Έμμισθοι δικηγόροι: Το βοήθημα ανεργίας των ασφαλισμένων του τ.ΕΤΑΑ - Μια πρώτη νομική επισκόπηση

13:07 23/8/2018 - Πηγή: TaxHeaven

Ανδρέας Κουτσόλαμπρος
Δικηγόρος, Πρόεδρος της Ένωσης Εμμίσθων Δικηγόρων

emmisthos.blogspot.gr

23 Αυγούστου 2018

Με καθυστέρηση επτά (7) ετών!!! εκδόθηκε επιτέλους Υ.Α. για το βοήθημα ανεργίας που θεσπίστηκε με τη διάταξη της παρ.2 του άρθρου 44 του Ν.3986/2011. Το ζήτημα αυτό έχουμε αναδείξει ως ΕΕΔ επανειλημμένα εδώ, ενώ καταδείξαμε πως θεσπίστηκε η υφαρπαγή των αποθεματικών του Κλάδου για αλλότριους σκοπούς εδώ.

Η έκδοση της ΥΑ δεν ήταν χωρίς προβλήματα. Στην αρχή δόθηκε στη δημοσιότητα

το κείμενο της ΥΑ (εδώ), στη συνέχεια δημοσιεύτηκε η ΥΑ στο ΦΕΚ Β΄3003 2018 (εδώ) και στη συνέχεια καταργήθηκε η πρώτη ΥΑ και δημοσιεύτηκε νέα στο ΦΕΚ Β΄3496 2018 (εδώ). Συγκρίνοντας τα κείμενα, διαπιστώνουμε (πως ως δια μαγείας) από το δημοσιευθέν στο ΦΕΚ της πρώτης ΥΑ είχε διαγραφεί η παρ.δδ «… Μη ύπαρξη οφειλής από οποιαδήποτε αιτία προς τους πρώην Τομείς του ΕΤΑΑ στους οποίους υπάγεται υποχρεωτικά ο δικαιούχος, ή σε περίπτωση ύπαρξης οφειλής ο δικαιούχος να έχει υπαχθεί σε καθεστώς ρύθμισης των οφειλών, οι όροι της οποίας τηρούνται…».
Εξετάζοντας το κείμενο της ισχύουσας ΥΑ (η οποία διαφέρει από την καταργηθείσα μόνο στα υπόψη) μπορούμε να εξάγουμε τις πρώτες διαπιστώσεις:
Α. Δικαιούχοι:
Όλοι οι ασφαλισμένοι του τ. ΕΤΑΑ (δικηγόροι, μηχανικοί, υγειονομικοί, συμβολαιογράφοι κλπ.) που καταβάλλουν την εισφορά υπέρ ΟΑΕΔ (10 ευρώ μηνιαίως οι άμισθοι και ως ποσοστό επί του μισθού τους οι έμμισθοι).
Β. Προϋποθέσεις:
1. Συμπλήρωση τριών (3) ετών ασφάλισης (συνεχούς ή διακεκομμένης) κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης.2. α. Αποδεδειγμένη διακοπή της επαγγελματικής δραστηριότητας (έμμισθης ή/και άμισθης) ή
β. Υποαπασχόληση η οποία προκύπτει από το εισόδημα του αιτούντος και ειδικότερα κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος να μην υπερβαίνει το 60% βασικού μισθού αγάμου μισθωτού σε ετήσια βάση (586,08 Χ 12 Χ 60% = 4.219,78 ευρώ) και μη άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας κατά το εξάμηνο που προηγείται του μήνα που υποβάλλεται η αίτηση.
ΣΗΜ: Η μη άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας που προκύπτει από την μη έκδοση φορολογικών στοιχείων (ίδατε κατωτέρω δικαιολογητικά) είναι απαράδεκτη προσθήκη που ουσιαστικά ακυρώνει την ύπαρξη χαμηλού εισοδήματος κατά το προηγούμενο έτος, που έπρεπε να είναι το μόνο κριτήριο. Πρέπει να απαλειφθεί.
