Είκοσι τέσσερα χρόνια μετά την κρίση των Ιμίων

15:16 31/1/2020 - Πηγή: Dimoprasion

Στην κρίση των Ιμίων έχασαν τη ζωή τους οι υποπλοίαρχοι Χριστόδουλος Καραθανάσης και Παναγιώτης Βλαχάκος καθώς και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός.
Ήταν 31 Ιανουαρίου του 1996 όταν σημειώθηκε η μεγαλύτερη τουρκική πρόκληση κατά της Ελλάδας που στοίχισε την ζωή τριών αξιωματικών του Πολεμικού Ναυτικού και έμεινε γνωστή ως η κρίση των Ιμίων. Οι υποπλοίαρχοι Χριστόδουλος Καραθανάσης και Παναγιώτης Βλαχάκος καθώς και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός έδωσαν τη ζωή τους σε ένα συμβάν που χαρακτηρίστηκε

ατύχημα λόγω κακών καιρικών συνθηκών.
Η 31η Ιανουαρίου ήταν η μέρα της κορύφωσης μίας κρίσης που επί της ουσίας είχε ξεκινήσει από τα Χριστούγεννα του 1995.
Χριστούγεννα του 1995 έγινε η αρχή
Το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσαράζει στις 25 Δεκεμβρίου σε αβαθή ύδατα κοντά στη Μικρή Ίμια και εκπέμπει σήμα κινδύνου. Το πλησιέστερο λιμεναρχείο είναι αυτό της Καλύμνου που διαθέτει ρυμουλκό για την αποκόλληση του πλοίο, ωστόσο, ο πλοίαρχος αρνείται αναφέροντας ότι βρίσκεται σε τουρκική περιοχή και βοήθεια πρέπει να προσφέρουν οι τουρκικές αρχές.
Στις 26 Δεκεμβρίου το λιμεναρχείο ενημερώνει το υπουργείο Εξωτερικών που ειδοποιεί τον γραμματέα της Διεύθυνσης Ελληνικών Υποθέσεων του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών Τσινάρ Εγκίν ότι το τουρκικό πλοίο κινδύνευε χωρίς παρέμβαση του ρυμουλκού.
Στις 27 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ενημερώνει την ελληνική πρεσβεία ότι υπάρχει γενικότερα θέμα με τα Ίμια, ανεξάρτητα από τη διάσωση του πλοίου.
Στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας.
Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιδίδει διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό, όπου αναφέρεται ότι οι βραχονησίδες Ίμια είναι καταχωρημένες στο κτηματολόγιο Μουγκλά του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού) και ανήκουν στην Τουρκία.
Το γεγονός στάθηκε αφορμή να τεθεί από την Τουρκία θέμα ιδιοκτησίας των νησιών.
Η κρίση στα Ίμια
Οι αξιώσεις αυτές της Τουρκίας επί των δύο βραχονησίδων των Ιμίων οδηγεί τον τότε δήμαρχο Καλύμνου Δημήτρη Διακομιχάλη στις 25 Ιανουαρίου του 1996 να υψώσει την ελληνική σημαία στη μία εκ των δύο βραχονησίδων, τη Μικρή Ίμια. Συνοδευόταν από τον αστυνομικό διευθυντή του νησιού Γιώργο Ριόλα και δύο κατοίκους.
Στις 26 Ιανουαρίου η ελληνική σημαία υψώθηκε και στην άλλη βραχονησίδα. Τις εικόνες με την ελληνική σημαία στα Ίμια μεταδίδουν τουρκικά τηλεοπτικά δίκτυα προκαλώντας αναστάτωση στην τουρκική κοινή γνώμη.
Το σήμα του Αντιναύαρχου Ιωάννη Στάγκα προς όλες τις μονάδες του Στόλου: «Είμαι απόλυτα βέβαιος ότι αν χρειαστεί όλοι σας θα φανείτε αντάξιοι της ενδόξου ιστορίας του ΠΝ. Καλή τύχη και ο Θεός Μαζί σας»
Στις 27 Ιανουαρίου, δύο δημοσιογράφοι που εργάζονταν για την εφημερίδα Hurriyet στα γραφεία της Σμύρνης μετακινήθηκαν με ελικόπτερο στη Μικρή Ίμια και κατέβασαν την ελληνική σημαία υψώνοντας στη θέση της μία τουρκική. Την επιχείρηση αυτή τη βιντεοσκοπούν και την προβάλουν στο τηλεοπτικό δίκτυο της εφημερίδας.
Η κίνηση αυτή και η προβολή του βίντεο ήταν το λάδι στη φωτιά.
Το πρωί της Κυριακής 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό «Αντωνίου» του Πολεμικού Ναυτικού κατεβάζει την τουρκική σημαία και υψώνει και πάλι την ελληνική παραβιάζοντας την πολιτική εντολή που είχε και ήταν μόνο η υποστολή της τουρκικής σημαίας.
