Τρία χρόνια από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία: Η στροφή Τραμπ και η στριμωγμένη Ευρώπη

06:42 20/2/2025 - Πηγή: Dikaiologitika

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022 έφερε σημαντικές αλλαγές στον κόσμο. Οι συμμαχίες πλέον αλλάζουν, καθώς για τον Τραμπ ο «εχθρός» είναι ένας: η Κίνα.

Στις 24 Φεβρουαρίου 2022, ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, διατάζει στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία από βορρά, ανατολή και νότο, οδηγώντας τις σχέσεις μεταξύ Μόσχας και Δύσης στο χειρότερο σημείο τους από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου. Τρία χρόνια μετά, με τον συνολικό πληθυσμό της Ουκρανίας να έχει μειωθεί κατά περίπου 8 εκατομμύρια - σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη

- και αρκετά εδάφη της να έχουν αλλάξει χέρια, έρχεται ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος σε ρόλο «Μεσσία» στοχεύει στον τερματισμό του πολέμου, «θολώνοντας» ωστόσο τα αίτια αυτού. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που κατηγορούν τον Αμερικανό πρόεδρο ότι υιοθετεί επιχειρήματα της Μόσχας. Η Ευρώπη παρακολουθεί μουδιασμένη τις εξελίξεις, αναζητώντας έναν ρόλο στις ειρηνευτικές συνομιλίες - από τις οποίες απουσιάζει (και) η Ουκρανία. Αν αποσύρουν οι ΗΠΑ τη στήριξή τους προς το Κίεβο, η Ευρώπη θα πρέπει να σηκώσει μόνη της όλο το βάρος, κάτι για το οποίο δεν είναι προετοιμασμένη.

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022 - την οποία ο Πούτιν ονόμασε «ειδική στρατιωτική επιχείρηση για την αποστρατικοποίηση και αποναζιστικοποίηση της Ουκρανίας» - προκάλεσε σημαντικές οικονομικές συνέπειες σε παγκόσμιο επίπεδο.

{https://www.youtube.com/watch?v=bY932gumIzI}

Η Ουκρανία και η Ρωσία, ως κύριοι εξαγωγείς σιτηρών και ενεργειακών πόρων, επηρέασαν έντονα τις παγκόσμιες αγορές. Οι διαταραχές στην αλυσίδα εφοδιασμού οδήγησαν σε ελλείψεις τροφίμων και αύξηση των τιμών της ενέργειας, ιδιαίτερα στην Ευρώπη, η οποία αναγκάστηκε να μειώσει την εξάρτησή της από το ρωσικό φυσικό αέριο. Παράλληλα, επιβλήθηκαν εκτεταμένες κυρώσεις από τη Δύση, στοχεύοντας άτομα, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και στρατηγικούς τομείς της ρωσικής οικονομίας. Ωστόσο, για πολλούς οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Μόσχα δεν είχαν το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Η εισβολή οδήγησε στη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση στην ήπειρο από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με 6.7 εκατομμύρια Ουκρανούς πολίτες να εγκαταλείπουν τη χώρα και σχεδόν το 1/3 του πληθυσμού της Ουκρανίας να εκτοπίζεται.

Τα Ηνωμένα Έθνη και διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις έχουν καταγράψει εκτεταμένες καταστροφές σε πολιτικές υποδομές, όπως νοσοκομεία, σχολεία και κατοικίες, γεγονός που οδηγεί σε ελλείψεις βασικών αγαθών, όπως τρόφιμα, νερό και ιατρική περίθαλψη.

Φωτό: Diego Herrera Carcedo/AP

Το τηλεοπτικό διάγγελμα του Πούτιν στις 24 Φεβρουαρίου 2022

Σε τηλεοπτικό διάγγελμα του Πούτιν, στις 24 Φεβρουαρίου, δήλωσε ότι τα κρατίδια του Ντονέσκ και του Λουγκάνσκ ζήτησαν τη ρωσική βοήθεια και για τον λόγο αυτό αποφάσισε τη διεξαγωγή «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης».

