Σε ποιους «εργαζόμενους» συνταξιούχους κόβεται η σύνταξη - Ποιοι αγρότες επηρεάζονται

18:47 19/3/2018 - Πηγή: Dikaiologitika

Την περικοπή της σύνταξης κατά 60% σε συνταξιούχους που συνεχίζουν να εργάζονται, ακόμα και σε αγρότες, καθώς και τις εξαιρέσεις που οριοθετούνται στο νόμο Κατρούγκαλου (ν. 4387/2016, αρ. 20) περιγράφει αναλυτικά εγκύκλιος που εξέδωσε νωρίτερα το υπουργείο Εργασίας.

Ουσιαστικά η εγκύκλιος περιγράφει το πλαίσιο που διαμορφώνει ο συγκεκριμένος νόμος, από την έναρξη ισχύος του (13 Μαίου 2016) και μετά για τους συνταξιούχους λόγω γήρατος που αναλαμβάνουν εργασία ή αυτοαπασχόληση. Ειδικότερα, η εγκύκλιος ορίζει τα εξής:

*Σε κάθε περίπτωση, η εγκύκλιος, άρα και οι περικοπές που επιβάλλει,

εφαρμόζεται σε συνταξιούχους που θα αναλάβουν εργασία ή αυτοαπασχόληση μετά την 13η Μαϊου 2016 και υποχρεώνονται να ασφαλιστούν στον ΕΦΚΑ. Αν δεν είναι υποχρεωτική η ασφάλισή τους στον συγκεκριμένο φορέα, τότε δεν εφαρμόζεται η εγκύκλιος και οι περικοπές που απορρέουν από αυτή.

*Αναστολή σύνταξης προκύπτει σε συνταξιούχους που αναλαμβάνουν θέσεις σε φορείς της γενικής κυβέρνησης (πχ αιρετά όργανα ΟΤΑ, διοικητές, υποδιοικητές, πρόεδροι, αντιπρόεδροι και τα μέλη συλλογικών οργάνων διοίκησης των ΝΠΔΔ. Προϋπόθεση είναι ο διορισμός στις ανωτέρω θέσεις να γίνει μετά την 13.5.2016 και να προκύπτει υποχρέωση ασφάλισής τους στον ΕΦΚΑ. Εάν όμως τα πρόσωπα που έχουν αναλάβει αυτές τις θέσεις έχουν παραιτηθεί από την αμοιβή τους, τότε δεν ισχύουν οι περικοπές στις συντάξεις τους. Το ίδιο ισχύει και εάν τα πρόσωπα αυτά λαμβάνουν αποκλειστικά ποσά ως έξοδα αποζημίωσης ή έξοδα παράστασης για την άσκηση το λειτουργήματός τους.

* Μείωση της σύνταξης κατά 60% επιβάλλεται στον συνταξιούχο που συνεχίζει να εργάζεται ή να αυτοαπασχολείται μόνο όμως για όσες ημέρες αντιστοιχούν στην απασχόλησή του, για την οποία προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης.

* Η καταβαλλόμενη στον απασχολούμενο συνταξιούχο επικουρική σύνταξη του ΕΤΕΑΕΠ αναστέλλεται ή περικόπτεται μόνο εφόσον προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης στον Κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του ΕΤΕΑΕΠ για την αναληφθείσα εργασία ή αυτοαπασχόληση.

* Ο χρόνος ασφάλισης που πραγματοποιείται από τους απασχολούμενους συνταξιούχους μπορεί να αξιοποιηθεί για προσαύξηση της καταβαλλόμενης κύριας σύνταξης, χωρίς περαιτέρω περιορισμούς. Το ύψος της προσαύξησης υπολογίζεται για κάθε έτος απασχόλησης με ετήσιο συντελεστή αναπλήρωσης 0,075% για κάθε μία ποσοστιαία μονάδα (1%) επιπλέον εισφοράς, επί των συντάξιμων αποδοχών που προκύπτουν βάσει του άρθρου 28 του ν.4387/2016 για το χρονικό διάστημα που διαρκεί η απασχόληση του συνταξιούχου, ενώ ο συνταξιούχος θα λάβει τελικά το 60% του ποσού που προκύπτει.

