Η «ταυτότητα» του κυτταρικού κρέατος

11:09 23/3/2023 - Πηγή: meatnews

Πώς θα αποκαλούσατε ένα τρόφιμο που παρασκευάζεται από την καλλιέργεια ζωικών κυττάρων σε ένα εργαστήριο, «μπριζόλα» ή «κοτόπουλο» αν σας θυμίζει τη γεύση και τα θρεπτικά συστατικά, αλλά δεν απαιτεί τη θανάτωση ζώων ή πουλερικών; Για να γνωρίζουμε ακριβώς τι παίρνουμε, σαφώς το όνομα που του δίνουμε είναι σημαντικό. Επίσης, κρίσιμος είναι ο τρόπος με τον οποίο η ορολογία παίζει ρόλο στη διαδικασία διασφάλισης ότι τα τρόφιμα είναι ασφαλή.

Το ζήτημα της ονοματολογίας είναι μόνο ένα από τα ζητήματα που προκύπτουν καθώς αναπτύσσεται αυτός ο τελευταίος τομέας της αναζήτησης για νέες μορφές

πρωτεϊνών. Πέρα από τις συζητήσεις, περίπου 100 εταιρείες σε περίπου δώδεκα χώρες έχουν αρχίσει να παράγουν τα τρόφιμα, με μία να τα προωθεί ήδη στους καταναλωτές. Επομένως, η συζήτηση για την ασφάλεια των τροφίμων δεν μπορεί να περιμένει.

Σε διαβούλευση εμπειρογνωμόνων που συγκλήθηκε από τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) τον Νοέμβριο του 2022, το θέμα των συζητήσεων ήταν πώς να διασφαλιστεί ότι αυτά τα είδη τροφίμων είναι ασφαλή. Όπως εξηγεί η υπεύθυνη Ασφάλειας Τροφίμων του FAO, Masami Takeuchi, «πριν καν αρχίσετε να το κάνετε αυτό, πρέπει να συμφωνήσετε για το πώς να ονομάσετε αυτό που συζητάτε. Για οποιαδήποτε συζήτηση, πρέπει πάντα να ξεκινάμε με τη συμφωνία για την ονοματολογία. Αν δεν χρησιμοποιούμε τις ίδιες λέξεις ή την ίδια γλώσσα, δεν θα μπορούμε να μιλάμε μεταξύ μας».

Τι περιέχει ένα όνομα;

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο μία από τις εκθέσεις που εκπόνησε ο FAO και παρουσίασε στη διαβούλευση επικεντρώθηκε στο ζήτημα της ορολογίας, αναλύοντας ποιοι όροι χρησιμοποιήθηκαν περισσότερο από ποιους τομείς και εξετάζοντας τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά τους. Υπάρχει μια σειρά από ονόματα που έχουν «πέσει στο τραπέζι», συμπεριλαμβανομένου του «τεχνητού», «εργαστηριακά καλλιεργημένου», «ψεύτικου» ή «καθαρού» κρέατος. Άλλα, όπως το «καλλιεργημένο» θα μπορούσαν να δημιουργήσουν πιθανή σύγχυση με υπάρχοντα προϊόντα, όπως τα εκτρεφόμενα ψάρια ή τα θαλασσινά (εκτροφείου).

Μια άλλη πρόκληση είναι ότι αρκετοί από τους όρους πρέπει να χρησιμοποιηθούν ως προσδιοριστικά πριν από τη λέξη «κρέας» για να αποφευχθεί η υπερβολική ασάφεια. Αυτό μπορεί να προκαλέσει ερωτήματα σχετικά με το αν το προϊόν πρέπει να ρυθμιστεί ως κρέας - με όλες τις θρησκευτικές ή άλλες απαιτήσεις που αυτό το είδος διατροφής συνεπάγεται σε ορισμένες χώρες. Πώς εντάσσονται αυτά τα νέα τρόφιμα στους διατροφικούς κανόνες halal και kosher, για παράδειγμα;

«Η ανάλυση του FAO για το ζήτημα της ορολογίας υποδηλώνει ότι η καλύτερη επιλογή διατύπωσης, προς το παρόν, φαίνεται να είναι τα τρόφιμα “με βάση τα κύτταρα”», λέει η Μ. Takeuchi, αν και λέει ότι ο Οργανισμός διατηρεί ανοιχτό μυαλό σχετικά με αυτό.

Οι επιστήμονες σε πολλές χώρες εργάζονται σε τρόφιμα με βάση τα κύτταρα για περισσότερο από μια δεκαετία. Το ένα έχει ήδη εγκρίνει τα τρόφιμα για ανθρώπινη κατανάλωση· επομένως, η συζήτηση για την ασφάλεια των τροφίμων δεν μπορεί να περιμένει.

Η παγκόσμια αγορά

Παρ’ όλο που οι επιστήμονες εργάζονται για τα τρόφιμα για περισσότερο από μια δεκαετία, με δεκάδες εταιρείες να συμμετέχουν, μέχρι στιγμής μόνο η Σιγκαπούρη έχει εγκρίνει το συγκεκριμένο φαγητό για ανθρώπινη κατανάλωση από το 2020 με τη μορφή «καλλιεργημένων» (ο επιλεγμένος όρος της χώρας) κοτομπουκιές, οι οποίες έχουν σερβιριστεί σε ορισμένους ενθουσιώδεις καταναλωτές σε εκδηλώσεις αποκλειστικής γευσιγνωσίας. Έτσι, δεν είναι τυχαίο ότι η πόλη-κράτος της Νοτιοανατολικής Ασίας ήταν ο τόπος για τις διαβουλεύσεις του Νοεμβρίου.

Ενώ, όμως, οι συζητήσεις για την ασφάλεια και την ορολογία προχωρούν, πόσο απέχουμε από τη διευρυμένη διαθεσιμότητα αυτού του είδους προϊόντων στα σούπερ μάρκετ σε ολόκληρο τον κόσμο; Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι κάθε χώρα πρέπει, πρώτα απ’ όλα, να καταλάβει πώς να ονομάσει τα τρόφιμα προτού μπορέσει να φτάσει στις τελικές, τεχνικές ρυθμίσεις τους. Στη συνέχεια, ο FAO και ο ΠΟΥ, μέσω της Επιτροπής Codex Alimentarius θα βοηθήσουν με τις επιστημονικές συμβουλές που απαιτούνται για τον κανονισμό, αναλαμβάνοντας τις απαραίτητες μελέτες για τον εντοπισμό πιθανών κινδύνων και τη διεξοδική ανάλυσή τους.

Όπως συμβαίνει με όλα τα τρόφιμα, πόσο μάλλον τα νέα, είναι μια διαδικασία πολλαπλών σταδίων, αλλά «υπάρχει άμεση ανάγκη να γνωρίζουμε ότι όλοι έχουν μια μεθοδολογία ώστε να κατοχυρώσουν την ασφάλεια αυτού του είδους τροφίμων. Αν δεν είναι ασφαλές, τότε δεν έχει νόημα», λέει η Takeuchi.

Πηγή: fao.org