ΑΠΘ: Οι πρόσφυγες στα ελληνικά πανεπιστήμια και ο "οδηγός σπουδών"

14:42 2/10/2018 - Πηγή: thestival.gr

Τα αποτελέσματα του προγράμματος S.U.C.RE.-Supporting University Community pathways for REfugees-migrants, παρουσιάστηκαν σήμερα σε συνέντευξη Τύπου, στην Αίθουσα της Συγκλήτου του ΑΠΘ

Το Πρόγραμμα S.U.C.RE.-Supporting University Community pathways for REfugees-migrants είναι μια διετής Στρατηγική Σύμπραξη (Strategic Partnership) στη Βασική Δράση 2 (ΚΑ2) της Ανώτατης Εκπαίδευσης και χρηματοδοτείται

από την Εθνική Μονάδα (ΙΚΥ) μέσω της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με συντονιστή το ΑΠΘ και εταίρους το Πανεπιστήμιο της Κολωνίας (Universität zu Köln), το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ (Vrije Universeteit Amsterdam) και το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (Greek Council for Refugees).

Τα αποτελέσματα του προγράμματος παρουσίασαν η Αντιπρύτανις Ακαδημαϊκών και Φοιτητικών Θεμάτων του ΑΠΘ, Καθηγήτρια Αριάδνη Στογιαννίδου, ο Επιστημονικά υπεύθυνος και συντονιστής του προγράμματος S.U.C.RE., Αν. Καθηγητής του Τμήματος Βιολογίας του ΑΠΘ, Αλέξανδρος Τριανταφυλλίδης και η Επιστημονικά υπεύθυνη του εκπαιδευτικού υλικού για την ψυχοκοινωνική ένταξη των προσφύγων και Κοσμήτορας της Παιδαγωγικής Σχολής του ΑΠΘ, Καθηγήτρια Ιωάννα Μπίμπου.

«Από την αρχή της θητείας μας ως Πρυτανικών Αρχών, θέλαμε να συμβάλουμε με τρόπο ουσιαστικό στο προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα. Το Πανεπιστήμιο είναι ένα σημαντικό κομμάτι αυτής της πόλης, αλλά πάνω απ’ όλα ένα ακαδημαϊκό ίδρυμα που παράγει επιστημονική γνώση. Γι’ αυτό και είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι για το πρόγραμμα S.U.C.RE., ένα πρόγραμμα που θέτει τις επιστημονικές βάσεις για σημαντικά θέματα που αφορούν τον προσφυγικό και μεταναστευτικό πληθυσμό. Ελπίζουμε να σας ενθουσιάσει, όπως ενθουσίασε πριν λίγους μήνες τους εκπροσώπους του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, όπου το παρουσιάσαμε», δήλωσε η κυρία Στογιαννίδου.

Το S.U.C.RE. εστιάστηκε στην ανταπόκριση των ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων στις ακαδημαϊκές ανάγκες των προσφύγων/μεταναστών φοιτητών και ακαδημαϊκών και στην προώθηση καλών πρακτικών για την ενσωμάτωση και υποστήριξή τους στα Ιδρύματα Ανώτερης Εκπαίδευσης. Επιπρόσθετα, επικεντρώθηκε στην ψυχοκοινωνική ένταξη/υποστήριξη των προσφύγων/μεταναστών φοιτητών και ακαδημαϊκών, καθώς και στην επαρκή ενημέρωσή τους σε θέματα υγείας και δικαίου κατά την είσοδό τους ή/και παραμονή τους στις ευρωπαϊκές χώρες υποδοχής. Κατά τη διάρκεια της διετούς λειτουργίας του προγράμματος S.U.C.RE. πραγματοποιήθηκαν / ολοκληρώθηκαν οι ακόλουθες δράσεις:

Έχουν διοργανωθεί πλήθος ημερίδων και συνεδρίων (στην Κολωνία, το Άμστερνταμ, την Αθήνα, το Βερολίνο, τη Βόννη, τις Βρυξέλλες, τη Θεσσαλονίκη, την Κωνσταντινούπολη, τη Ναμίμπια, τη Μούρθια, το Μπουένος Άιρες, την Ουτρέχτη, το Όσλο, τη Χάγη, το Χαλ), όπου συζητήθηκαν σχετικά θέματα με εκπροσώπους Πανεπιστημίων, ΜΚΟ, προσφύγων, Δήμων και Περιφερειών, καθώς και με επαγγελματίες ψυχικής υγείας, κοινωνικούς λειτουργούς, δικηγόρους και γιατρούς που δραστηριοποιούνται στους συγκεκριμένους τομείς.