Ισχυρίστηκε ότι στόχος είναι «η υπεράσπιση των ανθρώπων που επί οκτώ χρόνια υφίστανται διωγμούς και γενοκτονία από το καθεστώς του Κιέβου» και ότι θα οδηγηθούν στη Δικαιοσύνη «όσοι διέπραξαν πολλαπλά εγκλήματα εναντίον αμάχων, συμπεριλαμβανομένων και πολιτών της Ρωσικής Ομοσπονδίας».

Στο διάγγελμα του, ο Βλαντιμίρ Πούτιν χρησιμοποίησε αλυτρωτικούς όρους αμφισβήτησε την εδαφική κυριαρχία της Ουκρανίας και υποστήριξε ότι η χώρα κυβερνάται από νεοναζί, που καταδιώκουν τις ρωσικές μειονότητες εντός της Ουκρανίας.

{https://www.youtube.com/watch?v=oPMRXsMGuKc}

Τσουνάμι αντιδράσεων

Η εισβολή καταδικάστηκε διεθνώς από χώρες της Δύσης. Τα Ηνωμένα Έθνη ενέκριναν διακήρυξη που καταδίκασε την εισβολή και ζητούσε από τη Ρωσία να αποχωρήσει από την Ουκρανία. Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης έδωσε εντολή στη Ρωσία να σταματήσει τις στρατιωτικές επεμβάσεις, ενώ το Συμβούλιο της Ευρώπης απέβαλε τη Ρωσία. Πολλές χώρες του δυτικού κόσμου ανακοίνωσαν οικονομικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Ευρώπη και ΗΠΑ ανακοίνωσαν ανθρωπιστική και στρατιωτική υποστήριξη στην Ουκρανία.

Διαδηλώσεις ξεκίνησαν από τον Φεβρουάριο του 2022 παγκοσμίως, με αυτές στη Ρωσία να οδηγούν σε μαζικές συλλήψεις και λογοκρισία στα ΜΜΕ συμπεριλαμβανομένων απαγορεύσεων της χρήσης λέξεων όπως «πόλεμος» και «εισβολή».

Φωτό: Michael Probst/AP

Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης ανακοίνωσε τη διεξαγωγή έρευνας για τέλεση εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας στην Ουκρανία από το 2013, καθώς και κατά τη διάρκεια της εισβολής το 2022.

Η γραμμή του μετώπου προχώρησε σταδιακά ως τον Σεπτέμβριο του 2022 υπέρ της Ρωσίας, όταν μια ουκρανική αντεπίθεση οδήγησε στην αποχώρηση των Ρώσων και την ανακατάληψη αρκετών εδαφών στην ανατολική και νότια Ουκρανία. Τον Σεπτέμβριο του 2022, εξαιτίας αυτής της εξέλιξης, η Ρωσία έθεσε σε εφαρμογή μερική επιστράτευση, δημιουργώντας ένα κύμα εξόδου πολλών Ρώσων από τη χώρα, ενώ διεξήγαγε μια σειρά από αμφιλεγόμενα και μη αναγνωρισμένα δημοψηφίσματα προσάρτησης των κατεχόμενων περιοχών της Ουκρανίας στη Ρωσία, τα οποία οδήγησαν στην προσάρτηση ορισμένων περιοχών στη Ρωσία στις 30 Σεπτεμβρίου 2022.

{https://www.youtube.com/watch?v=NYKXYUI8I4k}

Η στροφή Τραμπ και ο ορυκτός πλούτος της Ουκρανίας

Φθάνοντας στο σήμερα, ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος προεκλογικά έλεγε ότι θα μπορούσε να τερματίσει τον πόλεμο μέσα σε 24 ώρες, μπορεί να έχασε την προθεσμία που ο ίδιος είχε θέσει στον εαυτό του, ωστόσο - όπως όλα δείχνουν - θα κάνει τα πάντα για να πετύχει τον στόχο του - ακόμη και να συμμαχήσει με τον «διάβολο». Η «στροφή» του Αμερικανού προέδρου τοποθετεί στο περιθώριο το Κίεβο και τη Μόσχα σε ρόλο... συμμάχου. Την Τρίτη, μάλιστα, ο Αμερικανός πρόεδρος κούνησε το δάχτυλο στον Ζελένσκι που... τόλμησε να παραπονεθεί επειδή δεν προσκλήθηκε στις διαπραγματεύσεις που αφορούσαν το μέλλον της χώρας του.

