To όραμα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας πλαστικών για την πράσινη μετάβαση

18:49 30/6/2024 - Πηγή: Reporter

Του Βασιλείου Γούναρη, προέδρου του Συνδέσμου Βιομηχανιών Πλαστικών Ελλάδος

Το κοινό όραμα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας πλαστικών έχει παρουσιάσει στην εμβληματική της μελέτη «Plastics Transition» η Plastics Europe. Είναι μάλιστα η πρώτη φορά που όλα τα μέλη της βιομηχανίας ενώθηκαν γύρω από ένα «πολύ φιλόδοξο αλλά ρεαλιστικό σχέδιο επανασχεδιασμού της ευρωπαϊκής βιομηχανίας πλαστικών», όπως δήλωσε η διευθύνουσα σύμβουλος της Plastics Europe, Βιρτζίνια Γιάνσενς.

Η μελέτη

«Plastics Transition» (που παρουσιάστηκε από τον περασμένο Νοέμβριο) αναμένεται να λειτουργήσει ως οδικός χάρτης για την πράσινη μετάβαση της βιομηχανίας πλαστικών και παρέχει ένα πλαίσιο υλοποίησης των στόχων, προσφέρει ορόσημα για το 2030 και δείκτες για την παρακολούθηση της προόδου, τον εντοπισμό προβλημάτων και την εξεύρεση άμεσων λύσεων.

Όσον αφορά την Κυκλική Οικονομία, ο οδικός χάρτης προβλέπει ότι η υποκατάσταση των πλαστικών που προέρχονται από ορυκτούς πόρους θα είναι σταδιακή και θα μπορούσε να φτάσει το 25% έως το 2030 και το 65% έως το 2050. Τα πλαστικά που προορίζονται να αντικαταστήσουν τα ορυκτής προέλευσης είναι τα λεγόμενα «κυκλικά πλαστικά», δηλαδή τα ανακυκλωμένα ή με ανακυκλωμένο περιεχόμενο, τα βιοπλαστικά, και τα πλαστικά από συστήματα δέσμευσης άνθρακα.

Η Plastics Europe προβλέπει ότι, έως το 2050, 15 εκατομμύρια τόνοι από αυτά τα κυκλικά πλαστικά θα ανακυκλωθούν μηχανικά και άλλοι 12 εκατομμύρια τόνοι θα ανακυκλωθούν με τη βοήθεια της χημικής ανακύκλωσης. Στην αγορά θα διατεθούν και 11 εκατομμύρια τόνοι βιοπλαστικών.

Μάλιστα, γίνεται εκτίμηση ότι η επαναχρησιμοποίηση, που έχει τεθεί ως στόχος και στον Κανονισμό PPWR (Κανονισμός για τις Συσκευασίες και τα Απορρίμματα Συσκευασίας) μπορεί να μειώσει την προβλεπόμενη κατανάλωση πλαστικών κατά 12 εκατομμύρια τόνους έως το 2050.

Η χημική ανακύκλωση αναμένεται να σημειώσει σημαντική πρόοδο έως το 2030. Περίπου 3 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών θα προέρχονται από αυτήν τη διαδικασία. Αναμένεται, μάλιστα, να αυξηθεί εκθετικά για τα επόμενα 20 χρόνια και έως το 2050.

Οι τρεις πυλώνες

Στον οδικό χάρτη αναφέρονται τρεις στρατηγικοί πυλώνες για την πράσινη μετάβαση των πλαστικών.

Κυκλικά Πλαστικά

Οι παραγωγοί πλαστικών αναπτύσσουν νέες στρατηγικές που σχετίζονται με την επαναχρησιμοποίηση και τον επανασχεδιασμό προϊόντων. Αυτές οι προσεγγίσεις περιλαμβάνουν την προώθηση κυκλικών επιχειρηματικών μοντέλων, την περαιτέρω ανάπτυξη της μηχανικής και χημικής ανακύκλωσης και την επέκταση της παραγωγής πλαστικών από βιομάζα και δέσμευση άνθρακα. Για να αποφέρουν αποτελέσματα αυτές οι νέες προσεγγίσεις θα πρέπει να διατίθεται επαρκής πρώτη ύλη που θα προέρχεται από ανακύκλωση και να δοθούν κίνητρα για επενδύσεις σε αυτές τις λύσεις.

Μηδενικές εκπομπές στον κύκλο ζωής των πλαστικών

Για την επιτυχή επίτευξη του στόχου των μηδενικών εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου (GHG) από τα πλαστικά θα πρέπει να βελτιωθεί η αποδοτικότητα της ενέργειας, να υπάρχουν διαθέσιμα καύσιμα χαμηλών εκπομπών άνθρακα και να γίνεται χρήση ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα στην παραγωγή. Τα παραπάνω θα απαιτήσουν πρόσβαση σε ενέργεια χαμηλών εκπομπών άνθρακα, δημιουργία ίσων όρων ανταγωνισμού με τους παγκόσμιους ανταγωνιστές, μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τη μεταποίηση των πλαστικών και λιγότερη αποτέφρωση πλαστικών απορριμμάτων.

