Στο Ταμείο Ανάκαμψης «έξυπνα» συστήματα καταπολέμησης λαθρεμπορίου και φοροδιαφυγής

08:40 17/3/2021 - Πηγή: Reporter

Η ψηφιακή αναβάθμιση των φορολογικών αρχών με στόχο τον εντοπισμό κρουσμάτων φοροδιαφυγής μέσω της ενεργοποίησης προγραμμάτων τεχνητής νοημοσύνης είναι στα βασικά έργα που θα ενταχθούν στο Ταμείο Ανάκαμψης με βάση τον εθνικό σχεδιασμό που παρουσίασε την Τρίτη (16/3) ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας στο Ecofin.

Η κυβέρνηση δηλαδή δρομολογεί διαδικασίες αξιοποίησης «έξυπνου» λογισμικού αλλά και δεδομένων που ήδη υπάρχουν με τεχνικές data mining ώστε να ελέγχονται περιπτώσεις παράνομου πλουτισμού. Ήδη βέβαια

με την ψηφιοποίηση διαδικασιών και την υιοθέτηση έμμεσων τεχνικών υπολογισμού των πραγματικών εισοδημάτων και τη βοήθεια της τεχνολογίας (Μητρώο Τραπεζικών Καταθέσεων) υπάρχει μια εικόνα για ενδείξεις παραβατικότητας, οι οποίες υπό άλλες συνθήκες θα απαιτούσαν μήνες ελέγχων.

Να σημειωθεί ότι η ΑΑΔΕ έχει πρόσφατα λάβει στοιχεία από χώρες με τις οποίες ανταλλάσσει φορολογικές πληροφορίες για περιπτώσεις φορολογούμενων με συντάξεις εξωτερικού, που δεν τις είχαν δηλώσει και καλούνται να προσκομίσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά για να δικαιολογήσουν εισοδήματα. Επίσης από την Ελβετία, οι ελεγκτικές Αρχές παραλαμβάνουν πλήθος δεδομένων για καταθέσεις Ελλήνων, που όμως για να δώσουν αξιοποιηθούν απαιτούνται είτε πολύμηνες εκλεκτικές ενέργειες ή χρήση ειδικών λογισμικών και αλγόριθμών.

Συνολικά περισσότερες από 8.500 υποθέσεις μεγάλης φοροδιαφυγής για το διάστημα των ετών 2016-2020 έχουν φτάσει από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων στην Αρχή για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες για περαιτέρω έρευνα ως προς την διακίνηση του «μαύρου χρήματος». Το συνολικό ποσό στο οποίο αφορούν οι υποθέσεις αυτές αγγίζει τα 14 δισ. ευρώ.

Με αυτά τα δεδομένα η αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης φαντάζει μονόδρομος και γιαυτό προτάσσεται η αξιοποίηση της τεχνολογίας για την επιτάχυνση των ελέγχων με «έξυπνες» αντιπαραβολές δεδομένων και συγκρίσεις δεδομένων μέσα από μία τεράστια δεξαμενή πληροφοριών και στοιχείων για τα εισοδήματα, την ακίνητη και κινητή περιουσία, τις δαπάνες, τις συναλλαγές, τις τραπεζικές και χρηματιστηριακές κινήσεις.

Ήδη το σύστημα αυτό εφαρμόζεται στη Γαλλία εκτεταμένα από το 2018 με χρήση τεχνητής νοημοσύνης, και συστημάτων εξόρυξης δεδομένων Data Mining, από αρχεία που είτε έχει το γαλλικό δημόσιο αντλούνται, είτε ιδιωτικές εταιρείες, από το ηλεκτρονικό εμπόριο, ακόμη και από τα κοινωνικά δίκτυα.

Με βάση το σχεδιασμό του Υπ. Οικονομικών προβλέπεται ότι το νέο σύστημα τεχνητής νοημοσύνης θα εφαρμοσθεί στο σύνολο της φορολογίας καθώς θα καλύπτει περιπτώσεις απάτης στο φόρο εισοδήματος, ΦΠΑ, σε δασμούς , ειδικούς φόρους κατανάλωσης, ενδοομιλικές απάτες κ.λ.π.

Σύμφωνα, επίσης, με το χρονοδιάγραμμα οι σχετικοί διαγωνισμοί για την προμήθεια του ηλεκτρονικού υπερόπλου θα ξεκινήσουν εντός του 2021 και αναμένεται σε πρώτη φάση η ενεργοποίηση του να γίνει έως το τέλος του έτους καθώς η ανάγκη για έσοδα είναι αδήριτη.

Παράλληλα με την εγκατάσταση των καινοτόμων αυτών εργαλείων το σχέδιο Ανάκαμψης περιλαμβάνει και άλλες δράσεις στον τομέα της φορολογίας, όπως:

1. Η πλήρης κωδικοποίηση της φορολογικής νομοθεσίας με σκοπό την αύξηση της διαφάνειας, ο εκσυγχρονισμός του συστήματος φορολογίας της ιδιοκτησίας (ΕΝΦΙΑ) με μηχανισμό συνεχούς επικαιροποίησης σ τις τιμές ζώνης ανά γεωγραφική περιοχή.

2. Το νέο πλαίσιο για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου προϊόντων που υπόκεινται σε ειδικούς φόρους κατανάλωσης (καπνός, αλκοόλ και ενέργεια), Ήδη ένα ψηφιακό σύστημα το Lotify έχει εγκατασταθεί για ιχνηλάτηση των προϊόντων που υπόκεινται σε ΕΦΚ αλλά μένουν κι άλλα πολλά να γίνουν τόσο σε τεχνικό όσο και σε νομοθετικό επίπεδο π.χ. η αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων της «διαφορικής» φορολογίας στη βάση πρόσφατης μελέτης του ΙΟΒΕ.(διαφοροποίηση των συντελεστών ΕΦΚ ώστε να στηρίζεται η καινοτομία αλλά και να αποφεύγονται παθογένειες).

3. Πρόσθετα μέτρα και κίνητρα για περαιτέρω αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών.

4. Εφαρμογή μιας ψηφιακής και αυτόματης διαδικασίας ηλεκτρονικής επιστροφής ΦΠΑ.

Γιώργος Αλεξάκης

Ταμείο ΑνάκαμψηςΦορολογίαφοροδιαφυγήΕΛΛΑΔΑΥΠΟΙΚ