Στρατιωτικοί υποψήφιοι βουλευτές: Ποιοι,που και πως μπορούν να υποβάλουν υποψηφιότητα

06:15 24/4/2023 - Πηγή: militaire

Γράφει ο

Παναγιώτης Χατζηγεωργίου

Δικηγόρος Θεσσαλονίκης με ειδίκευση στο στρατιωτικό δίκαιο

Οι επικείμενες βουλευτικές εκλογές, πέρα από μεγάλο πολιτικό ενδιαφέρον, συγκεντρώνουν πλειάδα υποψήφιων βουλευτών που τυγχάνουν απόστρατοι των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας. Εκτός όμως από τους αποστράτους που ίσως αποβλέπουν να εξαργυρώσουν σε ψηφοδέλτια

και βουλευτικές έδρες τη στρατιωτική τους σταδιοδρομία και τις γνωριμίες που έκαναν στο πλαίσιο αυτής, υπάρχουν και εκείνοι οι Αξιωματικοί, Ανθυπασπιστές και Υπαξιωματικοί που σπεύδουν να υποβάλουν υποψηφιότητα προκειμένου να αποτελέσουν άμεσα παρελθόν από τις τάξεις του ενεργού Στρατού. Πρόκειται δηλαδή για εκείνα τα στελέχη που επιθυμούν περισσότερο να αποστρατευθούν και όχι να εκλεγούν, γνωρίζοντας πως η αποστρατεία τους θα είναι άμεση και πως δεν θα αναγκασθούν να παραμείνουν στην ενεργό υπηρεσία κατά το πολύμηνο διάστημα που μεσολαβεί ανάμεσα στην υποβολή της αίτησης παραίτησης, την αποδοχή της, τη δημοσίευση της ΕΔΥΕΘΑ και του ΦΕΚ αποστρατείας και την πάροδο των επιπλέον 30 ημερών από το τελευταίο αυτό.

Ας επισημάνουμε όμως σύντομα και με απλό τρόπο τρία μόνο ζητήματα.

→ Μπορούν να θέσουν υποψηφιότητα για τις βουλευτικές εκλογές όσοι έχουν ακόμα υποχρέωση παραμονής στο Στράτευμα;

Η απάντηση είναι δυστυχώς περίπλοκη. Το Σύνταγμα φαίνεται με το άρθρο 56§ 4 να έχει λάβει σαφή αρνητική θέση, αποκλείοντας τη συμμετοχή στις βουλευτικές εκλογές εκείνων των στελεχών (όχι μόνο Αξιωματικών), οι οποίοι υπέχουν υποχρέωση παραμονής στις Ένοπλες Δυνάμεις. Έστω λοιπόν πως μιλάμε για έναν απόφοιτο Ιατρικής ΣΣΑΣ, ο οποίος έχει ονομασθεί  πλέον Ανθυπολοχαγός. Ο συγκεκριμένος Αξιωματικός υπέχει 12ετή υποχρέωση παραμονής στις τάξεις του Στρατεύματος, η οποία μάλιστα ενδέχεται να αυξηθεί σε περίπτωση μετεκπαίδευσης – λήψης ειδικότητας κλπ. Βάσει λοιπόν του Συντάγματος και σε εναρμόνιση με το άρθρο 64 του Ν.Δ. 1400/1973 (που ρυθμίζει την υποχρέωση παραμονής των Αξιωματικών), αυτός ο κατώτερος Αξκός δεν δύναται να παραιτηθεί εγκύρως για συμμετοχή στις βουλευτικές εκλογές. Αυτή ήταν και η πάγια νομολογία των ελληνικών δικαστηρίων μέχρι πολύ πρόσφατα. Μάλιστα, υπήρξαν περιπτώσεις Στρατιωτικών Ιατρών που υπέβαλαν την παραίτησή τους θέτοντας υποψηφιότητα σε βουλευτικές εκλογές, θεωρώντας πως η παραίτηση αυτή γίνεται αυτοδικαίως και άμεσα δεκτή, προτού να εκπληρώσουν το χρονικό διάστημα υποχρεωτικής παραμονής. Με το σκεπτικό αυτό δεν επέστρεψαν στη Μονάδα τους, με αποτέλεσμα και η παραίτησή τους να θεωρηθεί ως μη γενόμενη και να καταδικαστούν για λιποταξία από το αρμόδιο Στρατοδικείο (βλ. σχετικά υπ’ αρ. 609/2013 απόφαση Εφετείου Αθηνών). Προσφάτως, όμως, το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε πως η παραίτηση του Στρατιωτικού για θέση υποψηφιότητας στις βουλευτικές εκλογές είναι απροϋπόθετη και συντελείται με μόνη την επίδοσή της στον Πρόεδρο του αρμόδιου για την ανακήρυξη των υποψηφίων Δικαστηρίου. Κάθε αντίθετη διάταξη κρίνεται ανεφάρμοστη, διότι τυχόν απαγόρευση θα συνιστούσε συγκαλυμμένη υποχρέωση σε αναγκαστική εργασία με επίκληση αυθαίρετων εκτιμήσεων περί αυξημένων υπηρεσιακών αναγκών. Αντίστοιχα πρέπει να γίνουν δεκτά και για τα Σώματα Ασφαλείας.