γ. Καταβολή της εισφοράς υπέρ ανεργίας (10 ευρώ μηνιαίως οι άμισθοι και ως ποσοστό επί του μισθού τους οι έμμισθοι).
δ. Μη παροχή εξαρτημένης εργασίας ή αυτοαπασχόληση, στην ημεδαπή ή την αλλοδαπή, εκτός της αυτοαπασχόλησης για την οποία χορηγείται βοήθημα βάσει της περ. ββ’.
ε. Μη υπαγωγή στην υποχρεωτική ή προαιρετική ασφάλιση του ΕΦΚΑ ή άλλου φορέα κύριας ασφάλισης της ημεδαπής ή της αλλοδαπής.
ΣΗΜ: Απαράδεκτη πρόβλεψη που στερεί το βοήθημα σε όσους έχουν δικαίωμα παράλληλης ή πολλαπλής ασφάλισης. Πρέπει να απαλειφθεί.
ε. Μη λήψη σύνταξης από τον ΕΦΚΑ ή από οποιονδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης της ημεδαπής ή της αλλοδαπής, ή μη υποβολή αίτησης για συνταξιοδότηση στους ανωτέρω φορείς, εκτός των περιπτώσεων συνταξιοδότησης ή υποβολής αίτησης για τη συνταξιοδότηση λόγω θανάτου.
στ. Μη διακοπή της επαγγελματικής τους δραστηριότητας προκειμένου να υπηρετήσουν τη στρατιωτική τους υπηρεσία ή προκειμένου να μετέχουν σε πανεπιστημιακές ή μεταπτυχιακές ή διδακτορικές σπουδές.
ΣΗΜ: Απαράδεκτη πρόβλεψη που στερεί το βοήθημα σε όσους πρόκειται να υπηρετήσουν και μάλιστα υποχρεωτικά τη στρατιωτική θητεία ή να διακόπτουν για σπουδές. Φαίνεται πως κατά την άποψη των συντακτών οι κατηγορίες αυτές ασφαλισμένων δεν χρειάζονται προστασία. Πρέπει να απαλειφθεί.
στ. Το συνολικό ατομικό καθαρό φορολογητέο εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή των δύο φορολογικών ετών που προηγούνται του έτους υποβολής της αίτησης να μην υπερβαίνει αθροιστικά το ποσό των είκοσι χιλιάδων ευρώ (€ 20.000,00) και το συνολικό οικογενειακό καθαρό φορολογητέο εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή των δύο φορολογικών ετών που προηγούνται του έτους υποβολής της αίτησης να μην υπερβαίνει αθροιστικά το ποσό των τριάντα χιλιάδων ευρώ (€ 30.000,00).
ΣΗΜ: Απαράδεκτη ρύθμιση. Στερεί το βοήθημα σε μεγάλο αριθμό ασφαλισμένων (εμμίσθων κυρίως αλλά και αμίσθων) που έμειναν άνεργοι άλλα είχαν ένα υποτυπώδες ετήσιο εισόδημα 10.000 ευρώ. Πρέπει να απαλειφθεί.
ζ. Ο δικαιούχος να μην έχει μεταβιβάσει την επιχείρησή του ή το μερίδιό του ή τις μετοχές του στην επιχείρηση στην οποία ανήκε, σε σύζυγο ή πρόσωπο α’ και β’ βαθμού συγγένειας.
η. Ο δικαιούχος να διαμένει μόνιμα στην Ελλάδα.
ΣΗΜ: Άλλη μια απαράδεκτη διατύπωση, που δεν συνάδει με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο κάτι που εξ όσων μπορούμε να γνωρίζουμε έχει επισημανθεί και από το Συνήγορο του Πολίτη. Πρέπει να απαλειφθεί.

