Χανιά | Έτσι βγαίνει η Κρητική τσικουδιά – Το καζάνι, η απόσταξη και η σωστή ονομασία | Video+Photos

14:52 29/11/2021 - Πηγή: zarpanews

| Video+Photos

ΚάθεΧανιά | φθινόπωρο, τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο, τα καζάνια στην Κρήτη παίρνουν… φωτιά, μεταφορικά και κυριολεκτικά, καθώς τους μήνες αυτούς επιτρέπεται η παραγωγή τσικουδιάς από όσους διατηρούν αμπέλια. Ο παραδοσιακός τρόπος απόσταξης στο χάλκινο καζάνι νομιμοποιήθηκε την εποχή του Ελευθερίου Βενιζέλου ακόμα και τα στέμφυλα – τα απομεινάρια δηλαδή από τα οινοποιήσιμα σταφύλια που νωρίτερα

έχουν πατηθεί για να βγει ο μούστος – μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την απόσταξη τσικουδιάς.

Από τα παλιά χρόνια, όταν έπαιρνε εμπρός το καζάνι, οι άνθρωποι συγκεντρώνονταν και σε ένα τραπέζι έτρωγαν και έπιναν την τσικουδιά που μόλις είχε βγει, συζητώντας και περνώντας ευχάριστα μαζί, πράγμα που συνεχίζει να συμβαίνει και σήμερα.

Πώς γίνεται η απόσταξη

“Μόνο όσοι έχουν δηλώσει τα αμπέλια τους στο αμπελουργικό μητρώο έχουν το δικαίωμα να κάνουν απόσταξη τσικουδιάς”, λέει ο Χρήστος Μυλωνάκης, πολυπράγμων Χανιώτης που είναι και… καζανιέρης. “Το καζάνι μου είναι από τον παππού μου ακόμα, από το 1932, έχει δεχτεί βέβαια μετατροπές και είναι 130 λίτρα. Στο καζάνι μπαίνουν τα στέμφυλα, που είναι περίπου το 35% από το αρχικό βάρος των σταφυλιών και από κάτω καίγονται τα ξύλα. Η απόσταξη διαρκεί περίπου 3 ώρες, αλλά εγώ συνιστώ περισσότερο, γιατί έτσι αποφεύγεται η αγριάδα στη γεύση της τσικουδιάς”.

Το καζάνι του κ. Μυλωνάκη βρίσκεται στο πατρικό του στο Ακρωτήρι και κάθε χρόνο βγάζει τσικουδιά, όπως κάνουν χιλιάδες ακόμα ιδιοκτήτες αμπελιών στην Κρήτη.

Το περιεχόμενο του καζανιού βράζει πάνω από τη φωτιά και ένας σωλήνας βγαίνει από το καζάνι, περνώντας από μια δεξαμενή με κρύο νερό. Έτσι ο ατμός που περνάει από τον σωλήνα, ψύχεται, συμπυκνώνεται και καταλήγει σε δοχείο. Στην αρχή η περιεκτικότητα σε αλκοόλ αυτού του αποστάγματος φτάνει ακόμα και τους 70 βαθμούς, ενώ στο τέλος κατεβαίνει στους 15. Στη συνέχεια τα δοχεία αναμιγνύονται ώστε να επιτευχθεί η επιθυμητή περιεκτικότητα σε αλκοόλ, συνήθως γύρω στους 45 βαθμούς, με τη μέτρηση να γίνεται με το αλκοολόμετρο, ένα όργανο που επιπλέει στο απόσταγμα και ανάλογα με το πόσο βαθιά βυθίζεται, δείχνει την περιεκτικότητα σε αλκοόλ στο διάλυμα.Όταν τελειώσει η απόσταξη, το περιεχόμενο του καζανιού πετιέται και μπαίνει άλλη… δόση, μέχρι να τελειώσουν τα στέμφυλα. 

Τσικουδιά και τσίπουρο

Το τσίπουρο με την τσικουδιά δεν έχουν μεγάλη διαφορά, λέει ο κ. Μυλωνάκης. “Η ονομασία της τσικουδιάς είναι ονομασία προέλευσης της Κρήτης, ενώ το τσίπουρο στη βόρεια και κεντρική Ελλάδα. Είναι η ίδια διαδικασία, αλλά το τσίπουρο είναι συνήθως διπλής απόσταξης, ενώ μπορεί να αναμιχθεί και με γλυκάνισο. Το τσίπουρο με γλυκάνισο όμως δεν είναι το ίδιο με το ούζο”.

Άλλα παρεμφερή ποτά είναι η ιταλική γκράπα και η ζιβανία της Κύπρου. Όσο για το ούζο, παρασκευάζεται με διαφορετικό τρόπο, καθώς στην παραγωγή του δεν χρησιμοποιούνται σταφύλια αλλά απευθείας αλκοόλη από γεωργικά προϊόντα, σε συνδυασμό με νερό και αρωματικά συστατικά.

Ρακή ή τσικουδιά;

Στο ερώτημα, ποια είναι η σωστή ονομασία του ποτού αυτού που βγαίνει από τα καζάνια στην Κρήτη, ο κ. Μυλωνάκης έδωσε μονοσήμαντη απάντηση:

“Είναι τσικουδιά. Και καλώ όσους τη λένε ρακή να το διορθώσουν, γιατί η ονομασία ρακή διεθνώς έχει κατοχυρωθεί σαν τούρκικο προϊόν και είναι ουσιαστικά το δικό μας ούζο. Δεν μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τη λέξη ούζο και χρησιμοποίησαν τη λέξη ρακή και με αυτό το όνομα πωλείται στα σουπερμάρκετ σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ο τουρίστας που θα ακούσει ότι τον κεράσαμε μια ρακή σε μια ταβέρνα και πάει μετά να τη ζητήσει στη χώρα του, θα βρει ρακή αλλά θα είναι τούρκικο ούζο”.
Τελευταία προθεσμία για όσους δεν έχουν ακόμα προλάβει να βγάλουν την τσικουδιά τους στο καζάνι είναι η 30η Νοεμβρίου.

Δείτε φωτογραφίες: zarpanews.gr – Λεωνίδας Φιλικόζης

The post Χανιά | Έτσι βγαίνει η Κρητική τσικουδιά – Το καζάνι, η απόσταξη και η σωστή ονομασία | Video+Photos appeared first on zarpanews.gr.