→ Μπορεί κάθε Στρατιωτικός να θέσει υποψηφιότητα οπουδήποτε στην Ελλάδα;

Εάν πρόκειται για κατώτερο Αξιωματικό, για Ανθυπασπιστή και για Υπαξιωματικό των Ενόπλων Δυνάμεων τότε η απάντηση είναι θετική. Μπορεί να θέσει υποψηφιότητα οπουδήποτε. Αντιθέτως, εάν πρόκειται για ανώτερο ή για ανώτατο Αξιωματικό τότε τα πράγματα αλλάζουν. Ο συγκεκριμένος Αξιωματικός δεν μπορεί να θέσει υποψηφιότητα στην εκλογική περιφέρεια στην οποία υπηρέτησε κατά το τελευταίο 18μηνο της τετραετούς βουλευτικής περιόδου. Προσοχή χρειάζεται για τον υπολογισμό του διαστήματος στις περιπτώσεις πρόωρων εκλογών, επί του οποίου έχει αποφανθεί το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο αλλά δεν χρήζει ανάλυσης επί του παρόντος. Επιστρέφοντας, εάν επί παραδείγματι ένας Αντισυνταγματάρχης Πεζικού υπηρετεί σήμερα στην 71 Α/Μ ΤΑΞ «ΠΟΝΤΟΣ» (τυχαία επιλογή) με έδρα τη Νέα Σάντα του Κιλκίς, τότε δεν μπορεί να θέσει υποψηφιότητα για βουλευτής στο Νομό Κιλκίς, ακόμα και αν παραιτηθεί από τις Ένοπλες Δυνάμεις. Αντιθέτως, μπορεί να θέσει υποψηφιότητα για βουλευτής Νομού Θεσσαλονίκης ή ακόμα και για βουλευτής Επικρατείας. Αν πάλι στη συγκεκριμένη Ταξιαρχία υπηρετεί Λοχαγός, τότε αυτός κάλλιστα μπορεί να υποβάλει υποψηφιότητα στην εκλογική περιφέρεια του Κιλκίς.

