Η συμφωνία εκεχειρίας στη Γάζα είναι μια νίκη για τον Τραμπ

12:54 16/1/2025 - Πηγή: Dikaiologitika

Γιατί έκλεισε τώρα η συμφωνία εκεχειρίας στη Γάζα; Η πολιτική δειλία Μπάιντεν και η αλλαγή των συσχετισμών λίγο πριν την ορκωμοσία Τραμπ.

Τον περασμένο Αύγουστο ο Νετανιάχου απέρριψε την - ουσιαστικά ίδια - προσφορά για κατάπαυση πυρός στη Γάζα.

Λίγα 24ωρα πριν την ορκωμοσία Τραμπ και λίγα 24ωρα μετά τις απειλές του νέου προέδρου για «κόλαση» στη Μέση Ανατολή, η συμφωνία «έκλεισε».

Η συγκυρία επιτρέπει και στις δύο κυβερνήσεις να περηφανεύονται

για τον ρόλο τους στο τέλος του πολέμου.

Ωστόσο, σύμφωνα με τον Marc Champion, η νίκη αυτή πιστώνεται στον Ντόναλντ Τραμπ. Εφόσον καταφέρει να μετατρέψει την εκεχειρία σε μόνιμη διευθέτηση και ταυτόχρονα ολοκληρώσει τη διαδικασία ενσωμάτωσης του Ισραήλ στις περιφερειακές δομές ασφάλειας, ενέργειας και εμπορίου, «τότε θα του αξίζει το βραβείο ειρήνης που τόσο επιθυμεί», τονίζει.

Το άρθρο γνώμης του Marc Champion στο Bloomberg

«Έχουμε συμφωνία», δήλωσε ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στο δικό του μέσο κοινωνικής δικτύωσης Truth Social, καθώς το Ισραήλ και η Χαμάς συμφώνησαν χθες για κατάπαυση πυρός. Θα λάβει πολλά από τα εύσημα αν αυτό σηματοδοτήσει το τέλος ενός βάρβαρου πολέμου - και θα το αξίζει.

Ούτε ο ίδιος ούτε η ομάδα εξωτερικής πολιτικής του, βρήκαν μια νέα λύση. Όπως προσπάθησε να τονίσει ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, σε ομιλία στο Atlantic Council της Ουάσιγκτον, η συμφωνία φαίνεται να έχει αλλάξει ελάχιστα από εκείνη που απέρριψε την τελευταία στιγμή το Ισραήλ, πριν από μήνες.

Ούτε ήταν η απειλή του Τραμπ ότι «θα γίνει κόλαση», αυτό που οδήγησε στη συμφωνία.

Η κόλαση έχει ξεσπάσει από τότε που η Χαμάς εξαπέλυσε τη μαζική τρομοκρατική της επίθεση στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023. Δεν υπάρχουν πολλά που θα μπορούσε να κάνει οποιοσδήποτε πρόεδρος των ΗΠΑ για να γίνουν πιο σκληρά τα αντίποινα του Ισραήλ.

Το γεγονός ότι επιτέλους μπόρεσε να επιτευχθεί μια συμφωνία οφείλεται στην απλή σαφήνεια της απαίτησης του Τραμπ ότι πρέπει να γίνει - και να γίνει τώρα. Αυτό ανάγκασε όχι μόνο τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, αλλά και τα ακροδεξιά μέλη του υπουργικού συμβουλίου του, να αντιμετωπίσουν το δίλημμα: να «παίξουν μπάλα» ή να αποξενώσουν τον ηγέτη που είναι πιο θετικός για τους ίδιους και τους στόχους τους, από οποιονδήποτε άλλο έχει εκλεγεί ποτέ στην προεδρία των ΗΠΑ.

Αντιλαμβάνεται κανείς τα αισθήματα του Μπλίνκεν, του προέδρου Τζο Μπάιντεν και της υπόλοιπης απερχόμενης ομάδας εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ, καθώς ο Τραμπ καρπώνεται τη νίκη από την ακούραστη δουλειά τους να φέρουν κοντά δύο θεμελιωδώς εχθρικά μέρη.