Γ. Ύψος βοηθήματος και λοιποί όροι:

1. Υποβάλλεται υποχρεωτικά αίτηση στην αρμόδια υπηρεσία του ΟΑΕΔ, εντός ανατρεπτικής προθεσμίας (άραγε γιατί;) τριών (3) μηνών από την ημερομηνία έκδοσης από τον ΕΦΚΑ της βεβαίωσης της παρ.1 του άρθρου 4.2. Το βοήθημα ανέρχεται στο ποσόν των 360 ευρώ (σημαντικά χαμηλότερο από το επίδομα των μισθωτών) και χορηγείται για χρονικό διάστημα 3 μηνών (3-4 έτη ασφάλισης) έως και 9 μηνών (άνω των 14 ετών ασφάλισης).
3. Το βοήθημα σε περίπτωση παράλληλης ασφάλισης σε περισσότερους Τομείς του τ.ΕΤΑΑ χορηγείται άπαξ, ενώ μπορεί να χορηγηθεί και περισσότερες φορές στο μέλλον υπό προϋποθέσεις.
4. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται αναλογικά οι διατάξεις του ν.δ. 2961/1954 (Α’ 197) με τις ισχύουσες διατάξεις που εφαρμόζει ο ΟΑΕΔ για τη χορήγηση επιδόματος ανεργίας.

Δ. Δικαιολογητικά:

