Από τους πιο σπουδαίους οικισμούς του Αιγαίου η προϊστορική Κέρος

11:22 24/1/2018 - Πηγή: Aftodioikisi

Το νησί της Κέρου, που βρίσκεται στις Κυκλάδες νότια της Νάξου, ήταν γνωστό μέχρι πρόσφατα για τα μοναδικά τελετουργικά δρώμενα που λάμβαναν χώρα εκεί πριν 4.500 χρόνια, με κύριο χαρακτηριστικό την εναπόθεση σπασμένων μαρμάρινων ειδωλίων.

Στο δυτικότερο ακρωτήρι της Κέρου (που πλέον αποτελεί ένα μικρό ξεχωριστό νησάκι λόγω της ανόδου της στάθμης της θάλασσας), ακριβώς δίπλα από το προϊστορικό ιερό, βρίσκεται ο προϊστορικός οικισμός του Δασκαλιού. Εκεί, οι νέες ανασκαφές φέρνουν στο φως πλήθος επιβλητικών και πυκνά δομημένων κατασκευών,

πολύ πιο εντυπωσιακών από ό,τι πιστεύαμε μέχρι σήμερα, αποδεικνύοντας πως πρόκειται για μια από τις πιο σημαντικές θέσεις στο Αιγαίο της πρώιμης Εποχής του Χαλκού (3η χιλιετία π.Χ.). Τα νέα ευρήματα δείχνουν ότι το Δασκαλιό καλυπτόταν σχεδόν εξ ολοκλήρου με μοναδικά μνημειακά οικοδομήματα, χτισμένα με πέτρα φερμένη από τη Νάξο, παρά την απόσταση των περίπου 10 χιλιομέτρων που χωρίζει τα δύο νησιά.

Ο καθηγητής Colin Renfrew του Πανεπιστημίου του Cambridge, συν-διευθυντής της ανασκαφής, υποστηρίζει ότι το ακρωτήρι με την στενή δίοδο που το ένωνε με την Κέρο απέκτησε κεντρικό ρόλο καθώς αποτελούσε το καλύτερο φυσικό λιμάνι του νησιού, έχοντας εξαιρετική θέα στο βόρειο, νότιο και το δυτικό Αιγαίο.

Εντυπωσιακές κατασκευές από ναξιώτικη πέτρα
Το Δασκαλιό έχει φυσικό πυραμιδοειδές σχήμα που οι εξειδικευμένοι τεχνίτες της εποχής ανέδειξαν ακόμα περισσότερο κατασκευάζοντας επάλληλες σειρές από ογκώδεις αναλημματικούς τοίχους, κάνοντάς το να μοιάζει με βαθμιδωτή πυραμίδα. Στις επίπεδες αναβαθμίδες που σχηματίζονταν ανάμεσα στους τοίχους, οι κτίστες χρησιμοποίησαν τη ναξιώτικη πέτρα για να δημιουργήσουν εντυπωσιακές, λαμπρές κατασκευές.

Η ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής αρχαιολόγους από το Πανεπιστήμιο του Cambridge, την Εφορεία Κυκλάδων και το Ινστιτούτο Κύπρου, υπολογίζει ότι εισήχθησαν περισσότεροι από 1.000 τόνοι πέτρας. Το νησί ήταν χτισμένο από άκρη σε άκρη, δίνοντας την εντύπωση ενός ενιαίου μεγαλειώδους μνημείου που αναδύεται από τη θάλασσα. Το οικιστικό αυτό συγκρότημα είναι έως σήμερα το μεγαλύτερο γνωστό στις Κυκλάδες την εποχή εκείνη.

Εξελιγμένο σύστημα αποστραγγιστικών αγωγών
Σκάβοντας μια εντυπωσιακή κλίμακα που ήρθε στο φως στα κατώτερα αναλήμματα, οι αρχαιολόγοι διαπίστωσαν την προηγμένη τεχνογνωσία και κατασκευαστική δεινότητα αυτού του πολιτισμού, 1.000 ολόκληρα χρόνια πριν από τα φημισμένα ανάκτορα των Μυκηναίων. Κάτω από τα σκαλιά και ανάμεσα στους τοίχους ανακάλυψαν ένα εξελιγμένο σύστημα αποστραγγιστικών αγωγών, που υποδηλώνει μια πολυλειτουργική αρχιτεκτονική, προσεκτικά σχεδιασμένη εκ των προτέρων. Οι αναλύσεις που γίνονται σε υλικό από το εσωτερικό των αγωγών θα δείξουν εάν αυτοί ήταν αποχετευτικοί ή εξυπηρετούσαν τη μεταφορά καθαρού νερού.

Πώς εξηγείται ένα τόσο σύνθετο κατασκευαστικό πρόγραμμα στη συγκεκριμένη θέση;

Τα τελετουργικά δρώμενα που πραγματοποιούνταν στο γειτονικό ιερό μαρτυρούν πως ήδη η θέση είχε ιδιαίτερη σημασία για τους Κυκλαδίτες.

Μια άλλη πτυχή της ανάπτυξης του Δασκαλιού εντοπίζεται στη χρήση νέων γεωργικών πρακτικών, για την καλλιέργεια της ελιάς και του σταφυλιού. Το χώμα της ανασκαφής εξετάζεται εξονυχιστικά καθώς μικροσκοπικά στοιχεία, όπως καμένοι σπόροι, φυτόλιθοι (ανόργανα φυτικά κατάλοιπα με σύσταση πυριτίου), καμένο ξύλο, οστά ζώων και ψαριών, δίνουν πλούσιες πληροφορίες. H ανάλυση λιπιδίων και αμύλου σε κεραμικά αγγεία και λίθινα εργαλεία δίνει επίσης στοιχεία για την παραγωγή και την κατανάλωση τροφίμων. Τα απανθρακωμένα φυτικά κατάλοιπα προέρχονται κυρίως από όσπρια και καρπούς, όπως το σταφύλι, οι ελιές, τα σύκα και τα αμύγδαλα, αλλά και δημητριακά, όπως το δίκοκκο σιτάρι και το κριθάρι.

Από τα στοιχεία αυτά επισημαίνεται ότι η Κέρος δεν ήταν αυτοσυντηρούμενη, δηλαδή μεγάλο μέρος των τροφίμων εισαγόταν από αλλού και βάσει αυτών των νέων στοιχείων, πρέπει να αναθεωρηθούν οι γνώσεις μας για τα δίκτυα ανταλλαγών της εποχής του Χαλκού, προκειμένου να συμπεριλάβουμε σ’ αυτά και την ανταλλαγή τροφίμων.

The post Από τους πιο σπουδαίους οικισμούς του Αιγαίου η προϊστορική Κέρος appeared first on Aftodioikisi.gr.