ΑΟΖ: Τι προβλέπει η συμφωνία Ελλάδας – Ιταλίας

17:43 9/6/2020 - Πηγή: Dimoprasion

Ελλάδα και Ιταλία υπέγραψαν τη συμφωνία για τον καθορισμό θαλάσσιων ζωνών, σε μία ιστορική για τη χώρα ημέρα.
Ιστορική χαρακτηρίζεται η συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών, η οποία αποτελεί επιστέγασμα χρόνιων διαπραγματεύσεων.
Οι υπουργοί Εξωτερικών της Ελλάδας και της Ιταλίας, Νίκος Δένδιας και Λουίτζι ντι Μάιο, υπέγραψαν τη σχετική

συμφωνία το μεσημέρι της Τρίτης, στο κτίριο του ελληνικού υπουργείου.
Τι περιλαμβάνει η συμφωνία για τις θαλάσσιες ζώνες
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η συμφωνία έχει συναφθεί στη βάση της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.
Το περιεχόμενό της αφορά όλες της θαλάσσιες ζώνες -χωρικά ύδατα, υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ- προλειαίνοντας το έδαφος για την επίσημη ανακήρυξη ΑΟΖ εκ μέρους της Ελλάδας.
Οπως επισήμανε και ο κ. Δένδιας, η συμφωνία επιβεβαιώνει το δικαίωμα των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες, καθώς και τη μέση γραμμή της Συμφωνίας του 1977 για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας μεταξύ Ελλάδας – Ιταλίας ως οριογραμμή και της ΑΟΖ.
«Με τη σημερινή Συμφωνία, η μέση αυτή γραμμή θα ισχύει και για τα υπερκείμενα της υφαλοκρηπίδας (σ.σ. ΑΟΖ) ύδατα» τονίζουν οι ίδιες πηγές.
Συμφωνία για την αλιεία
Πέραν της συμφωνίας για τις θαλάσσιες ζώνες, οι δύο υπουργοί υπέγραψαν και Κοινή Δήλωση για τους Πόρους της Μεσογείου.
«Με τη δήλωση αυτή, τα δυο κράτη εκφράζουν την προσήλωσή τους στην ισόρροπη και βιώσιμη διαχείριση των πόρων αυτών και συμφωνούν να διεξάγουν διαβουλεύσεις για την εκτίμηση τυχόν επιπτώσεων διαφόρων παραγόντων στις υφιστάμενες πρακτικές των αλιέων των δύο κρατών» διευκρινίζουν οι κυβερνητικές πηγές.
Τέλος, οι δύο χώρες ζητούν τη μελλοντική τροποποίηση του κανονισμού περί κοινής αλιευτικής πολιτικής ώστε, όταν η Ελλάδα αποφασίσει να επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη (χωρικά ύδατα) έως τα 12 ναυτικά μίλια, να διατηρηθεί η υπάρχουσα αλιευτική δραστηριότητα των Ιταλών αλιέων στην περιοχή μεταξύ των 6 και 12 ναυτικών μιλίων, η οποία σήμερα αποτελεί διεθνή ύδατα.
«Τα υπάρχοντα δικαιώματα των Ιταλών αλιέων περιγράφονται με σαφήνεια αλλά πλέον περιοριστικά, τόσο ως προς τον αριθμό των σκαφών όσο και ως προς τα είδη που δύνανται να αλιεύσουν και εξαιρούνται τα είδη που αλιεύουν οι Ελληνες αλιείς» καταλήγουν οι ίδιες πηγές.
Τι είναι η ΑΟΖ
Σύμφωνα με τη Συνθήκη του ΟΗΕ (1980), ως ΑΟΖ θεωρείται η θαλάσσια έκταση εντός της οποίας ένα κράτος έχει δικαίωμα έρευνας ή άλλης εκμετάλλευσης των θαλασσίων πόρων, συμπεριλαμβανομένης και της παραγωγής ενέργειας.
Η έκταση της ΑΟΖ υπολογίζεται πέραν των χωρικών υδάτων και έως τα 200 ναυτικά μίλια από την ακτογραμμή, ενώ η δικαιοδοσία του παράκτιου κράτους αφορά τα ύδατα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας (σ.σ. η επιφάνεια αποτελεί διεθνή ύδατα), ο βυθός και το υπέδαφος.
Οπως και στις περιπτώσεις των χωρικών υδάτων και της υφαλοκρηπίδας, εφόσον οι ΑΟΖ δύο χωρών αλληλοεφάπτονται, έγκειται στα γειτονικά κράτη να ορίσουν από κοινού θαλάσσια σύνορα.

Οι διαφορές ΑΟΖ – υφαλοκρηπίδας

Πέραν της διαφορετικής έκτασης των δύο εννοιών (σ.σ. ΑΟΖ έως 200 ναυτικά μίλια – υφαλοκρηπίδα έως 350 ναυτικά μίλα), οι διαφορές συνίστανται και σε ζητήματα κυριαρχίας.
Ενδεικτικά, η υφαλοκρηπίδα είναι μόνο ο βυθός και το θαλάσσιο υπέδαφος, ενώ η ΑΟΖ περιλαμβάνει και το τμήμα της θάλασσας έως την επιφάνεια του νερού. Επίσης, η υφαλοκρηπίδα υπάρχει a-priori, χωρίς να χρειάζεται το εκάστοτε κράτος να προχωρήσει στην οριοθέτησή της.
Αντίθετα, η ΑΟΖ υφίσταται μόνον εφόσον το εκάστοτε κράτος προχωρήσει στη ανακήρυξή της, βάσει των διεθνών κανόνων και της σύμφωνης γνώμης των γειτονικών κρατών.
Πηγή: Sputniknews