1. Βεβαίωση των αρμόδιων υπηρεσιών του ΕΦΚΑ με την οποία πιστοποιείται:α. η ημερομηνία της τυχόν διακοπής της ασφάλισης,
β. ο χρόνος ασφάλισης στον ΕΦΚΑ (πρώην Τομέα του ΕΤΑΑ) βάσει του οποίου αιτείται ο ασφαλισμένος να λάβει το βοήθημα,
γ. ο χρόνος καταβολής στον ανωτέρω Τομέα της εισφοράς υπέρ του Ειδικού Λογαριασμού Ανεργίας Αυτοτελώς και Ανεξαρτήτως Απασχολούμενων – Κλάδος ασφαλισμένων πρώην ΕΤΑΑ.
ΣΗΜ: Θα πρέπει άμεσα να ενημερωθούν οι Υπηρεσίες του ΕΦΚΑ (ΤΑΝ-ΤΣΜΕΔΕ-ΤΣΑΥ) και να δημιουργηθεί σχετική εφαρμογή για την άμεση έκδοση της Βεβαίωσης.
2. Εκκαθαριστικά σημειώματα των δύο (2) τελευταίων φορολογικών ετών που προηγούνται της υποβολής της αίτησης για τη λήψη του βοηθήματος,
3. Για την περ. ββ’ της παρ. 1 του άρθρου 2, δελτίο παροχής υπηρεσιών και φωτοαντίγραφα των δηλώσεων ΦΠΑ για τον έλεγχο της μη ύπαρξης εισοδήματος από επαγγελματική δραστηριότητα κατά το εξάμηνο που προηγείται του μήνα που υποβάλλεται η αίτηση για τη λήψη του βοηθήματος, καθώς επίσης και για τον έλεγχο και προσδιορισμό του καταβαλλόμενου βοηθήματος κατά το διάστημα χορήγησης του βοηθήματος σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 3.
4. Υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 (Α’ 75) του δικαιούχου εξαιτίας διακοπής εργασιών, ότι δεν έχει υποβάλει δήλωση έναρξης εργασιών σε οποιαδήποτε Δ.Ο.Υ. και δεν συμμετέχει σε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου οποιασδήποτε νομικής μορφής ή ένωσης προσώπων.
ΣΗΜ: Θα μπορούσε να συμπεριληφθεί στην Υπεύθυνη Δήλωση της περ.9 κατωτέρω.
5. Για την πιστοποίηση της μόνιμης διαμονής στην Ελλάδα απαιτείται:
α) Για τους πολίτες κρατών μελών της Ε.Ε., «Έγγραφο πιστοποίησης μόνιμης διαμονής πολίτη της Ένωσης» του άρθρου 16 του π.δ. 106/2007 (Α’ 135) χορηγούμενο από τη Δ/νση Αλλοδαπών του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας, μετά από 5ετή συνεχή νόμιμη διαμονή.
β) Για τους υπηκόους τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα στην Ελλάδα απαιτείται «Άδεια διαμονής επί μακρόν διαμένοντος» του άρθρου 90 του ν. 4251/2014 (Α’ 80), ή άδεια διαμονής γονέα ανηλίκου ημεδαπού του άρθρου 87 του ν. 4251/2014, ή άδεια διαμονής δεκαετούς διάρκειας του άρθρου 138 του ν. 4251/2014, ή άδεια διαμονής συζύγου πολίτη της Ε.Ε. του άρθρου 13 του π.δ. 106/2007 (Α΄135).
γ) Ειδικά για τους υπηκόους τρίτων χωρών στους οποίους έχει χορηγηθεί πολιτικό άσυλο απαιτούνται: Άδεια διαμονής αναγνωρισμένου πολιτικού πρόσφυγα ή μέλους οικογένειας κατόχου τέτοιας άδειας και ταξιδιωτικό έγγραφο (titre de voyage) που εκδίδεται σύμφωνα με το άρθρο 28 της Σύμβασης της Γενεύης.
δ) Για τους ομογενείς από τρίτες χώρες απαιτούνται: ειδικό δελτίο Ταυτότητας Ομογενούς ή Δελτίο ή άλλος τίτλος διαμονής ομογενούς κάθε τύπου ή αυτοτελής άδεια διαμονής επαναπατρισθέντος ή παλλινοστήσαντος ή ομογενούς.
6. Παραστατικό ταυτοπροσωπίας:
α) Για την απόδειξη της ταυτοπροσωπίας Ελλήνων πολιτών Δελτίο Αστυνομικής Ταυτότητας ή σχετική προσωρινή βεβαίωση της αρμόδιας αρχής ή το διαβατήριο ή άδεια οδήγησης ή ατομικό βιβλιάριο υγείας.
β) Για πολίτες Κράτους - Μέλους της Ε.Ε. δελτίο ταυτότητας ή διαβατήριο.
γ) Για υπηκόους τρίτων χωρών διαβατήριο ή άλλο έγγραφο βάσει του οποίου επιτρέπεται η είσοδός του στη χώρα ή τα έγγραφα που έχουν εκδώσει οι αρμόδιες ελληνικές αρχές.
7. Αποδεικτικό διεύθυνσης κατοικίας του ασφαλισμένου (λογαριασμός ρεύματος ή τηλεφώνου ή ύδρευσης).
8. Λογαριασμός (IBAN) οποιασδήποτε εμπορικής τράπεζας δραστηριοποιείται νόμιμα στον ελληνικό χώρο, συμπεριλαμβανομένου του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, στον οποίο είναι ο μόνος δικαιούχος, ή πρώτος στην περίπτωση συνδικαιούχου.
9. Υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 (Α’ 75) στην οποία δηλώνεται από τον ασφαλισμένο ότι κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης για τη λήψη του βοηθήματος δεν έχει αναλάβει μισθωτή εργασία, δεν αυτοαπασχολείται, δεν λαμβάνει σύνταξη ή δεν έχει υποβάλει αίτηση για συνταξιοδότηση από τον ΕΦΚΑ ή άλλο φορέα κύριας ασφάλισης της ημεδαπής ή της αλλοδαπής, εκτός των περιπτώσεων συνταξιοδότησης ή υποβολής αίτησης για συνταξιοδότηση λόγω θανάτου και δεν έχει μεταβιβάσει την επιχείρησή του ή το μερίδιό του ή τις μετοχές του στην επιχείρηση στην οποία ανήκε σε σύζυγο ή πρόσωπο α’ και β’ βαθμού συγγένειας. Στην ίδια υπεύθυνη δήλωση δηλώνει τον πρώην Τομέα του κλάδου κύριας ασφάλισης του ΕΤΑΑ από τον οποίο επιθυμεί να καταστεί δικαιούχος του βοηθήματος στην περίπτωση ταυτόχρονης διακοπής δύο ελεύθερων επαγγελμάτων του.

