Associated Press: Τα κατσίκια απειλούν την άγρια ομορφιά της Σαμοθράκης

08:58 7/10/2019 - Πηγή: Green agenda

Το φλέγον ζήτημα της υπερβόσκησης, που απειλεί την άγρια ομορφιά της Σαμοθράκης, επισημαίνει σε ανταπόκρισή του από το ελληνικό νησί το Associated Press. Όπως αναφέρει το ειδησεογραφικό πρακτορείο ο πληθυσμός των κατσικιών στο νησί είναι 15 φορές μεγαλύτερος από εκείνον των κατοίκων και εξελίσσεται σε σοβαρότατο κίνδυνο για το φυσικό περιβάλλον.

«Με δάση βελανιδιάς και καστανιάς, καταρράκτες και ακανόνιστες ακτές, η Σαμοθράκη έχει άγρια ​​ομορφιά και μία απομακρυσμένη

τοποθεσία, που την ξεχωρίζει από άλλα ελληνικά νησιά. Δεν υπάρχουν πακέτα διακοπών εδώ ή ακόμα και αξιόπιστη υπηρεσία πορθμείων προς την ηπειρωτική χώρα. Οι αρχές του νησιού ελπίζουν να επιτύχουν την κατάσταση της αποθεματικής της Βιόσφαιρας της UNESCO» γράφει το AP, για να προσθέσει: «Ωστόσο, το φυσικό περιβάλλον απειλείται από έναν ακόρεστο "δράστη"».

Αυτός δεν είναι άλλος από τις κατσίκες, ο αριθμός των οποίων έχει πενταπλασιαστεί σε σχέση με τα τέλη της δεκαετίας του '90, υπερβαίνοντας τις 75.000, σε ένα νησί 3.000 κατοίκων. Μετά από δεκαετίες προσπαθειών για εξεύρεση λύσης, οι εμπειρογνώμονες και οι ντόπιοι συνεργάζονται για να βρουν έναν τρόπο 21ο αιώνα να σώσουν τη φυσική ομορφιά και την οικονομία του νησιού.

Οι κατσίκες, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το πρακτορείο, βρίσκονται παντού: στις στέγες, στα δέντρα ή πάνω στα αυτοκίνητα καθώς "ξεσκονίζουν" το τοπίο για να βρουν τροφή. Η ανεξέλεγκτη υπερβόσκησή τους προκαλεί διάβρωση σε επίπεδο κρίσης.

Οι καταρρακτώδεις βροχές πριν από δύο χρόνια σάρωσαν το δημαρχείο του νησιού και πλημμύρισαν τους δρόμους του νησιού. Δεν υπήρχαν δέντρα ή βλάστηση επαρκής, λόφοι να σταματήσουν το ποτάμι από λάσπες που δημιουργείται.

«Δεν υπάρχουν μεγάλα δέντρα για να κρατήσουν το έδαφος. Και είναι ένα μεγάλο πρόβλημα, τόσο οικονομικό όσο και πραγματικό, επειδή η (λάσπη) θα πέσει στα κεφάλια μας» λέει ο Γιώργος Μασκαλίδης, ο οποίος βοηθά στην λειτουργία της περιβαλλοντικής ομάδας Sustainable Samothraki Association.

Το νησί έχει αποφύγει την εκρηκτική τουριστική ανάπτυξη, που συναντάμε σε άλλα μέρη της Ελλάδας και η εκτροφή ζωντανών εξακολουθεί να είναι ένας τρόπος ζωής εδώ. Ωστόσο ο πληθυσμός των αιγών έχει λάβει απειλητικές διαστάσεις και αυτό έχει επιπτώσεις όχι μόνο στο περιβάλλον, αλλά και στο εισόδημα των αγροτών.

Οι περισσότερες κατσίκες είναι υποσιτισμένες, οι ζωοτροφές είναι υπερβολικά δαπανηρές για να διατηρήσουν μια βιώσιμη επιχείρηση και μεγάλο μέρος του εδάφους είναι πια εξαντλημένο. Παράλληλα μειώθηκαν οι τιμές του μαλλιού, του δέρματος, του κρέατος και του γάλακτος, γεγονός που οδηγεί τους ντόπιους αγρότες στην απελπισία.

Ο Γιάννης Βαβούρας, κτηνοτρόφος δεύτερης γενιάς, λέει ότι οι νησιώτες αγρότες έχουν λίγες εναλλακτικές. «Οι περισσότεροι από εμάς είναι έτοιμοι να εγκαταλείψουν. Αν είχα άλλη δουλειά, θα άφηνα την εκτροφή κατσικιών» σημειώνει.

Σημειώνεται ότι τα κοπάδια αυξήθηκαν λόγω των επιδοτήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με ένα σύστημα που οι επικριτές του τονίζουν πως δεν είχε επαρκείς μηχανισμούς ελέγχου και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό. Τώρα ίσως χρειαστεί να αντιστραφεί, καθώς η μείωση του ζωικού κεφαλαίου φαίνεται αναπόφευκτη, μαζί με τα όρια βόσκησης.

Αλλά αυτή η διόρθωση δεν χρειάζεται να είναι επώδυνη, τουλάχιστον σύμφωνα με τον αισιόδοξο κάτοικο του νησιού Carlota Maranon, έναν Ισπανό δικηγόρο που εγκαταστάθηκε εδώ πριν από μια δεκαετία. Είναι επικεφαλής της πρωτοβουλίας για την αειφορία και έχει περιορίσει τη βαθιά ριζωμένη δυσπιστία των νησιωτών παρουσιάζοντας λύσεις από την ηπειρωτική χώρα ή και πέρα ​​από αυτήν.

Η περιβαλλοντική ομάδα συνεργάστηκε με ερευνητές στο εξωτερικό και συνέβαλε στη δημιουργία μιας εφαρμογής διαχείρισης αγέλης, μεταξύ πολλών άλλων πιλοτικών σχεδίων, για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Οι ανεξάρτητοι κτηνοτρόφοι ίδρυσαν ακόμη έναν νέο συνεταιρισμό για να προσπαθήσουν να συγκεντρώσουν πόρους και να δημιουργήσουν ένα εμπορικό σήμα για το νησί.