Η κρίση στα Ίμια τελειώνει με τραγωδία: Τα γεγονότα που σημάδεψαν τη χώρα 24 χρόνια πριν (video)

11:34 31/1/2020 - Πηγή: altsantiri

Τα γεγονότα που συνέβησαν πριν από 24 χρόνια έχουν μείνει για πάντα χαραγμένα στη μνήμη όλων μας με την Ελλάδα να πενθεί για τον χαμό τριών ελλήνων αξιωματικών.

Το θερμό επεισόδιο στις βραχονησίδες Ίμια τον Ιανουάριο του 1996 λίγο έλειψε να οδηγήσει σε πολεμική σύγκρουση την Ελλάδα και την Τουρκία. Σημαδεύτηκε, πάντως, από τον άδικο θάνατο τριών αξιωματικών του Πολεμικού

Ναυτικού, υπό συνθήκες που μέχρι και σήμερα, καλύπτονται από ένα πυκνό πέπλο μυστηρίου… Γεγονότα που είναι καλό να μην τα ξεχνάμε, σε μια εποχή που οι σχέσεις με την Τουρκία παραμένουν στο «κόκκινο». Με τον Κώστα Σημίτη να ευχαριστεί τότε τους Αμερικανούς για τη συμβολή τους και τον Θεόδωρο Πάγκαλο να αναφέρει για την ελληνική σημαία: «Θα πείτε ότι τη σημαία την πήρε ο αέρας».

Στις 04:30 το πρωί, με τις καιρικές συνθήκες να είναι πολύ δύσκολες, το ελικόπτερο του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού σηκώνεται από τη φρεγάτα «Ναυαρίνο». Η αποστολή τους ήταν να εξακριβώσουν αν τούρκοι κομάντος αποβιβάστηκαν στη Μικρή Ίμια.

Είκοσι λεπτά αργότερα, το ελληνικό πλήρωμα αναφέρει πως εντόπισε περίπου 10 τούρκους κομάντος με τη σημαία τους. «Να επιστρέψετε», ήταν η εντολή. Μόνο που αυτό δε συνέβη ποτέ. Στην τελευταία επικοινωνία το πλήρωμα αναφέρει βλάβη. Τι συνέβη τότε;

Τις ζωές τους έχασαν οι Χριστόδουλος Καραθανάσης (υπολποίαρχος), Παναγιώτης Βλαχάκος (υποπλοίαρχος), Έκτορας Γιαλοψός (αρχικελευστής).

«Καλή τύχη και ο Θεός Μαζί σας». Αυτή η ευχή ανήκει στον αρχηγό ΓΕΝ λίγο πριν από την απογείωση του μοιραίου ελικοπτέρου. Το οποίο έπεσε στα νερά του Αιγαίου ξημερώματα, με τους τρεις ήρωες να βρίσκουν τραγικό θάνατο. Το ελικόπτερο έπεσε μεταξύ των βραχονησίδων Πίτα και Καλόλιμνος την ώρα που επέστρεφε στη φρεγάτα «Ναυαρίνο». Μία ευχή που κατέληξε σε τραγωδία.

Η αλήθεια παραμένει κρυμμένη στο… μυαλό και στις ενέργειες των τότε πολιτικών «πρωταγωνιστών». Σίγουρα είναι καταγεγραμένα στα άκρως απόρρητα ειδικού χειρισμού έγγραφα των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών.

Η επίσημη άποψη του ελληνικού κράτους ήταν ότι το σκάφος κατέπεσε λόγω κακοκαιρίας και απώλειας προσανατολισμού του πιλότου. Τελικά, τι συνέβη. Οι Τούρκοι είχαν σχέση; Ερωτήματα που ενισχύουν από το γεγονός πως το ελικόπτερο ανασύρθηκε με… τρύπες στην άτρακτο. Μήπως τελικά αποκρύφτηκε κάτι, και με τη συμβολή του αμερικανού παράγοντα, προκειμένου να λήξει η κρίση και να μην οδηγηθούν οι δύο χώρες σε γενικευμένη σύρραξη ή ακόμα και σε πόλεμο;

Τότε στο τιμόνι της χώρας ήταν ο Κώστας Σημίτης, ο οποίος είχε διαδεχθεί τον ασθενή στο «Ωνάσειο» Ανδρέα Παπανδρέου στον πρωθυπουργικό θώκο. Του έτυχε να διαχειριστεί μια εθνική κρίση. Μετά τα γεγονότα του καταλογίστηκε στην ελληνική πλευρά ατολμία και δειλία, ιδίως στον κ. Σημίτη, ο οποίος από το βήμα της ελληνικής Βουλής έσπευσε να ευχαριστήσει και την αμερικανική κυβέρνηση του Μπιλ Κλίντον για τη στάση της και τη διαμεσολάβησή της ανάμεσα σε Αθήνα και Άγκυρα.

