Μονή Μεταμόρφωσης Ανθηρού Αγράφων

22:54 19/1/2025 - Πηγή: dogma

Τα Μοναστήρια, πέραν του ότι αποτέλεσαν διαχρονικά τα προπύργια της Ορθοδοξίας, μέσω των οποίων διεσώθη η ελληνική γλώσσα, το ορθόδοξο ήθος και το λειτυοργικός έθος των Ορθοδόξων, συνετέλεσαν τα μέγιστα και ποικιλοτρόπως στον Αγώνα του 1821. Τα γνωστά «Κρυφά Σχολειά», κατά κανόνα, λειτούργησαν σε Μονές και κατά δεύτερον σε μικρούς ναούς και σε Κοινότητες. Παράλληλα, οι Μοναχοί, πολλοί εκ των οποίων πήραν μέρος στο πλευρό των ελλήνων Αγωνιστών, διεφύλαξαν, διέσωσαν και περιφρούρησαν με κάθε τρόπο τους Αγωνιστές και κάθε έλληνα της εποχής, στηρίζοντας ουσιαστικά αλλά και πρακτικά τον μεγάλο

Αγώνα της αποτίναξης του τουρκικού ζυγού.

Κυρίως, όμως, οι Μονές αποτέλεσαν και συνεχίζουν και σήμερα, κέντρα μοναστικής και πνευματικής περισυλλογής, καταφύγια μοναχικά για νήψη και εν Χριστω ησυχία, τόσο για τους ίδιους τους Μοναχούς και εγκαταβίωναν σε αυτά, όσο και για τους επισκέπτες προσκυνητές, που κατέφευγαν πάντοτε σε αυτά για να ξαποστάσουν και να ωφεληθούν πνευματικά.

Ένα τέτοιο μοναστήρι είναι και η Μονή  Μεταμορρφώσεως του Σωτήρος Χριστού Ανθηρού, στα Άγραφα. Είναι κτισμένη σε υψόμετρο 1.200 μέτρων, στον συνοικισμό Μεταμόρφωση (Κατούσι) Ανθηρού. Η παράδοση συνδέει την ανοικοδόμησή της με θαύμα της Παναγίας που υπέδειξε την ύπαρξη σε παρακείμενο στη Μονή βράχο των απαιτούμενων για την αποπεράτωση της Μονής χρημάτων.

Το καθολικό της Μονής, κτίσμα των αρχών του 17ου αιώνα, είναι ρυθμού μονόκλιτης σταυρόσχημης βασιλικής αθωνίτικου τύπου. Αγιογραφήθηκε το έτος 1663, ενώ το τέμπλο του τοποθετήθηκε το έτος 1661. Ο νάρθηκας προστέθηκε το 1784. Πάνω από τον νάρθηκα είναι κτισμένη η τράπεζα της μονής και εκατέρωθεν αυτής υπάρχουν δύο παρεκλήσια, των Αγίων Αναργύρων (δεξιά) και των Ταξιαρχών (αριστερά), αμφότερα με ημισφαιρικό τρούλο. Και αυτή η Μονή υπήρξε καταφύγιο αγωνιστών της εθνικής μας παλιγεννεσίας.

Με το Βασιλικό Διάταγμα της 29 Ιανουαρίου 1907, υπήχθη στην Μονή Σπηλιάς ως Μετόχιο αυτής. Να σημειώσουμε ότι στην πρόθεση 37 του 1539 της Μονής Δουσίκου, ανάμεσα στα ονόματα των αφιερωτών από τον διπλανό οικισμό Κατούσι, αναφέρονται και τα ονόματα 8 καλογραιών, οι οποίες μόναζαν στην ομώνυμη Μονή. Βρίσκεται σε πλαγιά του βουνού “Καράβα” κοντά στο χωριό Βλάσι. Κτίστηκε στις αρχές του 17ου αιώνα από τους Βλασιώτες Γεώργιο και τον υιό του Κων/νο, γόνους της περήφανης οικογένειας των Σουτζιάρηδων, της οποίας μέλη ήταν υψηλοί αξιωματούχοι στη Μολδοβλαχία και στο Πατριαρχείο.

Η παράδοση λέει πως έκτισαν το μοναστήρι ως ένδειξη ευχαριστίας για την διάσωσή τους από ληστρική επιδρομή. Τιμήθηκε με την Σταυροπηγιακή αξία με τρία πατριαρχικά σιγγίλια των Οικουμενικών Πατριαρχών Κυρίλλου το 1659, Γαβριήλ το 1782 και Κυρίλλου το 1814.

Η αγιογράφηση του καθολικού (το μόνο που σώζεται σήμερα), έγινε από τον αγιογράφο Ιωάννη και τον βοηθό του, Ιωάννη, το 1644. Την περίοδο του Αγώνα βρήκαν εδώ καταφύγιο οι αγωνιστές, ενώ εδώ ο Καραϊσκάκης κατέστρωσε τα σχέδια ενάντια στο Μουσταφά πασά της Σκόνδρας. Επίσης, λειτούργησε κρυφό σχολειό, ενώ για πολλά χρόνια και ο δάσκαλος και ο ιερέας του χωριού αμοίβονταν από τη Μονή.

Τέλος, αναφέρεται πως στη Μονή, την περίοδο της Τουρκοκρατίας, λειτούργησε και νοσοκομείο, όπου εύρισκαν καταφύγιο οι ντόπιοι κάτοικοι, οι αγωνιστές αλλά και έλληνες από γειτονικά χωριά και περιοχές.

The post Μονή Μεταμόρφωσης Ανθηρού Αγράφων appeared first on Dogma.