→ Τι κερδίζω;

Πρόκειται για ένα νομοθετικό «παραθυράκι». Ωστόσο τούτη τη φορά, αυτό το παραθυράκι μπορεί επιτέλους να ευνοήσει το στέλεχος και όχι την Υπηρεσία. Όπως πολλές φορές αυθαίρετες και καταφανώς άδικες μεταθέσεις νομιμοποιούνται μέσω της επίκλησης υπηρεσιακών αναγκών και με επίκληση της αυθεντίας της Υπηρεσίας (δηλαδή υφιστάμενα νομικά παραθυράκια), στην περίπτωση που εξετάζουμε τώρα έχει και ο τελευταίος Στρατιωτικός την ευκαιρία να αποστρατευθεί άμεσα, χωρίς μάλιστα να ενημερώσει καν ο ίδιος την Ιεραρχία του, κάνοντας χρήση και όχι κατάχρηση της σχετικής πρόβλεψης. Εφόσον, λοιπόν, η απόφαση της παραίτησης είναι ειλημμένη, οι βουλευτικές εκλογές είναι η ευκαιρία επίσπευσης της αποστρατείας. Ας τονισθεί ωστόσο πως, εάν ο υποψήφιος δεν έχει εκπληρώσει την υποχρέωση παραμονής, τότε το οφειλόμενο χρηματικό ποσό για την πρόωρη αποστρατεία του εξακολουθεί να το οφείλει, θα του καταλογιστεί κανονικά από τον ΟΛΚΕΣ (και αντίστοιχα για τους άλλους Κλάδους) και θα βεβαιωθεί στην Εφορία.

→ Όλα τα παραπάνω ισχύουν και για τις αυτοδιοικητικές εκλογές;

Όχι. Για τις αυτοδιοικητικές εκλογές υφίσταται διαφορετικό νομοθετικό πλαίσιο και επομένως δεν θα πρέπει να βασιστείτε σε όσα αναφέρονται παραπάνω.

Εν κατακλείδι, αξίζει να κρατήσουμε τα παρακάτω. Εάν ένα στέλεχος επιθυμεί να επισπεύσει την ήδη προαποφασισμένη παραίτησή του, ίσως η θέση υποψηφιότητας να αποτελεί μία κατάλληλη μεθόδευση. Η παραίτηση, εάν υποβληθεί εγκαίρως και προσηκόντως, γίνεται αυτοδικαίως και άμεσα δεκτή. Ο στρατιωτικός λογίζεται εν αποστρατεία δίχως να χρειάζεται η πάροδος οποιουδήποτε διαστήματος μετά την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος αποστρατείας του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Ωστόσο, απαιτείται να καταβληθεί η απαραίτητη προσοχή ούτως ώστε όλα τα βήματα να γίνουν σωστά. Συνήθως οι εκλογικοί συνδυασμοί διαθέτουν κατάλληλο και έμπειρο προσωπικό προκειμένου να σας καθοδηγήσει για τις ενέργειες στις οποίες πρέπει να προβείτε. Ας έχετε όμως στο μυαλό σας πως δεν αποκλείεται, ειδικά για όσους από εσάς δεν έχετε συμπληρώσει την υποχρέωση παραμονής, το ίδιο το Στράτευμα να εναντιωθεί και να θεωρήσει παράνομη την παραίτησή σας, με αποτέλεσμα να εμπλακείτε σε έναν επίπονο, κοστοβόρο και μακροχρόνιο δικαστικό αγώνα. Εν όψει της αμφιταλαντευόμενης ακόμα νομολογίας, δεν θα πρέπει να θεωρηθεί δεδομένο πως είστε νομικά καλυμμένοι. Έτσι, το ρίσκο που θα αναλάβετε οφείλει να είναι λελογισμένο. Τα ανωτέρω είναι τα εν έτει 2023 δεδομένα. Πορευθείτε αναλόγως, με σύνεση, αυτοσυγκράτηση και γνώση. Καλή σας επιτυχία.

Παναγιώτης Χατζηγεωργίου

Δικηγόρος Θεσσαλονίκης με ειδίκευση στο στρατιωτικό δίκαιο

The post Στρατιωτικοί υποψήφιοι βουλευτές: Ποιοι,που και πως μπορούν να υποβάλουν υποψηφιότητα appeared first on Militaire.gr.