Το βράδυ της ίδιας ημέρας βατραχάνθρωποι αποβιβάζονται από το περιπολικό «Πυρπολητής» στη Μικρή Ίμια για να φυλάξουν την ελληνική σημαία και να επιστρέψουν πριν την ανατολή του ηλίου.
Το μεσημέρι της Δευτέρας 29 Ιανουαρίου αποφασίζεται η συνεχής φύλαξη της σημαίας και οι βατραχάνθρωποι επιστρέφουν στην βραχονησίδα.
Το απόγευμα της Δευτέρας 29 Ιανουαρίου ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, που είχε μόλις αναλάβει καθήκοντα λόγω ασθένειας του Ανδρέα Παπανδρέου, στέλνει στις προγραμματικές δηλώσεις στη Βουλή μήνυμα στην Τουρκία ότι η Ελλάδα θα αντιδράσει δυναμικά και άμεσα σε όποια πρόκληση.
Την Τρίτη 30 Ιανουαρίου, η πρωθυπουργός της Τουρκίας Τανσού Τσιλέρ μιλάει στη Βουλή και προαναγγέλλει ότι ελληνική σημαία και ελληνικός στρατός θα απομακρυνθούν από τα Ίμια.
Στις 31 Ιανουαρίου, στις 01:40 τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη βραχονησίδα Μεγάλη Ίμια. Στις 05:30 ελικόπτερο του Πολεμικού Ναυτικού «σηκώνεται» από τη φρεγάτα «Ναυαρίνο» για να ελέγξει την πληροφορία για παρουσία Τούρκων στην βραχονησίδα. Στην επιστροφή του στη φρεγάτα καταπέφτει και τα τρία μέλη πληρώματος, ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης, ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός, σκοτώνονται.
Παρά τις θεωρίες για τα αίτια της πτώσης του ελικοπτέρου, το Πολεμικό Ναυτικό αναφέρει επίσημα ότι το ελικόπτερο έπεσε εξαιτίας των κακών καιρικών συνθηκών που οδήγησαν σε απώλεια προσανατολισμού του πιλότου.
Πώς εκτονώθηκε η κρίση
Στο αποκορύφωμα της κρίσης οι ΗΠΑ ασκούν πιέσεις για να λήξει το επεισόδιο, με τον τότε πρόεδρο Μπιλ Κλίντον να ενημερώνεται από την Τανσού Τσιλέρ ότι Ελλάδα και Τουρκία οδηγούνται σε πόλεμο «επειδή δύο Τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι Έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα».
Ο διπλωμάτης Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, ενημερωμένος από τον Αμερικανό πρόεδρο, επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους δύο πρωθυπουργούς που δεσμεύτηκαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους και να υποστείλουν τις σημαίες.
Τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου.
«Θέλω να ευχαριστήσω την κυβέρνηση των ΗΠΑ»
Την 1η Φεβρουαρίου του 1996 ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης αναφέρει από το βήμα της Βουλής: «Θέλω να ευχαριστήσω την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών για την πρωτοβουλία και τη βοήθειά τους». Η κίνηση αυτή του τότε πρωθυπουργού προκαλεί έντονες αντιδράσεις μέσα στην αίθουσα, ενδεικτικές του τεταμένου κλίματος στην εσωτερική πολιτική σκηνή.
Το κλίμα επιδεινώνεται όταν λίγες ημέρες μετά δημοσιοποιούνται απόρρητα έγγραφα Στέιτ Ντιπάρτμεντ, σύμφωνα με τα οποία ο Θεόδωρος Πάγκαλος συνομιλώντας με τον Αμερικανό ομόλογό του Γουόρεν Κρίστοφερ του απάντησε ότι το ελληνικό κράτος θα αποσύρει την ελληνική σημαία και ότι δεν θα αντικατασταθεί, καθώς «στην περιοχή θα πνέουν δυνατοί άνεμοι».
Παρόμοια καταγγελία είχε κάνει και ο ναύαρχος Χρήστος Λυμπέρης, ο οποίος είχε υποστηρίξει πως τις πρωινές ώρες της 31ης Ιανουαρίου άκουσε την ίδια ακριβώς φράση από τον κ. Πάγκαλο, στο γραφείο του Κώστα Σημίτη.
Σημειώνεται ότι, την εποχή της κρίσης των Ιμίων υπουργός Εξωτερικών ήταν ο Θεόδωρος Πάγκαλος, υπουργός Εθνικής Άμυνας ο Γεράσιμος Αρσένης και αρχηγός ΓΕΕΘΑ ο ναύαρχος Χρήστος Λυμπέρης. Στην Τουρκία, πρωθυπουργός ήταν η Τανσού Τσιλέρ και υπουργός Εξωτερικών ο Ονούρ Οϊμέν.
Πηγή Sputniknews.gr