Χρηματιστήριο: Οι 9 φορές που έκλεισε στα 145 χρόνια λειτουργίας

10:07 2/11/2021 - Πηγή: Reporter

Με αφορμή το 5ωρο κλείσιμο της χρηματιστηριακής αγοράς τη Δευτέρα 25 Οκτωβρίου 2021, αναζητήσαμε και βρήκαμε πόσες φορές και γιατί στα 145 χρόνια λειτουργίας του (1876-2021) το Χρηματιστήριο δεν λειτούργησε, προκαλώντας έμφραγμα σε μία έτσι κι αλλιώς ασθενική ελληνική οικονομία.

Ανατρέχοντας στο παρελθόν με τη βοήθεια ιστορικών πηγών αλλά και μαρτυρίες χρηματιστών, προκύπτει ότι συνολικά 9 φορές παρέμεινε κλειστή η χρηματιστηριακή αγορά στα 145 χρόνια λειτουργίας. Τα αίτια κλεισίματος ήταν: α) λόγω απεργίας

των υπαλλήλων της Τραπέζης της Ελλάδος το 2008, β) για φυσικές καταστροφές, γ) για «ακραία» πολιτικά γεγονότα, (δικτατορία συνταγματαρχών), δ) για πόλεμο (εισβολή Αττίλα στην Κύπρο), ε) στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής και επίσης για μετοχές-φούσκες στην Ελλάδα αλλά και διεθνή χρηματιστηριακά κραχ, ενώ το πιο πρόσφατο κλείσιμο της αγοράς ήταν λόγω των capital controls το 2015.

Η πρώτη φορά που κλείνει το Χρηματιστήριο

Η πρώτη φορά που κλείνει η χρηματιστηριακή αγορά είναι στις 6 Απριλίου 1941, όταν ο γερμανικός στρατός εισέρχεται στην Ελλάδα. Με απόφαση της κατοχικής κυβέρνησης διακόπτονται οι συναλλαγές μέχρι και τις 9 Μαΐου 1941, για να επαναλειτουργήσει αμέσως μετά. Νέα διακοπή καταγράφεται στις 2 Ιουνίου 1941, όταν η κατοχική κυβέρνηση ανακοινώνει την αναστολή των εργασιών της τότε αγοράς λόγω της ακραίας δράσης των κερδοσκόπων, όπως αναφέρεται σε δημοσιεύματα εκείνης της εποχής.

Η λειτουργία του Χ.Α. επετράπη ξανά στις αρχές του 1942, χωρίς να διακοπεί τα επόμενα χρόνια. Μέχρι που στη διάρκεια της δικτατορίας, και συγκεκριμένα στις 12 Δεκεμβρίου 1972, ο τότε υπουργός Συντονισμού Νίκος Μακαρέζος διακόπτει τις συναλλαγές με αφορμή καταγγελίες για κερδοσκοπικά φαινόμενα. Το Χ.Α. επαναλειτουργεί στις 20 Ιανουαρίου 1973.

Τα τραγικά γεγονότα Ιουλίου και Αυγούστου 1974, με την επίθεση του Αττίλα στη βόρεια Κύπρο από τον τουρκικό στρατό οδήγησαν σε κλείσιμο για αρκετές εβδομάδες το Χρηματιστήριο της Αθήνας.

Ο επόμενος «μαύρος» σταθμός του Χ.Α. καταγράφεται κατά τη διάρκεια ενός εφιαλτικού Οκτωβρίου, που σημάδεψε το μεγαλύτερο χρηματιστήριο του κόσμου, πριν από 28 χρόνια. Στις 19 Οκτωβρίου 1987 ο Dow Jones μέσα σε μια συνεδρίαση γκρεμίστηκε κατά -22,6%, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη ημερήσια πτώση στην ιστορία του.

Σε πέντε συνεδριάσεις από τις 13 έως τις 19 Οκτωβρίου του 1987, ο Dow Jones έχασε το 1/3 της αξίας του, ενώ εξανεμίστηκε από το ταμπλό χρηματιστηριακή αξία συνολικού ύψους, περίπου, 1 τρισ. δολ. Το αποκορύφωμα της πτώσης ήταν η «Μαύρη» Δευτέρα, 19 Οκτωβρίου, όταν ο πανικός πωλήσεων οδήγησε σε πτώση του Dow κατά 22,6%. Εκείνη ακριβώς την εβδομάδα το ελληνικό Χρηματιστήριο οδηγήθηκε σε αναστολή των εργασιών του για να αποφευχθεί ένα παρατεταμένο κραχ.

Τη δεκαετία του 1990 μοναδική ημέρα που έκλεισε η αγορά ήταν στις 8 Νοεμβρίου του 1996, όταν εξαιτίας του μεγάλου χρηματιστηριακού σκανδάλου με τα κλωστήρια Μαγρίζου δεν είχαν γίνει οι εκκαθαρίσεις των συναλλαγών από την εμπλεκόμενη χρηματιστηριακή εταιρεία Δέλτα, η οποία στη συνέχεια πτώχευσε.

Η 7η φορά που κλείνει το χρηματιστήριο το διήμερο 9 και 10 Σεπτεμβρίου 1999 ήταν μετά τον φονικό σεισμό της 9ης Σεπτεμβρίου 1999 στην Πάρνηθα. Ακολούθησε το επόμενο κλείσιμο στην αγορά το τριήμερο 27-29 Φεβρουαρίου 2008 λόγω των απεργιακών κινητοποιήσεων από τους εργαζομένους στην Τράπεζα της Ελλάδος.

Η μηνιαία διακοπή της λειτουργίας του Χρηματιστηρίου Αθηνών την εποχή των capital controls της ήταν η μεγαλύτερη στην ιστορία του και η 9η φορά που σταματούν οι συναλλαγές στη διάρκεια των 145 χρόνων από την ίδρυση της αγοράς. Τα capital controls επιβλήθηκαν μετά το διάγγελμα Τσίπρα για τη διενέργεια δημοψηφίσματος αναφορικά με τη συμφωνία με τους εταίρους, το βράδυ της Παρασκευής 26 Ιουνίου 2015. Είχαν προηγηθεί μήνες αβεβαιότητας, με την Ελλάδα να βρίσκεται εκτός προγράμματος προσαρμογής, με τον κίνδυνο του Grexit προ των πυλών και εκροές καταθέσεων 45 δισ. ευρώ από τον Δεκέμβριο του 2014 μέχρι τα τέλη Ιουνίου του 2015. Προκειμένου να σταματήσει η αιμορραγία των καταθέσεων, με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου επιβλήθηκαν τα capital controls, το βράδυ της Κυριακής 28 Ιουνίου 2015, με ισχύ από τη Δευτέρα 29 Ιουνίου. Οι τράπεζες έκλεισαν και παρέμειναν κλειστές μέχρι τις 20 Ιουλίου (και το Χρηματιστήριο Αθηνών παρέμεινε κλειστό ως τις 3 Αυγούστου), με τους καταθέτες να αποσύρουν εντός του σαββατοκύριακου 27 – 28 Ιουνίου καταθέσεις 1 δισ. ευρώ και να αδειάζουν από μετρητά το 50% των 5.000 ΑΤΜ της χώρας.

ΧΑχρηματιστήριο