* Οι συνταξιούχοι που αναλαμβάνουν εργασία ή αυτοαπασχόληση οφείλουν με δήλωσή τους, να ενημερώσουν τον ΕΦΚΑ και το ΕΤΕΑΕΠ. Εάν δεν υποβάλλουν σχετική δήλωση, τότε προκύπτει καταλογισθέν ποσό που επιβάλλεται στον συνταξιούχο με ετήσιο επιτόκιο 4,56%. Η παρακράτηση του ποσού αυτού θα γίνεται από τις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις και μέχρι το ¼ αυτών, έως την εξόφληση της οφειλής.

* Σύμφωνα με την εγκύκλιο εξαιρούνται ρητά από τις περικοπές που ορίζει ο νόμος Κατρούγκαλου, οι μέχρι 12.5.2016 συνταξιούχοι λόγω γήρατος που έχουν αναλάβει εργασία ή αυτοαπασχόληση μέχρι την ημερομηνία αυτή και συνεχίζουν την απασχόλησή τους. Γι’ αυτούς ισχύει το προγενέστερο νομοθετικό καθεστώς, που επέβαλλε περικοπές έως 40%, ανά Ταμείο και Φορέα Ασφάλισης. Εξαιρούνται, επίσης, από την περικοπή ή την πλήρη αναστολή της σύνταξης, οι συνταξιούχοι της Τράπεζας της Ελλάδας, ανεξάρτητα από το χρονικό σημείο ανάληψης εργασίας μετά την συνταξιοδότηση. Το ίδιο ισχύει και για τους συνταξιούχους λόγω αναπηρίας, τους συνταξιοδοτούμενους με βάση τις διατάξεις του ν. 612/1977, καθώς και με διατάξεις που παραπέμπουν σ’ αυτόν και σε όσους λαμβάνουν μόνο το επίδομα παρα-τετραπληγίας. Εξαιρούνται όλοι οι παλαιοί συνταξιούχοι αγρότες (έναρξη ισχύος αγροτικής δραστηριότητας πριν από 13/05/2016) και επίσης και οι νέοι συνταξιούχοι αγρότες, ασφαλισμένοι στον πρώην ΟΓΑ, που για την άσκηση της δραστηριότητάς τους, αποκτούν εισόδημα μικρότερο των 4.923,12 ευρώ. Εάν το εισόδημα είναι υψηλότερο τότε προκύπτει η συγκεκριμένη περικοπή. Συνολικά για όλους τους αγρότες η περικοπή θα γίνει από 1.1.2025, εάν συνεχίζουν να απασχολούνται.

Παράλληλα, στην εγκύκλιο παρατίθενται συγκεκριμένα παραδείγματα:

Παράδειγμα 1: Συνταξιούχος του ΕΦΚΑ λαμβάνει κύρια σύνταξη, ύψους 800,00 ευρώ και επικουρική σύνταξη από το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ), ύψους 100,00 ευρώ και αναλαμβάνει εργασία στον ιδιωτικό τομέα, με πλήρη απασχόληση (25 ημέρες ασφάλισης). Ο εν λόγω συνταξιούχος θα λάβει μειωμένη κύρια και επικουρική σύνταξη κατά 60%, δηλαδή η μηνιαία κύρια σύνταξη θα ανέρχεται στα 320,00 ευρώ [(800,00 ευρώ – (60% x 800,00 ευρώ)] και η μηνιαία επικουρική σύνταξη θα ανέρχεται στα 40,00 ευρώ [100,00 ευρώ – (60% x 100,00 ευρώ)].

Παράδειγμα 2: Συνταξιούχος του ΕΦΚΑ λαμβάνει κύρια σύνταξη, ύψους 800,00 ευρώ και επικουρική σύνταξη από το ΕΤΕΑΕΠ, ύψους 100,00 ευρώ και εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα για δύο ημέρες το μήνα, με πλήρες ωράριο. Στην περίπτωση αυτή, το ποσό της κύριας σύνταξης για κάθε ημέρα ανέρχεται στα 32,00 ευρώ (800,00 ευρώ/25) και για κάθε ημέρα απασχόλησης το ποσό της κύριας σύνταξης μειώνεται κατά 19,20 ευρώ (60% x 32,00 ευρώ). Συνολικά, ο συνταξιούχος απασχολείται δύο ημέρες το μήνα και, συνεπώς, θα λάβει κύρια σύνταξη, ύψους 761,60 ευρώ [800,00 ευρώ – (2 x 19,20 ευρώ)]. Αντίστοιχα, το ποσό της επικουρικής σύνταξης για κάθε ημέρα ανέρχεται στα 4,00 ευρώ (100,00 ευρώ/25) και για κάθε ημέρα απασχόλησης το ποσό της επικουρικής σύνταξης μειώνεται κατά 2,40 ευρώ (60% x 4,00 ευρώ). Συνολικά, ο συνταξιούχος που απασχολείται δύο ημέρες το μήνα, θα λάβει επικουρική σύνταξη, ύψους 95,20 ευρώ [100,00 ευρώ – (2 x 2,40 ευρώ)].

