Η κλιματική αλλαγή απειλεί μεσογειακά μνημεία

09:06 22/10/2018 - Πηγή: Green agenda

Nέα επιστημονική έρευνα - που φέρει και ελληνική υπογραφή - δείχνει ότι οι πλημμύρες και η διάβρωση των ακτών που προκαλεί η κλιματική αλλαγή απειλούν μνημεία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς και πολλά τουριστικά αξιοθέατα σε Ιταλία, Κροατία και Ελλάδα.

Αυτό αναφέρει έρευνα του Πανεπιστημίου του Κιέλου που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Communications και επικεφαλής της οποίας είναι ο έλληνας καθηγητής Νάσος Βαφείδης, σύμφωνα με τη DW.

Από τα συνολικά

49 ιστορικά μνημεία που μπήκαν στο μικροσκόπιο των ερευνητών και τα οποία βρίσκονται σε παραθαλάσσιες περιοχές με χαμηλό υψόμετρο, τα 37 απειλούνται από ενδεχόμενη «μεγάλη πλημμύρα», με το σχετικό ρίσκο να υπολογίζεται ετησίως στο 1%.

Την ίδια ώρα 42 μνημεία αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο λόγω πιθανής διάβρωσης των ακτών. Μέχρι το 2100 ο κίνδυνος πλημμυρών στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου μπορεί να αυξηθεί έως και κατά 50%, ενώ ο κίνδυνος διάβρωσης κατά 13%.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ο αυξημένος κίνδυνος πλημμυρών και διάβρωσης των ακτών δεν σημαίνει ότι θα αφανιστούν ολόκληρες πόλεις. Ενδεχομένως όμως να χαθούν κάτω από τη θάλασσα κομμάτια των μνημείων.

Ποιες πόλεις και μνημεία κινδυνεύουν

Ιδιαίτερα αυξημένος είναι ο κίνδυνος πλημμυρών στη βόρεια Αδριατική και συγκεκριμένα στη Βενετία, στην πόλη της Αναγέννησης Φεράρρα στο δέλτα του Πάδου αλλά και στην Ακυληία.

Στην Κροατία περιλαμβάνονται η ιστορική πόλη του Τρογκίρ αλλά και ο Καθεδρικός Ναός του Αγίου Ιακώβου στο Σίμπενικ.

Ο δε κίνδυνος διάβρωσης αφορά περισσότερο την Τύρο στον Λίβανο, το Πυθαγόρειο και το Ηραίο της Σάμου, την Έφεσο στην Τουρκία και την Ταραγόνα στην Ισπανία.

Όπως διευκρίνισε μιλώντας στη Deutsche Welle ο επικεφαλής της έρευνας Νάσος Βαφείδης, στην Ελλάδα υψηλό βαθμό επικινδυνότητας εμφανίζουν επίσης η Δήλος, η παλιά πόλη της Κέρκυρας αλλά και η μεσαιωνική πόλη της Ρόδου. Παρότι η χώρα όμως είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένη, ο ίδιος δεν διακρίνει μακροπρόθεσμο πολιτικό σχέδιο αντιμετώπισης των πιθανών κινδύνων για την αντιμετώπιση των κινδύνων (πλημμυρών, διάβρωσης ακτών) «που σίγουρα θα προκύψουν στο (άμεσο) μέλλον».

Μέτρα προστασίας

Οι επιστήμονες αναδεικνύουν διάφορες δυνατότητες αντιμετώπισης του φαινομένου. Αυτό που προέχει είναι να δημιουργηθεί καταρχήν κοινή αντίληψη για τον κίνδυνο και τις πιθανές συνέπειές του. Όπως επισημαίνεται, οι άνθρωποι θα πρέπει να καταλάβουν τι σημαίνει να χάνεται κυριολεκτικά μια τοποθεσία ή ένα ιστορικό μνημείο. Πέραν αυτού υπάρχει φυσικά πάντοτε η ιδιαίτερα κοστοβόρα δυνατότητα βελτίωσης της προστασίας των ακτών.

Τι πρέπει να γίνει όμως για να προστατευτούν τα μνημεία στην Ελλάδα; Ποιά μέτρα απαιτούνται; «Η προστασία των μνημείων στις περισσότερες περιπτώσεις δεν μπορεί να επιτευχθεί με τα συνηθισμένα μέτρα που χρησιμοποιούνται ευρέως για την προστασία των ακτών», εξηγεί ο Νάσος Βαφείδης, και προσθέτει: «Για παράδειγμα, κοινά φράγματα για την προστασία από πλημμύρες δεν θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ευρέως καθώς η παρουσία τους μπορεί να αλλοιώσει τον χαρακτήρα των μνημείων και να θέσει σε κίνδυνο τον χαρακτηρισμό τους ως μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς από την UNESCO. Πιστεύω πως είναι απαραίτητη η διεξαγωγή λεπτομερών μελετών για κάθε μνημείο που είναι εκτεθειμένο στην άνοδο της μέσης στάθμης της θάλασσας και η εξεύρεση εξειδικευμένων λύσεων για κάθε μνημείο από ομάδες ειδικών (αρχιτεκτόνων, αρχαιολόγων, μηχανικών) ώστε να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε όλες τις πλευρές του πολυσύνθετου αυτού προβλήματος».