Προώθηση της βιώσιμης χρήσης των πλαστικών

Το κλειδί για την προώθηση της βιώσιμης χρήσης πλαστικών είναι η παραγωγή και χρήση πλαστικών εφαρμογών με τρόπο που να είναι ασφαλής για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον. Τα μέλη της Plastics Europe αναπτύσσουν συνεχώς νέες δράσεις, εργαλεία και μεθοδολογίες για τη συμμόρφωση με τις νομικές υποχρεώσεις που έχουν τεθεί από την Ε.Ε. και την προώθηση της ασφάλειας και της βιωσιμότητας. Αυτές οι δράσεις περιλαμβάνουν τη συνεργασία με εμπλεκόμενα μέρη στην αλυσίδα αξίας της βιομηχανίας πλαστικών, την ασφαλή διαχείριση των προσθέτων, την εξάλειψη της απώλειας πλαστικών κόκκων κατά την παραγωγή και τη συνεργασία για την πρόληψη διαρροής πλαστικών στο περιβάλλον.

Οι λειτουργικές δαπάνες και το κόστος των πλαστικών το 2050

Η λειτουργία της τεχνολογίας της χημικής ανακύκλωσης πιθανότατα θα παραμείνει πιο ακριβή από τη μηχανική ανακύκλωση.

Οι λειτουργικές δαπάνες για τη χημική ανακύκλωση εκτιμάται ότι θα μειωθούν ραγδαία από το 2030.

Τα βιοπλαστικά αναμένεται επίσης να έχουν μείωση του λειτουργικού κόστους τους.

Τα πλαστικά με βάση τον άνθρακα θα παραμείνουν η πιο ακριβή τεχνολογία.

Τα πλαστικά που προέρχονται από ορυκτούς πόρους θα έχουν μέτρια μείωση του λειτουργικού κόστους τους.

Αυτό σημαίνει ότι τα ανακυκλωμένα πλαστικά, που θα προέρχονται είτε από χημική είτε από μηχανική ανακύκλωση, θα είναι φθηνότερα από τα πλαστικά που παράγονται από ορυκτές πρώτες ύλες μέχρι το 2050, με τα βιοπλαστικά να γίνονται επίσης ανταγωνιστικά στο κόστος.

Ανάγκη επενδύσεων

Θα χρειαστούν σημαντικές βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες επενδύσεις για να επιτευχθεί αυτή η μείωση του κόστους, σύμφωνα με την Plastics Europe, επισημαίνοντας την ανάγκη υποστήριξης πολιτικών για τον μετασχηματισμό της βιομηχανίας και των υποδομών.

Η υποστήριξη της ανάπτυξης όλων των τεχνολογιών ανακύκλωσης, για τη διασφάλιση της μέγιστης διαθεσιμότητας πρώτης ύλης, θα είναι το κλειδί για την πραγματοποίηση επενδύσεων, σύμφωνα με την Plastics Europe.

Ο ευρωπαϊκός σύνδεσμος της βιομηχανίας πλαστικών ζήτησε επίσης επείγουσα αναγνώριση του ισοζυγίου μάζας (mass balance) στον υπολογισμό του ανακυκλωμένου περιεχομένου, μέσω και των αντίστοιχων οδηγιών της ευρωπαϊκής Επιτροπής

Για να φτάσει η ευρωπαϊκή βιομηχανία πλαστικών στην επίτευξη 65% κυκλικότητας των υλικών της θα απαιτηθούν περίπου 235 δισ. ευρώ σε επενδύσεις, σύμφωνα με την ανάλυση της Deloitte.

«Είμαστε ενθουσιασμένοι για την ευκαιρία που μας παρέχει η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία για τη δημιουργία μιας ανταγωνιστικής ευρωπαϊκής βιομηχανίας πλαστικών που θα μας επιτρέψει να αυξήσουμε τις επενδύσεις και την καινοτομία», δήλωσε ο Πρόεδρος της Plastics Europe, Μάρκο τεν Μπρούχενκατε. «Ωστόσο, για να καταστεί δυνατή η πράσινη μετάβαση, θα χρειαστούμε μέτρα για τη διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας του κλάδου μας, ιδίως εάν θέλουμε να αποτρέψουμε τη μετανάστευση της βιομηχανικής δραστηριότητας και των επενδύσεων από την Ευρώπη σε άλλες περιοχές του πλανήτη. Αν δεν ληφθούν αυτά τα απαραίτητα μέτρα θα εξαρτόμαστε όλο και περισσότερο από εισαγωγές πλαστικών, οι οποίες δεν θα ανταποκρίνονται απαραίτητα στα πρότυπα βιωσιμότητας της Ε.Ε.»

Ο οδικός χάρτης αναφέρει ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη να δημιουργηθούν ίσοι όροι ανταγωνισμού και να ανακτηθεί η ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας, μεταξύ άλλων με τη χρηματοδότηση μιας ευρωπαϊκής Κυκλικής Οικονομίας, την εφαρμογή νόμων για την αναγέννηση της ευρωπαϊκής βιομηχανίας πλαστικών και τη διασφάλιση ανταγωνιστικών τιμών ενέργειας, καθιστώντας τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και το υδρογόνο προσβάσιμες και οικονομικά προσιτές λύσεις.

Η Plastics Europe πιστεύει ότι ο οδικός χάρτης θα συμβάλει σημαντικά στην ενημέρωση και την προώθηση του διαλόγου και της συνεργασίας με τους φορείς χάραξης πολιτικής και την αλυσίδα αξίας της βιομηχανίας.

#πλαστικά #Μετάβαση