Αποξηλώνουν τον εμβληματικό τρούλο της Αγίας Σοφίας

09:59 11/12/2024 - Πηγή: Dimosio

Η Αγία Σοφία, εισέρχεται σε μια από τις πιο κρίσιμες φάσεις των εκτεταμένων εργασιών συντήρησής της. Ο εμβληματικός τρούλος του μνημείου που «έμοιαζε να κρέμεται από τον ουρανό» χάρη στη μοναδική του αρχιτεκτονική και τα θαυμάσια ψηφιδωτά του, πρόκειται να αποξηλωθεί πλήρως στο πλαίσιο των έργων αποκατάστασης.

Η διαδικασία αυτή κρίνεται απαραίτητη, καθώς οι προηγούμενες εργασίες συντήρησης, που επικεντρώθηκαν κυρίως στον τρούλο και στους ημικυκλικούς θόλους, δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Σύμφωνα με τις τουρκικές αρχές, η κατάσταση του τρούλου πλέον επιβάλλει την αποξήλωση για

λόγους ασφαλείας, ενώ στόχος είναι η πλήρης ανακατασκευή του με απόλυτο σεβασμό στην αρχική αρχιτεκτονική.

Η Αγία Σοφία, ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, βρίσκεται υπό στενή διεθνή παρακολούθηση. Η Γενική Διεύθυνση Ιδρυμάτων του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας έχει διαβεβαιώσει ότι τα ψηφιδωτά και οι εσωτερικές διακοσμήσεις του τρούλου θα παραμείνουν άθικτα, ενώ οι επεμβάσεις θα επικεντρωθούν αποκλειστικά στην εξωτερική του επιφάνεια.

Όπως τόνισε χαρακτηριστικά το μέλος της Επιτροπής του Τουρκικού Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού Αχμέτ Γκιουλετς, στις εργασίες ανακατασκευής που αναμένεται να ξεκινήσουν τον Μάρτιο θα χρησιμοποιηθούν «υλικά και τεχνικές που συνάδουν με την κατασκευή της οθωμανικής εποχής για να διασφαλίσουμε ότι ο τρούλος είναι σταθερός και πιστός στον αρχικό του χαρακτήρα». Ωστόσο, οι εργασίες συντήρησης που πραγματοποιούνται εδώ και χρόνια και ξεκίνησαν από τον τρούλο για να συνεχιστούν με τους ημικυκλικούς θόλους και τους χώρους χαμηλότερα, δεν φάνηκαν να είναι αρκετές και έτσι πλέον προκρίνεται ως απαραίτητη η αποσυναρμολόγησή του.

Τα έργα θεωρούνται πλέον αναγκαία για λόγους ασφαλείας και την πρόοδο τους ελέγχει και το δικό μας Υπουργείο Πολιτισμού, το οποίο είχε εκδώσει σχετική ανακοίνωση όταν έγινε η αλλαγή χρήσης σε τέμενος τονίζοντας τον διεθνή χαρακτήρα του μοναδικού αυτού μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco. Η υπουργός Πολιτισμού κ. Λίνα Μενδώνη είχε αποστείλει τότε επιστολή προς όλες τις αντιπροσωπίες των κρατών μελών της UNESCO προκειμένου να τις ενημερώσει για την επιχειρούμενη από την τουρκική κυβέρνηση αλλαγή status της Αγίας Σοφίας. Είναι, άλλωστε, αποδεδειγμένο ότι η μετατροπή του ναού σε τζαμί είναι που προκάλεσε ακόμα μεγαλύτερες φθορές και κατέστησε τη σημερινή αποξήλωση αναγκαία για λόγους ασφαλείας.

Ψηφιακό ομοίωμα της Αγίας Σοφίας

Προκειμένου να μπορέσει να ξαναχτιστεί με ακρίβεια, ακόμα και αν καταρρεύσει από σεισμό, η Επιτροπή συνέστησε ένα ακριβές ψηφιακό αντίγραφο του έργου, βάσει του οποίου αναλύεται κάθε της κομμάτι. Ακολουθώντας τα πρότυπα των εργασιών της Νοτρ Νταμ του Παρισιού η επιτροπή δημιούργησε ένα ψηφιακό δίδυμο με τις πιο πρόσφατες τεχνικές σάρωσης ώστε να μπορέσει να αντλήσει πληροφορίες για τις ρωγμές στον τρούλο και τη σχετική κατάσταση των ψηφιδωτών. Σε αυτό σημαντικό ρόλο λέγεται ότι έπαιξαν όλες οι μελέτες και οι διατριβές που έχουν γίνει σχετικά με το θέμα στις οποίες έχουν συμβάλει και Έλληνες ερευνητές.

Αρκεί να θυμίσουμε ότι ο ναός χτίστηκε στη θέση που υπέδειξε ο Μέγας Κωνσταντίνος και εγκαινιάστηκε το 360 για να καεί, ωστόσο, ύστερα από πυρκαγιά το 404. Παρότι ξαναχτίστηκε, κάηκε κατά τη Στάση του Νίκα το 532, αλλά ο Ιουστινιανός όρισε την οριστική ανέγερση μιας εκκλησίας, την οποία θα επέβλεπε ο ίδιος και την οποία εγκαινίασε το 537.

Ο περίφημος τρούλος, ωστόσο, δεν άντεξε στον σεισμό και χρειάστηκε να ανακατασκευαστεί αρκετές φορές με τις επιμέρους, ωστόσο, επισκευές όπως αυτές του 1346 να μένουν πιστές στο αρχικό έργο του Ισίδωρου. Οι τελευταίες διευρυμένες εργασίες συντήρησης έγιναν από τους περίφημους αδελφούς Fossati το 1847.

Διαβάστε ΕΔΩ περισσότερες ειδήσεις