Ο σύγχρονος τρόπος ζωής «χτυπά» το ήπαρ

19:40 18/3/2019 - Πηγή: Dimokratianews

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής «χτυπά» το ήπαρ18.03.2019Πρόληψη

Η κατάχρηση αλκοόλ και η παχυσαρκία ευθύνονται για δύο από τις συχνότερες και σοβαρότερες παθήσεις • Με την υπογραφή του Μιχάλη Κεφαλογιάννη

Ο τρόπος ζωής -ιδιαίτερα η διατροφή, η έλλειψη άσκησης και η κακή χρήση ορισμένων ουσιών- παίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία ενός ατόμου. Ιδιαίτερα, η κατάχρηση αλκοόλ και η παχυσαρκία ευθύνονται για δύο από τις συχνότερες και σοβαρότερες παθήσεις του ήπατος, την αλκοολική ηπατοπάθεια και τη μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος.

▲ Αλκοολική ηπατοπάθεια

Ενώ η σε λογικά όρια χρήση

του αλκοόλ κάνει πιο ευχάριστη τη ζωή και διευκολύνει ίσως τις ανθρώπινες σχέσεις, η κατάχρησή του συνοδεύεται συχνά από την εμφάνιση παθολογικών εκδηλώσεων σχεδόν σε όλα τα οργανικά συστήματα του ανθρώπου, ιδιαίτερα στο ήπαρ.
Η αλκοολική ηπατοπάθεια αποτελεί πολύ σοβαρό πρόβλημα παγκοσμίως.

Σε πολλές χώρες της Ευρώπης -και στη χώρα μας-, ποσοστό 5%-10% του γενικού πληθυσμού, ιδιαίτερα στη Γερμανία και σε χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης, κάνει κατάχρηση οινοπνευματωδών ποτών, ενώ στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής οι αλκοολικοί υπερβαίνουν τα 14.000.000 και περίπου 15.000 θάνατοι τον χρόνο οφείλονται σε κίρρωση αλκοολικής αιτιολογίας.

«Δεν είναι όμως μόνο οι αλκοολικοί, άτομα δηλαδή που έχουν εξάρτηση από το αλκοόλ, που κινδυνεύουν από την εμφάνιση ηπατοπάθειας. Εξίσου κινδυνεύουν και οι ''κοινωνικοί πότες'', άτομα δηλαδή που δεν έχουν εξάρτηση από το αλκοόλ, αλλά καταναλώνουν ημερησίως ποσότητες που υπερβαίνουν το όριο που θεωρείται ασφαλές. Αυτό το όριο παλαιότερα είχε καθορισθεί στα 60 γραμμάρια αλκοόλης την ημέρα. Σήμερα, όμως, με βάση εκτεταμένες μελέτες, έχει κατέβει στα 30 γραμμάρια, ενώ για μερικούς ερευνητές ακόμα χαμηλότερα» αναφέρει χαρακτηριστικά ο Δημήτρης Τσαντούλας, ηπατολόγος, επίκουρος καθηγητής Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, διευθυντής Ηπατολογικού Τμήματος.

Το όριο καθορίζεται σε μονάδες αλκοολούχων ποτών. Μία μονάδα αντιστοιχεί σε ένα ποτό. Ετσι, σήμερα επιτρέπονται δύο μονάδες την ημέρα για τους άνδρες και μία μονάδα για τις γυναίκες, που έχουν μεγαλύτερη ευαισθησία στην ηπατοτοξικότητα της αλκοόλης.
«Είναι γενικά αποδεκτό ότι όσο περισσότερο πίνει κάποιος πάνω από το όριο και για όσο περισσότερο χρόνο τόσο περισσότερο κινδυνεύει να εμφανίσει κάποιου βαθμού ηπατοπάθεια.

Ενα σοβαρό, όμως, γεγονός και εσφαλμένα κακό παράδειγμα είναι ότι μόνο δύο στους 10 που κάνουν κατάχρηση αλκοόλ εμφανίζουν στα 10 χρόνια κατάχρησης σοβαρή ηπατοπάθεια, κι αυτό σημαίνει ότι, πέρα από το αλκοόλ, εμπλέκονται στην παθογένειά της και άλλοι παράγοντες, γενετικοί, περιβαλλοντικοί, διατροφικοί, ανοσολογικοί και άλλοι» προσθέτει ο κ. Τσαντούλας.

▲ Τι προκαλεί

Η αρχική και πιο συχνή μορφή αλκοολικής ηπατοπάθειας είναι η λιπώδης διήθηση ή λιπώδες ήπαρ, που η ανάπτυξή του δεν απαιτεί μακρόχρονη κατάχρηση. Το συσσωρευμένο στα ηπατοκύτταρα λίπος βρίσκεται κυρίως υπό τη μορφή τριγλυκεριδίων.

«Το λιπώδες ήπαρ, που εμφανίζεται σε υψηλό ποσοστό (80%) των ατόμων που κάνουν κατάχρηση αλκοόλ, είναι ασυμπτωματικό, εκτός από το αίσθημα βάρους στα δεξιά που συχνά υπάρχει, ενώ ο βιοχημικός έλεγχος είναι φυσιολογικός, εκτός ίσως μικρής αύξησης της γ-GT» επισημαίνει ο κ. Τσαντούλας.
Οταν η χρήση οινοπνευματωδών διακοπεί, η λιπώδης διήθηση υποχωρεί εντός δύο-τριών μηνών, ενώ, αν συνεχισθεί, οι ηπατικές αλλοιώσεις επιμένουν και συχνά εξελίσσονται στο δεύτερο στάδιο ηπατοπάθειας, την αλκοολική στεατοηπατίτιδα, που χαρακτηρίζεται από εστιακή ή συρρέουσα ηπατοκυτταρική νέκρωση και αύξηση τρανσαμινασών.

«Σοβαρή μορφή αυτού του τύπου αλκοολικής ηπατοπάθειας αποτελεί η οξεία αλκοολική ηπατίτιδα, που συνήθως παρατηρείται σε άτομα που έχουν ήδη χρόνια αλκοολική ηπατοπάθεια, συνήθως κίρρωση (80%), και έχουν πρόσφατα καταναλώσει μεγάλη ποσότητα αλκοόλης» συμπληρώνει.
Οι ασθενείς με οξεία αλκοολική ηπατίτιδα παρουσιάζουν θνησιμότητα 40%, ακόμα και με την καλύτερη θεραπευτική αντιμετώπιση.

Η ηπατική ίνωση, δηλαδή η ανάπτυξη συνδετικού ιστού, αποτελεί επόμενο στάδιο αλκοολικής ηπατοπάθειας, ενώ η κίρρωση, που χαρακτηρίζεται από τον συνδυασμό ηπατικής ίνωσης και αναγεννητικών όζων, αποτελεί το τελικό στάδιο της αλκοολικής ηπατοπάθειας.
Η επιβίωση αυτών των ασθενών στην πενταετία είναι