Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ: Παράταση της δημόσιας διαβούλευσης για την αναθεώρηση του ΕΣΔΑ 2020-2030

01:37 20/8/2020 - Πηγή: Green agenda

Το 2020 είναι ηχρονιά που η χώρα μας έχει την υποχρέωση νααναθεωρήσει το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), το οποίοείχε ψηφιστεί στα τέλη του 2015 από την Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, με ενεργή συμμετοχή των Οικολόγων ΠΡΑΣΙΝΩΝ(επί Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος Γιάννη Τσιρώνη). Πρόκειταιγια ένα κρίσιμο θεσμικόκείμενο, για ένα αντικείμενο επίσης σε κρίση.

Η επιλογή για μια σύντομη δημόσιαδιαβούλευση δεκαπέντε ημερών εν μέσω Δεκαπενταύγουστου

είναι εξαιρετικάανεύθυνη και επικίνδυνη, όπου ακολουθεί βεβαίως το κλασσικό πλέονμονοπάτι που επιλέγει η Κυβέρνηση της ΝΔ για τα «αντιπεριβαλλοντικά» τηςΝομοσχέδια.

Οι Οικολόγοι ΠΡΑΣΙΝΟΙ καλούν τηνΚυβέρνηση να δώσει παράταση ενός μήνα στη δημόσια διαβούλευση για τηναναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) για τους παρακάτωδέκα βασικούς λόγους:

