«Ύμνος στη Χαρά»: Με την Ενάτη του Μπετόβεν η χριστουγεννιάτικη συναυλία της ΚΟΑ

08:10 14/12/2021 - Πηγή: Huffington Post Greece

Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών σε εορταστική διάθεση παρουσιάζει την περίφημη Ενάτη του Μπετόβεν. Το έργο που άλλαξε για πάντα την ιστορία της μουσικής, αναδεικνύεται σε όλο του το θάμβος μέσα από δύο πανηγυρικές συναυλίες, στις 17 &18 Δεκεμβρίου. Γιατί αυτά τα Χριστούγεννα, μετά από δύο ζοφερά χρόνια πανδημίας, έχουμε ανάγκη  περισσότερο από ποτέ τον «Ύμνο στην Χαρά».

Την τελευταία ολοκληρωμένη συμφωνία του Μπετόβεν που μας καλεί να βιώσουμε την

αγάπη και τη γιορτή, επικοινωνώντας μέσα από το μεγαλείο της τέχνης. Άλλωστε το όραμα του Γερμανού ρομαντικού ποιητή Φρίντριχ Σίλερ, όπως εκφράζεται μέσα από τους 108 στίχους του, παραμένει επίκαιρο. Ποιος θα τολμήσει να το αρνηθεί; Ότι, ναι, η συμφιλίωση και η ασφάλεια αποτελούν υπέρτατες αξίες.

Ήχησε στην πλατεία Τιεν Αν Μεν του Πεκίνου το 1989 από μεγάφωνα που είχαν στήσει οι εξεγερμένοι φοιτητές. Με αυτήν γιορτάστηκε η πτώση του τείχους του Βερολίνου τα Χριστούγεννα της ίδιας χρονιάς. Με αυτήν άνοιξε και πάλι μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο το φεστιβάλ του Μπάιροϊτ τον Ιούλιο του 1951 έχοντας αποτινάξει ριζικά τη σφραγίδα του ναζισμού.

Υπό τους ήχους της ο οραματιστής Ντομένικο αυτοπυρπολείται προσπαθώντας να αφυπνίσει τα πλήθη, στην αριστουργηματική Νοσταλγία του Αντρέι Ταρκόφσκυ.

Ο λόγος, για την Ενάτη Συμφωνία του Μπετόβεν με το μεγαλειώδες της φινάλε, βασισμένο στην Ωδή στη Χαρά του Σίλλερ.

Η μουσική της συνόδευσε ουκ ολίγες φορές σημαδιακές, «χαρμόσυνες» στιγμές της Ιστορίας και της Τέχνης αλλά πολλές φορές έγινε αντικείμενο καπήλευσης από ολοκληρωτικά καθεστώτα, που θέλησαν μάταια να οικειοποιηθούν τη δύναμη της μουσικής και του οράματός της· όμως, ακριβώς χάρη στην αυθεντική αυτή δύναμη, η Ενάτη φτάνει ως τις μέρες μας ως μία από τις υψηλότερες κατακτήσεις του ανθρώπινου πνεύματος, ανυπέρβλητη παρακαταθήκη ομορφιάς και αλήθειας.

Ο Μπετόβεν γνώριζε την Ωδή στη Χαρά του Γερμανού ποιητή και δραματουργού Φρήντριχ Σίλλερ ήδη από το 1786, όταν αυτή δημοσιεύθηκε. Ο παθιασμένος ύμνος στην παγκόσμια αδελφοσύνη, στη μεθυστική, υπερβατική Χαρά της προσέγγισης του Θείου, συγκίνησε ειλικρινά τον Μπετόβεν, που άρχισε να σχεδιάζει μία μελοποίηση της Ωδής εν είδει καντάτας ήδη από το 1812. Εν τω μεταξύ, σχέδια για τα πρώτα μέρη της Ενάτης Συμφωνίας αρχίζουν να εμφανίζονται τακτικά στις σημειώσεις του κατά τα έτη 1818 – 1819, με αφορμή την παραγγελία για δύο νέες συμφωνίες από τη Βασιλική Φιλαρμονική Εταιρεία του Λονδίνου. Η παραγγελία αυτή τελικά δεν προχώρησε και η σύνθεση της Ενάτης ξεκίνησε συστηματικά το 1822, χωρίς ακόμα να υπάρχει η σκέψη για ένα χορωδιακό φινάλε και μάλιστα πάνω στο ποίημα του Σίλλερ. Η απόφαση αυτή ελήφθη από τον συνθέτη το καλοκαίρι της επόμενης χρονιάς σε μία στιγμή αναπάντεχης, κατακλυσμιαίας έμπνευσης. Και έμελλε να είναι μία απόφαση, που θα άλλαζε για πάντα τα δεδομένα στο χώρο της συμφωνικής μουσικής.

Σολίστ, οι κορυφαίοι Ελένη Καλένος, Μπάρμπαρα Κόσελ, Μάριο Τζεφίρι και Δημήτρης Τηλιακός.

Συμμετέχουν οι χορωδίες της Ελληνικής Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης, των Μουσικών Συνόλων του Δήμου Αθηναίων και της Μικτής Χορωδίας Θεσσαλονίκης.

Διευθύνει, ο διεθνούς ακτινοβολίας Εσθονός μαέστρος Μίχκελ Κύτσον. 

Το πρόγραμμα με μια ματιά

Λούντβιχ βαν Μπετόβεν (1770–1827)

Συμφωνία αρ. 9 σε ρε ελάσσονα, έργο 125

Σολίστ

Ελένη Καλένος, υψίφωνος

Μπάρμπαρα Κόσελ, μεσόφωνος

Μάριο Τζεφίρι, τενόρος

Δημήτρης Τηλιακός, βαρύτονος

Μουσική διεύθυνση Μίχκελ Κύτσον

Συμμετοχές

Χορωδία της Ελληνικής Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης

Διεύθυνση - διδασκαλία: Δημήτρης Κτιστάκης

Χορωδία των Μουσικών Συνόλων του Δήμου Αθηναίων

Διεύθυνση - διδασκαλία: Σταύρος Μπερής

Μικτή Χορωδία Θεσσαλονίκης

Διεύθυνση - διδασκαλία: Μαίρη Κωνσταντινίδου. 

Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης

Παρασκευή 17 και Σάββατο 18 Δεκεμβρίου. 

Ώρα έναρξης 20:30

Τιμές εισιτηρίων: 45 ευρώ, 35 ευρώ, 25 ευρώ, 20 ευρώ, και 15 ευρώ (εκπτωτικό). 

ΠΡΙΝ ΦΥΓΕΤΕ...Το σύμπαν των Εννιά του ΜπετόβενΗ τεχνητή νοημοσύνη ολοκλήρωσε την ημιτελή 10η Συμφωνία του ΜπετόβενΝτέιβιντ Ατένμπορο: «Η ζωή στον πλανήτη μας, η μαρτυρία μου και ένα όραμα για το μέλλον»