Ε. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ:

1. Από την όλη επισκόπηση της Υπουργικής Απόφασης σαφώς προκύπτει ότι έχει περιοριστεί σημαντικά ο αριθμός των δικαιούχων, ενώ η όλη διαδικασία χαρακτηρίζεται από γραφειοκρατική προσέγγιση, που θα δυσκολέψει τους δικαιούχους.2. Σημαντικές κατηγορίες ανέργων ή υποαπασχολούμενων επιστημόνων εξαιρούνται αδικαιολόγητα, είτε γιατί τα προηγούμενα χρόνια έτυχε να έχουν κάποιο ισχνό εισόδημα, είτε γιατί αναγκάστηκαν να διακόψουν για την εκπλήρωση (αμισθί) των στρατιωτικών τους υποχρεώσεων ή να βελτιώσουν τις σπουδές τους.
3. Καμία πρόβλεψη αν η Υπουργική Απόφαση καταλαμβάνει ασφαλισμένους για τους οποίους συντρέχουν οι προϋποθέσεις προ της δημοσιεύσεώς της. Εκ της διατυπώσεως της παρ.1 του άρθρου 3 (έναρξη προθεσμίας από τη λήψη της βεβαίωσης του ΕΦΚΑ) μπορεί να συναχθεί ότι καταλαμβάνει και περιπτώσεις ασφαλισμένων που περιήλθαν σε κατάσταση ανεργίας ή υποαπασχόλησης και προ της θεσπίσεως της ΥΑ.
4. Καμία πρόβλεψη για τους εμμίσθους ασφαλισμένους (αποκλειστικά ή παράλληλα αυτοαπασχολούμενους), για τους οποίους θα έπρεπε να καταβάλλεται επίδομα κατά τους αυτούς όρους με τους λοιπούς μισθωτούς, εφόσον καταβάλλουν εισφορά επί των αποδοχών τους.
5. Δεν προκύπτει μετά βεβαιότητας ο συνυπολογισμός του χρόνου επιδότησης στο χρόνο ασφάλισης, όπως για τους μισθωτούς (άρθρο 40 Ν.3996/2011).
6. Οι όροι, οι προϋποθέσεις, η διάρκεια και το ύψος τους επιδόματος συγκρινόμενα με αυτούς των μισθωτών (εδώ) καταδεικνύουν με κατηγορηματικό τρόπο ότι η επιδότηση των επιστημόνων είναι ΚΕΝΟ ΓΡΑΜΜΑ.
Ενδεικτικώς οι προϋποθέσεις επιδότησης ανεργίας μισθωτού είναι ΜΟΝΟΝ:
- πρέπει να είστε μισθωτός και να έχει λήξει ή να έχει καταγγελθεί από τον εργοδότη (απόλυση) η σύμβαση εργασίας σας.
- να είστε ως εργαζόμενος ασφαλισμένος στον κλάδο ανεργίας του ΟΑΕΔ
- να έχετε συμπληρώσει μέσα στο 14μηνο ή 12μηνο που προηγείται της αίτησής σας τον αριθμό των ημερομισθίων που προβλέπονται ανάλογα με το επάγγελμά σας.
- (από 01.01.2014) να μην έχετε επιδοτηθεί εντός της τετραετίας πριν την ένταξη στην επιδότηση πάνω από 400 ημέρες.

Τελειώνοντας και αναμένοντας την άμεση εφαρμογή της Υ.Α. οφείλουμε να επισημάνουμε την πλήρη απογοήτευσή μας για την Υ.Α., η οποία είναι προφανές πως αποστερεί από τη μεγάλη πλειοψηφία των επιστημόνων τη δυνατότητα επιδότησης σε μια δύσκολή φάση της καριέρας τους, προφανώς για να συνεχίζεται η υφαρπαγή των αποθεματικών που έχουν σχηματιστεί για τη χρηματοδότηση εργοδοτών! Καληνύχτα σας και Καλή Τύχη!