Το ΑΠΘ συμμετείχε, έπειτα από πρόσκληση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, στο συνέδριο «Universities #JoinTogether Conference», που πραγματοποιήθηκε στα γραφεία του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, στις 7 Ιουνίου 2018, κατά τη διάρκεια του οποίου, η Αντιπρύτανις Ακαδημαϊκών και Φοιτητικών Θεμάτων του ΑΠΘ, Καθηγήτρια Αριάδνη Στογιαννίδου, παρουσίασε τις ενέργειες και τις καλές πρακτικές του ΑΠΘ σε θέματα υποστήριξης προσφύγων και ανέλυσε το έργο που διεξάγεται στο πλαίσιο του προγράμματος S.U.C.RE.

Ολοκληρώθηκε η έκδοση με τίτλο «Accessing Higher Education in Europe: Challenges for Refugee Students & Strategies to Overcome Them», στην οποία καταγράφονται τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες φοιτητές κατά τη διαδικασία ένταξης και παρακολούθησης προπαρασκευαστικών προγραμμάτων στα Πανεπιστήμια. Η έκδοση αποτελεί την ανάλυση μίας έρευνας που πραγματοποιήθηκε σε περισσότερα από 120 Πανεπιστήμια της Ευρώπης, η οποία διεξήχθη με online ερωτηματολόγια, συνεντεύξεις και στρογγυλές τράπεζες, και απευθυνόταν τόσο σε φοιτητές όσο και στα γραφεία υποστήριξης της εκπαίδευσης και ένταξης των φοιτητών. Τα κύρια προβλήματα που εντοπίστηκαν, αφορούν την ελλιπή πληροφόρηση των φοιτητών και των Ακαδημαϊκών Ιδρυμάτων, τη μη αναγνώριση της πρότερης εκπαίδευσης του φοιτητή από τα Ακαδημαϊκά Ιδρύματα, τη μη εξοικείωση του φοιτητή με τη γλώσσα υποδοχής, καθώς και θέματα οικονομικής ανέχειας των φοιτητών. Επιπρόσθετα, εντοπίζονται προβλήματα σε προσωπικό επίπεδο, όπως η δυσκολία της ενηλικίωσης του φοιτητή σε ξένο περιβάλλον, η έλλειψη υποστηρικτικού περιβάλλοντος, η απουσία κοινωνικών δομών υποστήριξης, η ύπαρξη κοινωνικής προκατάληψης και πολιτισμικής διαφορετικότητας. Το πρόγραμμα S.U.C.RE. υπογραμμίζει ότι ένα ανοιχτό, πολύ-πολιτισμικό, δημοκρατικό και με ελευθερία έκφρασης ακαδημαϊκό περιβάλλον είναι απαραίτητο για όλους τους εμπλεκομένους σε θέματα ενσωμάτωσης των προσφύγων φοιτητών και ακαδημαϊκών.

Έχει, επίσης, ολοκληρωθεί αντίστοιχη έρευνα που αφορά τις καλές πρακτικές: α) για την υποστήριξη προσφύγων φοιτητών κατά τη διάρκεια της φοίτησής τους και β) για την υποστήριξη των προσφύγων ερευνητών/ακαδημαϊκών που προσπαθούν να συνεχίσουν την επιστημονική τους καριέρα στον Ευρωπαϊκό χώρο Ανώτατης Εκπαίδευσης και Έρευνας. Τα αποτελέσματα της έρευνας βρίσκονται στη διαδικασία συγγραφής και σύντομα θα είναι έτοιμες οι αντίστοιχες online εκδόσεις.

Ολοκληρώθηκε η δημιουργία ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού για επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στον χώρο υποστήριξης των προσφύγων, καθώς και ένα ψηφιακό εγχειρίδιο «καλών πρακτικών», που βασίζεται τόσο σε διερεύνηση των εμπειριών των ήδη εμπλεκομένων στους σχετικούς τομείς όσο και σε μια επισκόπηση των υπαρχουσών «καλών πρακτικών». Το υλικό αφορά τους ακόλουθους άξονες:

