Φωτοκόλλυβα: η παραδοσιακή οσπριάδα που σερβίρουν στην Κρήτη την παραμονή των Θεοφανίων

10:57 5/1/2025 - Πηγή: FlashNews

Η γιορτή των Θεοφανίων, είναι για πολλούς πιο σημαντική από την Πρωτοχρονιά. Είναι ημέρα του γνήσιου restart και χρειάζεται ένα γνήσιο, γήινο φαγητό.

Και όταν αναζητούμε φαγητό με χαρακτήρα, με ουσία και που λέει από μόνο του μια ιστορία, τότε μόνο η παράδοση, μπορεί να προσφέρει τις απαντήσεις.

Στην παραδοσιακή Κρητική κουζίνα, τα όσπρια, είναι ίσως το μεγαλύτερο κεφάλαιο της μεσογειακής διατροφής. Ειδικά τις περιόδους νηστείας, τα όσπρια είναι οι μεγάλοι πρωταγωνιστές.

Επειδή λοιπόν,

η Παραμονή των Φώτων, είναι νηστεία και επειδή έχουμε «μπουχτίσει» το κρέας και τα λιπαρά γιορτινά φαγητά, τα ηνία φέτος παίρνουν τα ξεχασμένα «φωτοκόλλυβα», ένα περίφημο φαγητό, νηστίσιμο, νόστιμο, θρεπτικό και που περικλείει τη φιλοσοφία της ζωής και της φύσης. Το πιάτο αυτό, περιλαμβάνει, διάφορα, είδη οσπρίων, κουκιά, ρεβίθια, φασόλια, φακές, φάβα, σιτάρι και άλλα, ανακατεμένα και μαγειρεμένα όλα μαζί.

Στο Κρητικό τραπέζι, αυτό το φαγητό σερβιριζόταν με λάδι, λεμόνι και άνηθο, αλλά, τα σκέτα βρασμένα όσπρια, τα στράγγιζαν και τα πετούσαν με τη χούφτα τους, οι άνθρωποι, στις ταΐστρες των ζώων, στα κοτέτσια και στις σκεπές των σπιτιών, για να τα φάνε τα πουλιά και να αφήσουν ήσυχα τα χωράφια. Έλεγαν, μάλιστα και τη φράση «Φάτε πουλιά, αγριόπουλα, κι απ’ τη σπορά μου να λείπετε!»

Φωτοκόλλυβα ή Μαγεριά

Υλικά:

1/2 κιλό όσπρια (κουκιά, ρεβίθια, φακές, φάβα, μαυρομάτικα), στάρι και ρόκα ως υποκατάστατο των πικρών χόρτων της Κρήτης που δεν θα βρούμε στην Αθήνα. (Αν κάποιος σπόρος δεν μας αρέσει ή δεν μπορούμε να τον βρούμε, τον παραλείπουμε)Αλάτι – πιπέρι

Για το σερβίρισμα:

ΕλαιόλαδοΦρέσκο κρεμμυδάκιΨιλοκομμένο μαϊντανό

Εκτέλεση:

Αποβραδίς, βάζουμε σε χωριστά μπολ, σε νερό με λίγο αλάτι τους σπόρους: το στάρι, τα κουκιά, τα ρεβίθια. Οι φακές, τα μαυρομάτικα και η φάβα, δεν θέλουν μούλιασμα.

Την άλλη μέρα σε μεγάλη κατσαρόλα ρίχνουμε πρώτα τα ρεβίθια, μετά προσθέτουμε το στάρι, τα αφήνουμε να βράσουν μισή ώρα περίπου και μετά προσθέτουμε τα υπόλοιπα όσπρια, αφού πρώτα τα έχουμε καθαρίσει και πλύνει καλά.

Σιγοβράζουμε μέχρι να χυλώσουν και προσθέτουμε τα φύλλα της ρόκας, λίγο πριν το τέλος. Τα όσπρια, αν είναι βραστερά, θέλουν περίπου μια ώρα μέχρι να χυλώσουν.
Προσθέτουμε το αλάτι και το πιπέρι.

Σερβίρουμε είτε σαν σούπα με το ζουμί τους, είτε σουρωμένα, σαν σαλάτα. Και στις δύο περιπτώσεις σερβίρουμε με ελαιόλαδο, ψιλοκομμένο φρέσκο κρεμμύδι, μαϊντανό και χυμό από λεμόνι.