Πέρα απ' όσα συμβαίνουν πάνω στο έδαφος της Ουκρανίας, την παγκόσμια προσοχή προσελκύει ό,τι υπάρχει κάτω από αυτό: ένας τεράστιος, αναξιοποίητος ορυκτός πλούτος.

Η Κίνα, ο κύριος γεωπολιτικός αντίπαλος του Τραμπ, είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός σπάνιων γαιών στον κόσμο. Τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ευρώπη έχουν επιδιώξει να μειώσουν την εξάρτησή τους από το Πεκίνο. Η Ουκρανία διαθέτει κοιτάσματα 22 από τα 34 ορυκτά που χαρακτηρίζονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως κρίσιμα. Αυτά περιλαμβάνουν βιομηχανικά και κατασκευαστικά υλικά, σιδηροκράματα, πολύτιμα και μη σιδηρούχα μέταλλα και ορισμένα στοιχεία σπάνιων γαιών.

Τα αποθέματα τιτανίου της χώρας, βασικό συστατικό για την αεροδιαστημική, την ιατρική και την αυτοκινητοβιομηχανία, πιστεύεται ότι είναι από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης. Η Ουκρανία διαθέτει επίσης μερικά από τα μεγαλύτερα γνωστά αποθέματα λιθίου στην Ευρώπη, το οποίο απαιτείται για την παραγωγή μπαταριών, κεραμικών και γυαλιού -εκτιμάται σε 500.000 μετρικούς τόνους.

Τα αποθέματα γραφίτη της Ουκρανίας, βασικό συστατικό στις μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων και στους πυρηνικούς αντιδραστήρες, αντιπροσωπεύουν το 20% των παγκόσμιων πόρων.

Ωστόσο, υπολογίζεται ότι το 40% των πόρων της Ουκρανίας είναι απρόσιτο λόγω της ρωσικής κατοχής, σύμφωνα με στοιχεία του We Build Ukraine, μιας δεξαμενής σκέψης με έδρα το Κίεβο. Το μεγαλύτερο μέρος των κοιτασμάτων άνθρακα, που τροφοδοτούσαν τη χαλυβουργία της Ουκρανία πριν από τον πόλεμο, είναι συγκεντρωμένο στα ανατολικά και έχει χαθεί. Η Ουκρανία έχει υποστηρίξει ότι είναι προς το συμφέρον του Τραμπ να αναπτύξει τα υπόλοιπα πριν οι Ρώσοι καταλάβουν περισσότερα ουκρανικά εδάφη.

Φωτό: Michel Euler/AP

Νέες κυρώσεις από ΕΕ

Ως τελευταία εξέλιξη, καταρχήν συμφωνία για το 16ο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας επετεύχθη την Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου μεταξύ των Μονίμων Αντιπροσώπων των χωρών της ΕΕ, λίγες ημέρες πριν από την επέτειο της συμπλήρωσης τριών ετών από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Το νέο πακέτο κυρώσεων, που θα πρέπει να εγκριθεί από το Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στις 24 Φεβρουαρίου, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την απαγόρευση εισαγωγών αλουμινίου από τη Ρωσία, την απαγόρευση εξαγωγών προς τη Ρωσία χημικών ουσιών, όπως χρώμιο και άλλων χημικών προϊόντων, καθώς και την απαγόρευση υπηρεσιών σε διυλιστήρια πετρελαίου και αερίου.

Επιπλέον, το 16ο πακέτο περιλαμβάνει 73 νέες καταχωρήσεις σκαφών του λεγόμενου «σκιώδη στόλου» της Ρωσίας, ενώ στον κατάλογο με τις κυρώσεις κατά φυσικών ή νομικών προσώπων, προστίθενται 53 νέες οντότητες. Απαγορεύονται, επίσης, οι συναλλαγές με λιμάνια και αεροδρόμια της Ρωσίας που βοηθούν στην παράκαμψη των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στο ρωσικό πετρέλαιο και το ανώτατο όριο τιμών του.

#ΟΥΚΡΑΝΙΑ #ΡΩΣΙΑ #ΠΟΛΕΜΟΣ #ΗΠΑ #ΝΤΟΝΑΛΝΤ_ΤΡΑΜΠ