Νίκολας Γουίντον: Ο ανθρωπιστής που έσωσε 669 παιδιά στο Ολκαύτωμα

06:05 27/4/2023 - Πηγή: militaire

Γράφει ο Δημήτρης Σταυρόπουλος

Ήταν ένας ήρωας!

Έκανε μια από τις μεγαλύτερες ανθρωπιστικές πράξεις, έζησε αθόρυβα και σεμνά και το κυριότερο, δεν εξαργύρωσε ποτέ το καλό που πρόσφερε σώζοντας εκατοντάδες αθώες παιδικές ζωές…

Το όνομα του, Νίκολας Γουίντον (1909 – 2015).

Άγγλος ανθρωπιστής, γνωστός και ως ο «Βρετανός Σίντλερ», ο οποίος διέσωσε κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου 669 παιδιά από την Τσεχία και τη Σλοβακία, στην πλειονότητά τους εβραϊκής καταγωγής, από βέβαιο θάνατο στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης και εξόντωσης.

Ο Γουίντον βρήκε σπίτια για τα παιδιά και εξασφάλισε την μετάβασή τους στη Βρετανία.

Αυτή η δραστηριότητα έγινε αργότερα γνωστή ως η τσέχικη ‘Kindertransport’ (γερμανικός όρος για τη “μεταφορά παιδιών”).

Το έργο του πέρασε απαρατήρητο από την παγκόσμια κοινότητα για πάνω από 50 χρόνια, μέχρι το 1988 όταν προσκλήθηκε από την τηλεοπτική εκπομπή του BBC That’s Life!, στην οποία επανενώθηκε με αρκετά από τα παιδιά που είχε σώσει.

Ο τύπος του απέδωσε το όνομα του “Βρετανού Σίντλερ”.

Το 2003, ο Γουίντον έλαβε το αξίωμα του ιππότη από τη βασίλισσα Ελισάβετ ΙΙ για “τις υπηρεσίες του στην ανθρωπότητα, σώζοντας εβραιόπουλα από την κατεχόμενη από τους ναζιστές Τσεχοσλοβακία”.

Στις 28 Οκτωβρίου 2014, βραβεύτηκε με την ύψιστη τιμή από την Τσεχική Δημοκρατία, το Βραβείο του Λευκού Λιονταριού, από τον Τσέχο πρωθυπουργό Μίλος Ζέμαν.

Πέθανε σε ηλικία 106 ετών.

ΑΝΗΣΥΧΟ ΠΝΕΥΜΑ

Ο Γουίντον γεννήθηκε στις 19 Μαΐου 1909 στο Λονδίνο από τους Εβραίους γονείς Rudolph Wertheim (1881-1937), διευθυντή τράπεζας, και την Barbara (1888-1978).

Ήταν το δεύτερο από τα τρία παιδιά της οικογένειας.

Η μεγαλύτερη αδερφή του ήταν η Charlotte (1908-2001) και ο μικρότερος αδερφός του ήταν ο Robert (1914-2009).

Οι γονείς του ήταν Γερμανο-Εβραίοι και είχαν μετακομίσει στο Λονδίνο δυο χρόνια νωρίτερα. Το όνομα της οικογένειας ήταν Wertheim αλλά το άλλαξαν σε Γουίντον σε μια προσπάθεια ενσωμάτωσης.

Επίσης ασπάστηκαν τον χριστιανισμό και ο Γουίντον βαφτίστηκε.

Στο σχολείο, ήταν ένας εξαιρετικός ξιφομάχος και επιλέχθηκε για την εθνική ομάδα της Μεγάλης Βρετανίας το 1938.

Ήλπιζε ότι θα συμμετείχε στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες 1940, όμως οι Αγώνες ακυρώθηκαν εξαιτίας του πολέμου.

ΜΥΣΤΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΑ

Περί τα τέλη του 1938, νεαρός υπάλληλος του χρηματιστηρίου του Λονδίνου, πήγε στην Πράγα προσκεκλημένος ενός φίλου του που εργαζόταν στη βρετανική πρεσβεία.

Αυτός του ζήτησε βοήθεια, καθώς ένα τμήμα της τότε Τσεχοσλοβακίας βρισκόταν κάτω από τη ναζιστική μπότα και η χώρα ήταν πια γεμάτη καταυλισμούς προσφύγων.

Ο Γουίντον άνοιξε ένα «γραφείο» σ’ ένα ξενοδοχείο της Πράγας όπου υποδεχόταν εβραίους γονείς, που ήθελαν να βρουν ασφαλές καταφύγιο για τα παιδιά τους.

Αντιμετώπιζε ένα ιδιαίτερα δύσκολο καθήκον: για να εκδοθεί βίζα για τη Βρετανία έπρεπε να βρεθεί για κάθε παιδί μία ανάδοχη οικογένεια που θα το υιοθετούσε και να δοθεί εγγύηση.

Ο Γουίντον συγκέντρωνε και χειριζόταν, επίσης, τα χρήματα για τη μεταφορά των παιδιών με τρένο.

Από τον Μάρτιο ως τον Αύγουστο του 1939 ο Γουίντον συνέβαλε με αυτόν τον τρόπο να μεταβούν στην Αγγλία 669 παιδιά με οκτώ τρένα.

Ένας ένατος συρμός, που θα μετέφερε 250 παιδιά, την 3η Σεπτεμβρίου, εμποδίστηκε να αναχωρήσει, όταν η Βρετανία μπήκε στον πόλεμο.

Και τα 250 παιδιά εξαφανίστηκαν χωρίς κανένα ίχνος.

Μόλις η Αγγλία μπήκε στον πόλεμο, ο σοσιαλιστής Γουίντον δήλωσε αντιρρησίας συνείδησης και απασχολήθηκε στον Ερυθρό Σταυρό.

Αργότερα το μετάνιωσε και ζήτησε να καταταγεί στο στρατό.

Υπηρέτησε στην αεροπορία κι έφτασε μέχρι το βαθμό του υποσμηναγού.

Μετά τον πόλεμο εργάστηκε ως οικονομικό στέλεχος σε διάφορες επιχειρήσεις και πρόσφερε τις υπηρεσίες του σε διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις.

ΔΕΝ ΗΞΕΡΕ ΚΑΝΕΙΣ

Ο Γουίντον συνήθιζε να λέει ότι δεν έκανε κάτι το εξαιρετικό.

Αυτή η σεμνότητα του επέτρεπε να κρύβει, ακόμη και από την ίδια του την οικογένεια, τον καθοριστικό ρόλο που έπαιξε για να επιβιώσουν αυτά τα παιδιά.

Η γυναίκα του ανακάλυψε τυχαία, σχεδόν μισό αιώνα αργότερα, μέσα σε μια παλιά τσάντα, τον κατάλογο των παιδιών και τα γράμματα των γονιών τους.