Τουρκικές εκλογές: Τα παιχνίδια ισχύος και ο ρόλος της Ακσενέρ

08:14 24/3/2023 - Πηγή: Huffington Post Greece

Πριν από λίγες ημέρες ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υπέγραψε διάταγμα που ορίζει τη 14η Μαΐου ως ημερομηνία διεξαγωγής των βουλευτικών και προεδρικών εκλογών στη χώρα του. Αν και ορισμένοι αναλυτές και συνταγματολόγοι, κυρίως προερχόμενοι από το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ισχυρίζονται ότι δεν μπορεί να θέσει υποψηφιότητα για τρίτη φορά, λόγω συνταγματικών περιορισμών, ο Τούρκος πρόεδρος, ο οποίος βρίσκεται στην εξουσία εδώ και 20 χρόνια, θα αντιμετωπίσει τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, τον ηγέτη του Ρεπουμπλικανικού

Λαϊκού Κόμματος (CHP), σε μια από τις δυσκολότερες εκλογικές μάχες της πολιτικής του καριέρας.

Ο Κιλιτσντάρογλου, ο οποίος φαίνεται να προηγείται στις δημοσκοπήσεις των τελευταίων ημερών, προτάθηκε ως υποψήφιος για την προεδρία από τα έξι κόμματα της αντιπολίτευσης στην Τουρκία που συνασπίστηκαν εναντίον του Ερντογάν. Η συμμαχία των έξι, η οποία στην Τουρκία ονομάζεται «Altılı Masa», που σημαίνει τραπέζι των έξι, αποτελείται από τα κεμαλικά εθνικιστικά κόμματα CHP, SP, DP, İYİ,DEVA και GP, τα οποία ενώθηκαν τον Φεβρουάριο του 2022 με σκοπό να αντιμετωπίσουν τον Τούρκο πρόεδρο. 

Μέχρι την 6η Μαρτίου του 2023, οπότε και ανακοίνωσαν την υποψηφιότητα Κιλιτσντάρογλου, τα έξι κόμματα έδειξαν ότι δυσκολεύονταν να συνεννοηθούν σε μια κοινή απόφαση, αφήνοντας τον χρόνο να περνά επικίνδυνα εις βάρος τους, ακόμη και με την ευκαιρία που τους δόθηκε μετά την αποτυχία της κυβέρνησης του ΑKP να διαχειριστεί τις επιπτώσεις των σεισμών που έπληξαν την Τουρκία. Η απόφαση για την υποψηφιότητα Κιλιτσντάρογλου δεν ήταν ανέφελη και χρειάστηκε τουλάχιστον δεκατρείς πολύωρες συναντήσεις των αρχηγών μελών. Παράλληλα, σκιάστηκε από ένα παιχνίδι εξουσίας με πρωταγωνίστρια την αρχηγό του δεξιού εθνικιστικού Καλού Κόμματος (IYI), Μεράλ Ακσενέρ, γνωστής ως «λύκαινα».

 Η Ακσενέρ διαφώνησε έντονα με την υποψηφιότητα του «άγευστου και άοσμου» –όπως λένε οι κακές γλώσσες– Κιλιτσντάρογλου. Για τον λόγο αυτό, στις αρχές Μαρτίου εγκατέλειψε τη συμμαχία, λέγοντας ότι αρνήθηκαν τις προτάσεις της. Όπως αποκάλυψε σε ομιλία της στα μέλη και τους υποστηρικτές του κόμματός της, η ίδια είχε προτείνει ως αντιπάλους του Ερντογάν για την προεδρία είτε τον δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, είτε τον δήμαρχο της Άγκυρας, Μανσούρ Γιαβάς, και οι δυο πολιτευόμενοι με το CHP του Κιλιτσντάρογλου και ιδιαίτερα δημοφιλείς. Χαρακτηρίζονται μάλιστα ως οι δήμαρχοι που φοβάται να αντιμετωπίσει ο Ερντογάν. Ιδιαίτερα ο Ιμάμογλου, ο οποίος κέρδισε τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης από τον εκλεκτό του Τούρκου προέδρου, έχοντας ως σύμβουλό του την Τζανάν Καφταντσίογλου, μια πολιτικό που θεωρείται «η αρχιτέκτονας» της νικηφόρας προεκλογικής εκστρατείας του στην Πόλη, φαίνεται ο ιδανικός να αντιμετωπίσει τον Ερντογάν. 