Η Τουρκία με πρωθυπουργό τότε την Τανσού Τσιλέρ έλεγε πως δεν ήταν κερδισμένη, αλλά από τότε η συγκεκριμένη περιοχή χαρακτηρίζεται γκρίζα. Η Ουάσιγκτον έμελλε να είναι ο απόλυτος κυρίαρχος της γεωστρατηγικής αναμπουμπούλας που προκλήθηκε, με ρυθμιστή τον τότε υφυπουργό Εξωτερικών Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ.

Αργότερα ήρθε στο φως και η αλήστου μνήμης τοποθέτηση του τότε υπουργού Εξωτερικών Θεόδωρου Παγκαλου τη βραδιά της εθνικής κρίσης σχετικά με την ελληνική σημαία . Όπως αποκάλυψε σε μεταγενέστερο χρόνο, ο τέως Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Ναύαρχος Λυμπέρης, όταν ο ίδιος ρώτησε τον κ. Πάγκαλο τι θα πουν στον ελληνικό λαό σχετικά με την απομάκρυνση της σημαίας απʼ τα ελληνικά Ίμια, ο κ. Πάγκαλος απάντησε κυνικά: «Θα πείτε ότι τη σημαία την πήρε ο αέρας».

Το χρονικό πριν από την τραγωδία

25 Δεκεμβρίου 1995: Το τουρκικό φορτηγό πλοίο «Φιγκέν Ακάτ» προσαράζει σε αβαθή ύδατα κοντά στην Ανατολική Ίμια και εκπέμπει σήμα κινδύνου. Ο πλοίαρχός του αρνείται βοήθεια από το Λιμενικό, υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και ότι οι μόνες αρμόδιες είναι οι αρχές της χώρας του.

26 Δεκεμβρίου 1995: Το Λιμεναρχείο Καλύμνου ενημερώνει το Υπουργείο Εξωτερικών και αυτό με τη σειρά του το Τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών ότι αν δεν παρέμβει ρυμουλκό, το τουρκικό πλοίο θα κινδυνεύσει.

27 Δεκεμβρίου 1995: Το Τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών ενημερώνει την ελληνική πρεσβεία ότι, ανεξαρτήτως του ποιος θα ανελάμβανε τη διάσωση του πλοίου, υπήρχε θέμα γενικότερα με τις βραχονησίδες.

28 Δεκεμβρίου 1995: Δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκολλούν το τουρκικό φορτηγό και το οδηγούν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας. Το πρωί της ίδιας μέρας ένα τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος συντρίβεται στα ελληνικά χωρικά ύδατα, στην περιοχή της Λέσβου, ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά. Με ελληνική βοήθεια, ο Τούρκος πιλότος διασώζεται.

29 Δεκεμβρίου 1995: Το Τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών εκμεταλλεύεται την κατάσταση και επιδίδει ρηματική διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό, στην οποία αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρισμένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπουντρούμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία.

9 Ιανουαρίου 1996: Το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών απαντά με καθυστέρηση, απορρίπτοντας τη διακοίνωση.

15 Ιανουαρίου 1996: Παραιτείται ο πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου, που νοσηλεύεται στο «Ωνάσειο».

19 Ιανουαρίου 1996: Η κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ εκλέγει νέο πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Σημίτη.

ÂÑÁ×ÏÍÇÓÉÄÅÓ ÉÌÉÁ

26 Ιανουαρίου 1996: Ο δήμαρχος Καλύμνου, Δημήτρης Διακομιχάλης, θορυβημένος από το γεγονός της αμφισβήτησης της ελληνικότητας των Ιμίων, υψώνει την ελληνική σημαία στο ένα νησί, συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου, τον ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού. Θα κατηγορηθεί αργότερα από τους συντρόφους του στο ΠΑΣΟΚ ότι ήταν αυτός που έριξε λάδι στη φωτιά

27 Ιανουαρίου 1996: Δύο δημοσιογράφοι της εφημερίδας «Χουριέτ» στη Σμύρνη, μεταβαίνουν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια. Υποστέλλουν την ελληνική σημαία και υψώνουν την τουρκική. Η όλη επιχείρηση βιντεοσκοπείται και προβάλλεται από το τηλεοπτικό κανάλι της “Χουριέτ”, με τους Τούρκους να πανηγυρίζουν για την ελληνική αποτυχία.