α) Ψυχοκοινωνική ένταξη - Δυσκολίες και Λύσεις (εξετάζονται/αναλύονται ζητήματα που αφορούν την πρόσληψη, τον ρόλο των εργαζομένων και την επαγγελματική τους ταυτότητα σε τομείς που σχετίζονται με την υποδοχή προσφύγων, ζητήματα που συνδέονται με τη ρευστότητα και μεταβλητότητα της προσφυγικής κίνησης, αλλά και με την εργασιακή επισφάλεια των εργαζομένων στις ΜΚΟ, την έλλειψη επαρκών υποδομών για την υποδοχή του προσφυγικού πληθυσμού, τη δυσκολία συνεργασίας και συντονισμού μεταξύ ομάδων ή φορέων, ζητήματα ένταξης ή ενδυνάμωσης της κοινότητας των ίδιων των προσφύγων, θέματα ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης έφηβων και παιδιών προσφύγων, τα ασυνόδευτα παιδιά και την προστασία τους, καθώς και ψυχολογικά προβλήματα των προσφύγων που σχετίζονται με το τραύμα και τις αντοχές).

β) Ένταξη μέσω δράσεων άθλησης (προτείνονται ομαδικά αθλητικά προγράμματα που αποσκοπούν στην ενθάρρυνση της συμμετοχής με στόχο τη φυσική κινητοποίηση και ενεργό δράση με ευχάριστο και διασκεδαστικό τρόπο, την ανάπτυξη συνηθειών και ικανοτήτων για τη βελτίωση της σωματικής και ψυχικής υγείας και την προώθηση ενός υγιεινότερου τρόπου ζωής, με απώτερο σκοπό την ενίσχυση της ψυχοκοινωνικής ευημερίας και την προαγωγή της κοινωνικής ένταξης των προσφύγων).

γ) Υποστήριξη σε θέματα δικαίου (Στο υλικό περιλαμβάνονται οι ενότητες:

1. Χρήσιμοι ορισμοί για θέματα προσφυγικού δικαίου,

2. O προσδιορισμός του καθεστώτος του πρόσφυγα.

3. Συνήθεις και ειδικές διαδικασίες ασύλου

4. Τα ελάχιστα πρότυπα συνθηκών υποδοχής

5. Διοικητική κράτηση αιτούντων άσυλο 6. Κοινωνική Προστασία Προσφύγων).

δ) Υποστήριξη σε θέματα Υγείας (το εκπαιδευτικό υλικό αφορά θέματα πρώτων βοηθειών και συνοδεύεται από βοηθητικά βίντεο και εγχειρίδια. Αναλύεται η CPR KΑΡΠΑ, δίνονται οδηγίες για κανόνες υγιεινής σε χώρους μαζικής συμβίωσης, καθώς και οδηγίες για την αντιμετώπιση επειγουσών καταστάσεων στην καθημερινότητα. Αναλύεται το Εθνικό Σύστημα Υγείας, ο κανονισμός παροχής υγείας, η δομή ιατρικών μονάδων στη χώρα μας και οι προϋποθέσεις πρόσβασης σε αυτές. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στο πρόγραμμα εθνικού εμβολιασμού και στη σημασία του εμβολιασμού για την προστασία της υγείας. Τέλος, επισημαίνεται η ανάγκη ιδιαίτερης προσέγγισης σε θέματα υγείας λόγω πολιτισμικών διαφορών).

Τα αποτελέσματα και το εκπαιδευτικό υλικό του S.U.C.RE. θα αποτελέσουν αντικείμενο της ημερίδας με θέμα: «Ενσωμάτωση Προσφύγων στην Ανώτερη Εκπαίδευση και στην Ευρώπη: Προκλήσεις και Καλές Πρακτικές», που θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 4 Οκτωβρίου 2018, στο Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων (ΚΕΔΕΑ) του ΑΠΘ. Με τη συμμετοχή ακαδημαϊκών, εκπροσώπων ΜΚΟ, εργαζομένων σε τομείς που σχετίζονται με προσφυγικά θέματα, εκπροσώπων της Πολιτείας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και προσφύγων φοιτητών και ακαδημαϊκών και με έναυσμα τα αποτελέσματα του S.U.C.RE., θα συζητηθεί η προώθηση αποτελεσματικών τρόπων για την ενσωμάτωση προσφύγων/μεταναστών στην Ανώτερη Εκπαίδευση και στην κοινωνία.

Για πληροφορίες σχετικά με τις αναλυτικές δράσεις του προγράμματος S.U.C.RE., καθώς και για πρόσβαση στις online εκδόσεις, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επισκεφθούν την ιστοσελίδα του προγράμματος http://sucre.auth.gr/.