Όμως, η απομάκρυνση της Ακσενέρ από την ενωμένη αντιπολίτευση δεν κράτησε πολύ. Αντιμέτωπη με τη δημόσια κατακραυγή και τον κίνδυνο της εκλογικής κατάρρευσης του κόμματός της, η «λύκαινα» τελικά επέστρεψε πίσω στο συμμαχικό τραπέζι, παγώνοντας τα χαμόγελα στον κυβερνητικό συνασπισμό Ερντογάν και Μπαχτσελί, οι οποίοι προς στιγμήν νόμιζαν ότι θα καρπωθούν κομμάτι από τους ψηφοφόρους της.

Οι θεωρίες συνωμοσίας αφθονούν ως προς τα αληθινά κίνητρα της Ακσενέρ όπως και τον ρόλο που παίζει στο πολιτικό παιχνίδι της Τουρκίας. Μια από αυτές αναφέρει ότι η «λύκαινα», η οποία έχει περάσει τόσο από το κόμμα του Ερντογάν όσο και από του κυβερνητικού του συνεταίρου Μπαχτσελι είναι ένα είδος εμφυτεύματος  που έχει ως αποστολή να κρατά τον Κιλιτσντάρογλου –έναν Αλεβίτη και εθνικά Κούρδο και ως εκ τούτου να μην τον εμπιστεύονται– μακριά από τους μοχλούς της εξουσίας. Μια άλλη θεωρία θέλει την Ακσενέρ να αποτελεί την εκπρόσωπο του βαθέος κεμαλικού κράτους. Μάλιστα, ο γιος της Ακσενέρ συνεργάζεται με τις 5 μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες, γνωστές στην Τουρκία ως Beşli Çete, οι οποίες έχουν επίσης επαφές με τον Ιμάμογλου. Πρόκειται για εταιρείες που εμπλέκονται σε πολλούς διαγωνισμούς και παιχνίδια εξουσίας στο εσωτερικό της χώρας, ενώ συχνά έχουν κατηγορηθεί για διαφθορά.

 Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη μας πως στο παρελθόν η Μεράλ Ακσενέρ ήταν υπουργός Εσωτερικών στην κυβέρνηση συνασπισμού Τσιλέρ (κεμαλική) - Ερμπακάν (ισλαμιστής), η οποία είχε κατηγορηθεί για διαφθορά, οι συγκεκριμένες θεωρίες δεν φαντάζουν και τόσο εξωπραγματικές. Συνδυάζοντάς τες με το γεγονός ότι αποχώρησε από το κόμμα του Μπαχτσελί το 2016, αμέσως μετά το «αποτυχημένο πραξικόπημα», γιατί κατηγορήθηκε για επαφές με κεμαλιστές, η Ακσενέρ μοιάζει να έχει έναν ύποπτο ρόλο εντός της τουρκικής πολιτικής σκηνής. 

Καθώς οι εκλογές στη γειτονική Τουρκία κρίνονται ως ιδιαίτερα κρίσιμες, δεν πρέπει να βιαστούμε να πανηγυρίσουμε για μια πιθανή ήττα Ερντογάν, καθώς αυτή θα φέρει στην εξουσία τα κεμαλικά γεράκια της αντιπολίτευσης, η στάση της οποίας στα εθνικά θέματα της χώρας είναι ιδιαίτερα σκληρή και συχνά επικρίνουν τον Ερντογάν ότι λέει μόνο λόγια για την Ελλάδα και δεν κάνει πράξεις.  Η πολιτική τους θα είναι ίδια και απαράλλακτη με αυτή του Ερντογάν, απλά χωρίς τις ισλαμικές ρητορικές του.

Η Τουρκία, είτε με το σαρίκι του οθωμανικού παρελθόντος της, είτε με το ξίφος της κεμαλικής θεώρησης των πραγμάτων, είναι μία και κρίνεται ως φυσικός εχθρός της χώρας μας. 

Πρώτη δημοσιεύση στο ΑΡΔΗΝ