Η μόχλευση του Μπάιντεν απέναντι στο Ισραήλ αποδυναμώθηκε από το γεγονός ότι ο Νετανιάχου ήξερε ότι μπορούσε να περιμένει ένα πιο φιλικό πρόσωπο στον Λευκό Οίκο. Παράλληλα ο 46ος Πρόεδρος των ΗΠΑ δεν είχε το θάρρος να χρησιμοποιήσει τα εργαλεία που είχε στη διάθεσή του, δηλαδή να εγκρίνει ή να απαγορεύσει παραδόσεις όπλων στο Ισραήλ.

Δεν θα μάθουμε ποτέ αν ο Νετανιάχου θα συνέχιζε τον πόλεμο στη Γάζα με τον τρόπο που τον έκανε (πολύ αφότου οι στρατηγοί του αποφάσισαν πως στρατιωτικά είχαν πετύχει ό,τι μπορούσαν), αν ήξερε ότι αυτό θα του κόστιζε τα όπλα που χρειαζόταν για να πετύχει τους στόχους που είχε θέσει για την Χεζμπολάχ στον Λίβανο και στο Ιράν. Αυτό το δίλημμα δεν του τέθηκε ποτέ.

Χωρίς υπερβολή, η χρήση της απειλής ενός εμπάργκο όπλων θα απαιτούσε τεράστια πολιτική γενναιότητα από την πλευρά του Μπάιντεν. Αυτή η απόφαση όχι μόνο θα έδινε προεκλογικά όπλα στον Τραμπ, στο εσωτερικό, αλλά επίσης θα τρομοκρατούσε τους περισσότερους Ισραηλινούς.

Θέλουν κι εκείνοι να τελειώσει ο πόλεμος στη Γάζα, αλλά ο Μπάιντεν θα τους έλεγε κάτι πολύ πιο ανησυχητικό: ότι από εδώ και πέρα, η υποστήριξη των ΗΠΑ για την ασφάλεια του Ισραήλ θα ερχόταν υπό όρους.

Το χρονοδιάγραμμα ήταν τουλάχιστον εξίσου σημαντικό. Η πίεση του Τραμπ θα μπορούσε να λειτουργήσει στη Γάζα τώρα, επειδή (σε αντίθεση με την Ουκρανία) και τα δύο μέρη στη σύγκρουση αυτή έχουν περισσότερα να κερδίσουν από τον τερματισμό του πολέμου.

Από τότε που ο Νετανιάχου απέρριψε την - ουσιαστικά ίδια - προσφορά τον Αύγουστο, ο ισραηλινός στρατός πέτυχε σχετικά λίγα πέρα από τη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς, Γιαχία Σινγουάρ, ο οποίος αντικαταστάθηκε γρήγορα. Ο πόλεμος συνεχίστηκε ακόμη και τότε, με δυσανάλογο κόστος για τους Παλαιστίνιους, αλλά και για τους ομήρους, τα στρατεύματα του Ισραήλ και την οικονομία του.

Ο Νετανιάχου έφτασε στα άκρα τον ισχυρισμό του, ότι ο καλύτερος τρόπος για να απελευθερωθούν οι υπόλοιποι όμηροι ήταν να συνεχίσει να πολεμά μέχρι να καταστραφεί η Χαμάς. Αυτό δεν ήταν ποτέ έστω και ελάχιστα λογικό. Από τα 251 άτομα που απήχθησαν το 2023, περίπου 98 παραμένουν στη Γάζα, με περίπου τους μισούς να θεωρούνται ζωντανοί. Μόνο μια πλήρης αποχώρηση του Ισραήλ είναι πιθανό να τους απελευθερώσει όλους.

Επίσης έχει αποκαλυφθεί προ πολλού η χρεοκοπία της στρατηγικής του Ισραήλ για αποκλειστικά στρατιωτική δράση στη Γάζα. Η πρόβλεψη των επικριτών της στρατηγικής αυτής, ότι η Χαμάς θα ήταν σε θέση να μετατρέψει τον πόλεμο σε έναν αγώνα φθοράς, ακόμη κι αν είναι εξαιρετικά υποβαθμισμένη ως μαχητική δύναμη, έχει αποδειχθεί σωστή. Ο ισραηλινός στρατός αναγκάστηκε να επιστρέψει στο βόρειο τμήμα της Λωρίδας, που είχε «καθαρίσει» στην αρχή του πολέμου, αφού η Χαμάς εγκατέλειψε την άμεση αντιπαράθεση και προχώρησε σε παγίδες και ενέδρες.

