Το προφίλ του Έλληνα πότη: Κρασί, ούζο, τσίπουρο και αίσθημα "ενοχής" μετά από κατανάλωση αλκοόλ

23:40 20/7/2018 - Πηγή: thestival.gr

Υπάλληλος γραφείου ή απασχολούμενος σε παροχή προσωπικών υπηρεσιών –ξεναγός, μάγειρας, κομμωτής–, με προτίμηση στo κρασί, το τσίπουρο και τη ρακή, είναι το προφίλ του Έλληνα πότη που αναζητεί θεραπεία για προβληματική χρήση αλκοόλ.

Τα στοιχεία που αφορούν την κατανάλωση αλκοόλ στη χώρα μας καταδεικνύουν ένα κρυφό πρόβλημα που βγαίνει όλο και περισσότερο στην επιφάνεια. Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι ένας στους τέσσερις ενήλικους Ελληνες (23,3%) αναφέρει ότι έζησε ως παιδί ή έφηβος με κάποιον που έπινε υπερβολικά, ενώ περισσότεροι από ένας στους δύο (53,8%)

δηλώνουν ότι έχουν φίλους ή γνωστούς που τα «τσούζουν» σε τακτική βάση. Ενας στους οκτώ ενήλικους άνδρες στην Ελλάδα (11,7%) αναφέρει τουλάχιστον ένα σύμπτωμα προβληματικής χρήσης αλκοόλ τους τελευταίους 12 μήνες. Μεταξύ των συμπτωμάτων αυτών, το αίσθημα ενοχής έπειτα από κατανάλωση αλκοόλ, η αδυναμία να τελέσει το άτομο υποχρεωτικές δραστηριότητες εξαιτίας του αλκοόλ, αλλά και η κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών το πρωί.

Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά και του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγείας, τα τελευταία χρόνια καταγράφεται συνεχής αύξηση των ατόμων που αιτούνται θεραπεία για προβληματική χρήση αλκοόλ. Το 2016, ειδικότερα, 670 άτομα απευθύνθηκαν σε μονάδες θεραπείας και αλκοολογικά ιατρεία που λειτουργούν στη χώρα μας, έναντι 597 το 2015, 546 το 2013 και 477 το 2011. Συμπεριλαμβάνοντας και όσους ακολουθούσαν ήδη κάποιο πρόγραμμα θεραπείας, αλλά και όσους ζήτησαν απλώς συμβουλές, το 2016 περίπου 3.000 άτομα με προβλήματα από τη χρήση αλκοόλ έλαβαν υπηρεσίες στις αρμόδιες δομές - ιατρεία της χώρας.

Ενα στα τρία άτομα με προβληματική χρήση αλκοόλ είναι είτε υπάλληλος γραφείου (δημόσιος υπάλληλος, τραπεζικός, ταμίας κ.ά.) είτε απασχολούμενος στην παροχή προσωπικών υπηρεσιών (ξεναγός, μάγειρας, σερβιτόρος, κομμωτής) ή τεχνίτης (οικοδόμος, μαραγκός, υδραυλικός, ηλεκτρολόγος, ελαιοχρωματιστής). Στον αντίποδα είναι οι αγρότες (μόλις το 4,5% όσων αιτήθηκαν θεραπεία) και οι οδηγοί μέσων μεταφοράς (5%). Το κρασί, το ούζο, το τσίπουρο και η ρακή φαίνεται να προτιμώνται από τα άτομα που εισέρχονται σε θεραπεία σε σύγκριση με την μπίρα και τα υψηλής περιεκτικότητας σε αλκοόλ ξενικής προέλευσης ποτά, όπως ουίσκι, βότκα, κονιάκ κ.ά. Ειδικά τα τελευταία φαίνεται να είναι «θύματα» της κρίσης, αφού η κατανάλωσή τους από τους προβληματικούς πότες μειώνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια (από 27,1% το 2011 σε μόλις 13,9% το 2016). Στον αντίποδα, εν μέσω κρίσης αυξήθηκε η προτίμηση στα εγχώρια ούζο, τσίπουρο, ρακή (από 21,7% το 2011 σε 31,4% το 2016). Πάντως, σε γενικές γραμμές, η μέση μηνιαία δαπάνη για οινοπνευματώδη ποτά από τα ελληνικά νοικοκυριά μειώνεται κατά τη διάρκεια της κρίσης, από 18,18 ευρώ που ήταν το 2012 σε 16,35 ευρώ το 2016, με αντίστοιχη τάση μείωσης της μέσης μηνιαίας ποσότητας οινοπνευματωδών που αποκτάται από τα νοικοκυριά. Ως «θύματα» της κρίσης αναδεικνύονται η μπίρα και τα αλκοολούχα αναψυκτικά.

Λεκτική ή σωματική βία

Αξίζει να τονιστεί ότι ένα στα πέντε άτομα που εισήλθαν σε θεραπευτικό πρόγραμμα για το αλκοόλ δήλωσε ότι έχει εκδηλώσει λεκτική και σωματική βία σε μέλος/η της οικογένειάς του, ενώ πολύ συχνή οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ παραδέχθηκε το 49,5%. Στην Ελλάδα, το 2016, ένα στα τέσσερα θανατηφόρα τροχαία οφειλόταν σε μέθη. Ειδικότερα, από τα 753 θανατηφόρα τροχαία που σημειώθηκαν το 2016, τα 167 (ποσοστό 22,2%) οφείλονταν σε οδήγηση υπό την επήρεια μέθης. Στα θετικά είναι ότι το ποσοστό αυτό μειώνεται σε σχέση με τα δύο προηγούμενα έτη. Το 2015, το 27,6% των θανατηφόρων τροχαίων οφειλόταν σε μέθη και το 2014 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 28,5%.

Προβληματισμό προκαλεί η σημαντική μείωση των προγραμμάτων αγωγής υγείας του υπουργείου Παιδείας σε σχολεία για την πρόληψη νόμιμων ουσιών (κάπνισμα - αλκοόλ). Το σχολικό έτος 2015-2016 σε τέτοιου είδους προγράμματα συμμετείχαν μόλις δέκα μονάδες πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και 38 μονάδες δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Οι αντίστοιχοι αριθμοί για το σχολικό έτος 2014-2015 ήταν 127 σχολεία πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και 89 μονάδες δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.