 

Πιο συγκεκριμένα κατά μέσο όρο το προσδόκιμο ζωής για τις γυναίκες Ρομά είναι τα 71,3 έτη και για τους άντρες τα 67,2 έτη, όταν ο μέσος όρος στον γενικό πληθυσμό είναι τα 82,2 έτη για τις γυναίκες και τα 76,3 έτη για τους άντρες.  

Όσον αφορά την Ελλάδα

Περισσότεροι από τους μισούς (53 %) των Ρομά στην Ελλάδα ένιωσαν ότι υφίστανται διακρίσεις λόγω της εθνοτικής καταγωγής τους – το οποίο είναι από τα υψηλότερα στην Ευρώπη.

Επίσης περισσότεροι από δύο στους πέντε (41%) Ρομά έχουν υποστεί παρενόχληση με κίνητρο μίσους λόγω του ότι είναι Ρομά - το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη, επισημαίνει ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ακόμη στο θέμα της εκπαίδευσης, σύμφωνα με τον ίδιο φορέα, μόνο το 16% των Ρομά ηλικίας 20-24 ετών έχουν ολοκληρώσει τουλάχιστον την ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Πρόκειται επίσης για ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά στην Ευρώπη.

.Οι συμμετέχοντες στην έρευνα που δήλωσαν ότι τον τελευταίο χρόνο ένιωσαν ότι υπέστησαν φυλετική διάκριση ενώ έψαχναν για εργασία 

«Γιατί οι Ρομά σε ολόκληρη την Ευρώπη εξακολουθούν να βιώνουν τρομακτικά επίπεδα στέρησης, περιθωριοποίησης και διακρίσεων;» διερωτάται ο διευθυντής του FRA Michael O’Flaherty.

«Τα πορίσματα αυτά επισημαίνουν ότι η νομοθεσία και οι πολιτικές της ΕΕ και των κρατών μελών εξακολουθούν να μη διασφαλίζουν την τήρηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων των Ρομά, τα οποία θα αλλάξουν την καθημερινή τους ζωή. Θα πρέπει να αποτελέσουν έμπνευση για τους εθνικούς φορείς χάραξης πολιτικής προκειμένου να συγκεντρώσουν τα δικά τους δεδομένα με στόχο την επικέντρωση των πόρων και των προσπαθειών στην αντιμετώπιση των ανεπίτρεπτων συνθηκών που εξακολουθεί να αντιμετωπίζει υπερβολικά μεγάλος αριθμός Ρομά. Ο FRA είναι έτοιμος να στηρίξει τις χώρες στη συλλογή των δεδομένων αυτών.» σημειώνει ο ίδιος.

Τα αποτελέσματα της έρευνας αναμένεται να βοηθήσουν τις χώρες στην ανάπτυξη και αξιολόγηση πιο στοχευμένων μέτρων στο πλαίσιο των εθνικών στρατηγικών τους για τους Ρομά, ιδίως σε σχέση με την αντιμετώπιση της φτώχειας, των διακρίσεων, της εκπαίδευσης, της απασχόλησης, της υγείας και της στέγασης.

Σημειώνεται ότι μεταξύ των μέτρων περιλαμβάνεται η παροχή στοχευμένης εκπαίδευσης και κατάρτισης για τη στήριξη των νέων και των γυναικών Ρομά, η παροχή καλύτερων ευκαιριών απασχόλησης, καθώς και η μεγαλύτερη κοινωνική προστασία για την εξάλειψη της φτώχειας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣΗ Εκπαίδευση ως Στρατηγική Προτεραιότητα της Εθνικής Στρατηγικής για την Κοινωνική Ένταξη των ΡομάΕνδυνάμωση των γυναικών Ρομά και έμφυλη βία: Καταρρίπτοντας την “κουλτούρα σιωπής”