Στους πέντε μήνες απ’ όταν ο Νετανιάχου απέρριψε την κατάπαυση πυρός, ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε ότι σκοτώθηκαν 151 από τους στρατιώτες του. Το Υπουργείο Υγείας της Γάζας, που διευθύνεται από τη Χαμάς, εκτιμά ότι την ίδια περίοδο έχασαν τη ζωή τους 6.700 Παλαιστίνιοι, μεταξύ τους άγνωστος αριθμός μαχητών της Χαμάς.

Αλλά ίσως πιο σημαντικό για τους υπολογισμούς του Νετανιάχου είναι ότι στο μεσοδιάστημα εξασφάλισε νέες στρατιωτικές επιτυχίες, στο Λίβανο, τη Συρία και κατά του Ιράν, ως αντίβαρο στις κατηγορίες εναντίον του για τη Γάζα και τις αποτυχίες πολιτικής και κατασκοπείας της 7ης Οκτωβρίου.

Με τη συμφωνία της Τετάρτης ξεκινά μια σταδιακή διαδικασία και είναι μόνο το πρώτο βήμα προς την ειρήνη. Η συμφωνία αφήνει τη διαπραγμάτευση για το πλήρες τέλος του πολέμου σε ένα δεύτερο στάδιο που θα μπορούσε να αποτύχει. Μόνο τότε η κυβέρνηση του Ισραήλ θα πρέπει να αντιμετωπίσει τη δύσκολη επιλογή μεταξύ της αέναης κατοχής και των πολιτικών παραχωρήσεων, που τα κράτη του Κόλπου έχουν ξεκαθαρίσει ότι χρειάζονται για να βοηθήσουν στη σταθεροποίηση της Γάζας ή να επαναλάβουν συνομιλίες για ομαλοποίηση σχέσεων με το Ισραήλ.

Όπως είπε ο Μπλίνκεν στην ομιλία του, μια τέτοια μεγάλη συμφωνία μπορεί να λειτουργήσει μόνο εάν ο Νετανιάχου αγνοήσει τις απαιτήσεις των ακροδεξιών εταίρων του στο υπουργικό συμβούλιο, επειδή οι απαιτήσεις που προβάλλουν η Σαουδική Αραβία και άλλα κράτη του Κόλπου, είναι ο τερματισμός του πολέμου, η εμπλοκή της Παλαιστινιακής Αρχής στη διοίκηση της Γάζας και αξιόπιστη ισραηλινή δέσμευση για τη μελλοντική δημιουργία παλαιστινιακού κράτους.

Η επίτευξη συμφωνίας για όλα αυτά, από την τρέχουσα ισραηλινή κυβέρνηση, παραμένει εξαιρετικά δύσκολη. Όπως έχω γράψει στο παρελθόν, στη δεύτερη θητεία του ο Τραμπ αντιμετωπίζει μια πολύ διαφορετική Μέση Ανατολή, στην οποία οι προτεραιότητες του Ισραήλ και των Αράβων γειτόνων του είναι πολύ λιγότερο ευθυγραμμισμένες.

Εάν καταφέρει να μετατρέψει την εκεχειρία σε μόνιμη διευθέτηση και ταυτόχρονα να ολοκληρώσει τη διαδικασία ενσωμάτωσης του Ισραήλ στις δομές περιφερειακής ασφάλειας, ενέργειας και εμπορίου, την οποία ξεκίνησε στην πρώτη του προεδρία, τότε θα του αξίζει το βραβείο ειρήνης που τόσο επιθυμεί.

Πηγή: Bloomberg

#ΓΑΖΑ #ΕΚΕΧΕΙΡΙΑ #ΚΑΤΑΠΑΥΣΗ_ΠΥΡΟΣ #ΝΤΟΝΑΛΝΤ_ΤΡΑΜΠ