28 Ιανουαρίου 1996: Το περιπολικό του Πολεμικού Ναυτικού “Αντωνίου” κατεβάζει την τουρκική σημαία και υψώνει την ελληνική. Το βράδυ, Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάζονται στη Μεγάλη Ίμια, χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από τα παραπλέοντα, εκεί, τουρκικά πολεμικά. Η πολιτική εντολή προς τους Έλληνες στρατιωτικούς είναι να αποφευχθεί κάθε κλιμάκωση της ένταση.

29 Ιανουαρίου 1996: Ο νέος πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, στις προγραμματικές του δηλώσεις στη Βουλή, στέλνει μήνυμα προς τη Τουρκία, ότι σε οποιαδήποτε πρόκληση η Ελλάδα θα αντιδράσει άμεσα και δυναμικά. Η πρωθυπουργός της Τουρκίας Τανσού Τσιλέρ ζητά διαπραγματεύσεις για το καθεστώς των βραχονησίδων του Αιγαίου. Τουρκικά πολεμικά παραβιάζουν τα ελληνικά χωρικά ύδατα και πλησιάζουν τα Ίμια. Γίνονται διαβήματα από την Ελλάδα σε Ε.Ε. και ΗΠΑ.

30 Ιανουαρίου 1996: Ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης έχει τηλεφωνική επικοινωνία με τον Αμερικανό πρόεδρο Μπιλ Κλίντον. Του εκφράζει την ελληνική θέση ότι η χώρα μας δεν επιθυμεί την ένταση, αλλά εφόσον προκληθεί θα αντιδράσει δυναμικά. Η κυβέρνηση δηλώνει έτοιμη να αποσύρει το άγημα, όχι όμως και την ελληνική σημαία. Στα Ίμια σπεύδουν τα πολεμικά πλοία «Ναυαρίνο» και «Θεμιστοκλής». Ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών δηλώνει ότι υπάρχουν και άλλα νησιά του Αιγαίου με ασαφές νομικό καθεστώς και δεν αποδέχεται την ελληνική πρόταση (αποχώρηση του αγήματος, όχι και της σημαίας).

Τι συνέβη την 31η Ιανουαρίου 1996

00:00: Συγκαλείται σύσκεψη στο γραφείο του Πρωθυπουργού. Ο Υπουργός Εξωτερικών, Θεόδωρος Πάγκαλος, φθάνει καθυστερημένα, επειδή παίρνει μέρος σε τηλεοπτική εκπομπή.

01:40: Στο ΓΕΕΘΑ καταφθάνουν πληροφορίες ότι Τούρκοι κομάντος αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια.

04:30: Ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού απογειώνεται από τη φρεγάτα «Ναυαρίνο» για να επιβεβαιώσει την πληροφορία. Επικρατούν άσχημες καιρικές συνθήκες.

04:50: Το πλήρωμα του ελικοπτέρου αναφέρει ότι εντόπισε περί τους 10 Τούρκους κομάντος με τη σημαία τους. Δίνεται εντολή να επιστρέψει στη βάση του κι ενώ πετά μεταξύ των βραχονησίδων Πίτα και Καλόλιμνος αναφέρει βλάβη και χάνεται από τα ραντάρ.

06:00: Οι Αμερικανοί διά του Υφυπουργού Εξωτερικών Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ επιβάλλουν και στις δύο πλευρές τη θέληση τους. «No ships, no troops, no flags» διαμηνύουν ή σε πιο κομψή διπλωματική γλώσσα να ισχύσει το status quo ante. Μέχρι το μεσημέρι της 31ης Ιανουαρίου 1996 τα πλοία, οι στρατιώτες και οι σημαίες είχαν αποσυρθεί από τα Ίμια.

Πηγή: Η κρίση στα Ίμια τελειώνει με τραγωδία: Τα γεγονότα που σημάδεψαν τη χώρα 24 χρόνια πριν (video) - altsantiri