Παράδειγμα 3: Συνταξιούχος του ΕΦΚΑ λαμβάνει κύρια σύνταξη, ύψους 800,00 ευρώ και επικουρική σύνταξη από το ΕΤΕΑΕΠ, ύψους 100,00 ευρώ και εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα για πέντε ημέρες το μήνα, με μειωμένο ωράριο. Στην απασχόλησή του αυτή, έστω ότι αντιστοιχούν τρεις ημέρες ασφάλισης ανά μήνα. Επομένως, θα έχει την ίδια αντιμετώπιση με το συνταξιούχο του προηγούμενου παραδείγματος, δηλαδή θα του καταβληθεί μειωμένο κατά 60% το ποσό που αντιστοιχεί στα 3/25 της κύριας και επικουρικής σύνταξής του.

Παράδειγμα 4: Συνταξιούχος του ΕΦΚΑ λαμβάνει κύρια σύνταξη, ύψους 800,00 ευρώ και επικουρική σύνταξη από το ΕΤΕΑΕΠ, ύψους 100,00 ευρώ και παρέχει υπηρεσίες σε ΝΠΔΔ, που είναι φορέας γενικής κυβέρνησης, για δύο ημέρες το μήνα, με πλήρες ωράριο. Το ποσό της κύριας σύνταξης για κάθε ημέρα ανέρχεται στα 32,00 ευρώ (800,00 ευρώ/25). Συνολικά, ο συνταξιούχος απασχολείται δύο ημέρες το μήνα και, συνεπώς, θα λάβει κύρια σύνταξη, ύψους 736,00 ευρώ [800,00 ευρώ – (2 x 32,00 ευρώ)]. Αντίστοιχα, το ποσό της επικουρικής σύνταξης για κάθε ημέρα ανέρχεται στα 4,00 ευρώ (100,00 ευρώ/25). Συνολικά, ο συνταξιούχος που απασχολείται δύο ημέρες το μήνα, θα λάβει επικουρική σύνταξη, ύψους 92,00 ευρώ [100,00 ευρώ – ( 2 x 4,00 ευρώ)].

Παράδειγμα 5: Ομοίως, συνταξιούχος του ΕΦΚΑ συμμετέχει ως ηθοποιός/τραγουδιστής σε δύο παραστάσεις ανά εβδομάδα. Θα περικοπεί μόνο το ποσό της σύνταξης που αντιστοιχεί στην απασχόλησή του για τις δύο παραστάσεις ανά εβδομάδα, σύμφωνα με τα παραπάνω παραδείγματα.

Κατά τη διάρκεια περικοπής ή αναστολής της σύνταξης, σύμφωνα με τα ανωτέρω, ο συνταξιούχος καταβάλλει τις προβλεπόμενες κατά περίπτωση ασφαλιστικές εισφορές κύριας, επικουρικής ασφάλισης και πρόνοιας, όπου οι τελευταίες προβλέπονται, καθώς και όποιες εισφορές ο ΕΦΚΑ συνεισπράττει. Συνεπώς, σε ό,τι αφορά τους αυτοαπασχολούμενους, καταργείται η προβλεπόμενη από το προϊσχύον καθεστώς προσαύξηση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 50%.

Σημειώνεται, επίσης ότι η καταβαλλόμενη στον απασχολούμενο συνταξιούχο επικουρική σύνταξη του ΕΤΕΑΕΠ αναστέλλεται ή περικόπτεται, μόνο εφόσον προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης στον κλάδο επικουρικής ασφάλισης του ΕΤΕΑΕΠ για την αναληφθείσα εργασία ή αυτοαπασχόληση.