Το ΕΣΔΑ καθορίζει προτεραιότητες καιμέτρα σχεδιασμού για την επόμενη δεκαετία στον τομέα, και πρέπει ναδοθεί ικανός χρόνος στη δημόσια διαβούλευση, μέχρι τα μέσα Σεπτέμβρη. Στησυνέχεια υπάρχει χρόνος να ενσωματωθούν παρατηρήσεις και προτάσεις, και ναέρθει το Νομοσχέδιο σε συζήτησηστη Βουλή σε πλήρη, και όχι θερινή σύνθεση.Το νέο ΕΣΔΑ αφορά τόσο την Πρόληψη όσο και τη Διαχείριση πολυάριθμωνκατηγοριών αποβλήτων. Οι αλλαγές που επιχειρούνται είναι πολλές, όπως το ίδιο το Υπουργείοπροβάλλει, κάποιες δε από αυτέςσυγκεντρώνουν ήδη πολυάριθμες αντιδράσεις, όπως ενδεικτικά: ηχρονική μετάθεση επίτευξης στόχων, η προώθηση της ενεργειακής αξιοποίησης και ηέμφαση στην υλοποίηση έργων μέσω Συμπράξεων Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα (Σ.Δ.Ι.Τ).Αξίζει να αξιολογηθούν αναλυτικά καιιδίως με τη συμμετοχή στη διαβούλευση των σχετικών φορέων.Στο ΕΣΔΑ εμπλέκονται πολυάριθμοι και διαφορετικοί φορείς: Τοπική καιπεριφερειακή Αυτοδιοίκηση (και οι φορείς της), επαγγελματικοί, επιστημονικοίκαι περιβαλλοντικοί φορείς, Επιμελητήρια, οργανώσεις της κοινωνικής οικονομίαςκαι της κοινωνίας των πολιτών, κ.λπ. Για όλους αυτούς τους συλλογικούς φορείς, είναι απολύτως απαγορευτικό ναπροετοιμάσουν, ψηφίσουν σεσυνεδρίαση και διατυπώσουν άποψη σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα, και εν μέσω Δεκαπενταύγουστου. Πολύπερισσότερο βέβαια αυτό ισχύει, για τους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ενμέσω ενός δύσκολου καλοκαιριού με την πανδημία του Covid-19 σεεξέλιξη. Η αναθεώρηση του ΕΣΔΑ δεν γίνεται απλά γιατί έτσι έλεγε ο προηγούμενοςσχεδιασμός, αλλά γιατί η χώρα μας έχει ενσωματώσει ένα σημαντικό αριθμόΚοινοτικών Οδηγιών, κάποιες από τις οποίες βρίσκονται στην τελική φάση τηςδιαβούλευσης (για την κυκλική οικονομία, την πρόληψη, τα πλαστικά). Το γεγονός αυτό κάνει την ευθύνη ιδιαίτεραβαριά για την Κυβέρνηση, αν κάτι δεν πάει καλά με το νέο σχεδιασμό. Η προσαρμογή της διαχείρισης των απορριμμάτων αλλά και της οικονομίαςστις απαιτήσεις της κυκλικής οικονομίας δεν είναι μια εύκολη υπόθεση. Πολύ περισσότεροπου η σχετική στρατηγική εγκρίθηκε μόλις πριν λίγα χρόνια, επί της προηγούμενηςΚυβέρνησης, και τα πρώτα της βήματα αποδείχθηκαν ιδιαίτερα δύσκολα, λόγωδεσμεύσεων, στρεβλώσεων και πιέσεων συμφερόντων.Οι πρόσφατες κρίσεις που έδειξαν και δείχνουν τα «δόντια» τους στονπλανήτη και τη χώρα μας, η κλιματική και η υγειονομική, δεν επιτρέπουν ούτε άστοχες κινήσεις, ούτεαυτοσχεδιασμούς «ειδικών», αλλά ευρεία και επίπονη διαβούλευση καιενσωμάτωση της συλλογικής γνώσης και εμπειρίας.Οι σχεδιασμοί των πρώτων χρόνων οφείλουν να γίνουν με πολύ προσεκτικότρόπο: πολυάριθμα έργα σε όλη την Ελλάδα βρίσκονται σε πορεία ωρίμανσης ήυλοποίησης με χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ, με ημερομηνία ολοκλήρωσης το 2023. Ήδη αρκετά από αυτά, που δεν φρόντισαν ναπροσαρμοστούν στις απαιτήσεις του υφιστάμενου ΕΣΠΑ, αγνοώντας τονσχεδιασμό και τη διαστασιολόγηση των στόχων της χωριστής διαλογήςανακυκλώσιμων κινδυνεύουν μεαπένταξη, όπως έδειξαν οι πρόσφατες αλληλογραφίες με τις ευρωπαϊκέςυπηρεσίες σχετικά με τις Μονάδες Διαχείρισης Σύμμεικτων στην Πελοπόννησο(και είναι πολλές που θα ακολουθήσουν). Απαιτείται επομένως επιτέλους προσεκτική αξιολόγηση και επανασχεδιασμός,που πρέπει να περιληφθεί και στο νέο ΕΣΔΑ.Στο νέο σχεδιασμό προβλέπεται η συμμετοχή ιδιωτών σε μεγάλη κλίμακα, μέσααπό την αποτυχημένη και πανάκριβη μέθοδο των ΣΔΙΤ, για τα δεδομένατης διαχείρισης των απορριμμάτων στη χώρα μας. Η επιλογή αυτή θα δεσμεύσει δημοτικές περιουσίες και τέλη γιαδεκαετίες, εις βάρος των πολιτών και των τοπικών κοινωνιών. Οι τοπικέςκοινωνίες, και οι Αυτοδιοικήσεις, θα πρέπει να έχουν τον απαραίτητο χρόνο νατοποθετηθούν για την κρίσιμη αυτή αλλαγή. Αντίστοιχα θα πρέπει ναδοθεί χρόνος στους φορείς της ΚοινωνικήςΟικονομίας να τοποθετηθούν σχετικά με την εξαφάνιση της αναφοράς του ρόλου τους, οοποίος είχε προβλεφθεί με σαφήνεια στον προηγούμενο σχεδιασμό. Η δέσμευση της χώρας ότι θαοδηγεί σε ταφή λιγότερο από 10% των αστικών απορριμμάτων της μέχρι το τέλος τηςδεκαετίας, παρά τις προβλέψεις του Ευρωπαϊκού σχεδιασμού γιαδυνατότητες παρέκκλισης, πρέπει να αξιολογηθεί προσεκτικά, ώστε να μην οδηγήσεισε επικίνδυνες λύσεις, δηλαδή επενδύσειςυπερβολικού κόστους εγκατάστασης και λειτουργίας, αλλά και σημαντικήςπεριβαλλοντικής επιβάρυνσης, που θεωρούνται πλέον μη βιώσιμες καιεγκαταλείπονται σε όλη την Ευρώπη.