Το σχέδιο απαγωγής του δικτάτορα Παπαδόπουλου από αξιωματικούς του ναυτικού. Η προδοσία του κινήματος και η διαφυγή του αντιτορπιλικού ΒΕΛΟΣ στην Ιταλία (βίντεο)

03:12 25/5/2020 - Πηγή: Mixani tou Xronou

Στις 25 Μαΐου 1973 το αντιτορπιλικό πλοίο «Βέλος» αποχώρησε από άσκηση του ΝΑΤΟ στα ανοιχτά της Σαρδηνίας και κατέπλευσε στο Φιουμιτσίνο της Ιταλίας. Κυβερνήτης του πλοίου ήταν ο Νίκος Παππάς, ο οποίος μαζί με το πλήρωμά του ζήτησαν πολιτικό άσυλο από την ιταλική κυβέρνηση.

Ήταν η τελευταία ενέργεια των ναυτικών που έλαβαν μέρος στο κίνημα του ναυτικού, το οποίο είχε στόχο την ανατροπή του καθεστώτος των Συνταγματαρχών. Σκοπός του πληρώματος του «ΒΕΛΟΣ» ήταν να δείξουν

την αντίθεσή τους στη χούντα του Παπαδόπουλου και φυσικά να αποφύγουν τις συνέπειες από τη συμμετοχή τους στο αποτυχημένο κίνημα.

Η άφιξή τους στην Ιταλία απασχόλησε τα διεθνή μέσα και πήρε μεγάλη δημοσιότητα. Στην Ελλάδα οι λογοκριμένες εφημερίδες της εποχής ανέφεραν σε πρωτοσέλιδα ότι οι στασιαστές ήταν φυγάδες και ζητούσαν την έκδοσή τους. Σύμφωνα με τη συνθήκη του ΝΑΤΟ, τυπικά θεωρούνταν λιποτάκτες. Για τον λόγο αυτό έπρεπε να εκδοθούν στην Ελλάδα, όπου τους περίμεναν στα κελιά της ΕΣΑ για τα καθιερωμένα βασανιστήρια.

Το Βέλος το 1973 κατά την διάρκεια εκπαιδευτικών ασκήσεων του ΝΑΤΟ αποστάτησε και ζήτησε άσυλο στην Ιταλία. Ο πλοίαρχος Νικόλαος Παππάς μαζί με έξι αξιωματικούς και εικοσιπέντε υπαξιωματικούς ζήτησαν πολιτικό άσυλο και παρέμειναν εκεί ως πολιτικοί εξόριστοι.Το κίνημα του Ναυτικού

Ο κυβερνήτης Νίκος Παπάς είχε μαζί του μια βαλίτσα με τους υπογεγραμμένους όρκους των αξιωματικών που συμμετείχαν στο κίνημα και ξεπερνούσαν τα 200 ονόματα. Η αρχή του κινήματος έγινε μετά το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου, καθώς υπήρχε μια γενική δυσαρέσκεια στο πολεμικό ναυτικό.
Από το 1968 αξιωματικοί του στρατού, ανάμεσα τους ο Νίκος Παππάς και ο αξιωματικός Ιωάννης Σταθόπουλος, έκαναν μυστικές συναντήσεις για την οργάνωση ενός κινήματος που θα είχε σκοπό να ανατρέψει τη δικτατορία.

Οι περισσότεροι κινηματίες γνωρίζονταν από την περίοδο όπου φοιτούσαν στη σχολή δοκίμων το 1948. Σιγά σιγά μυήθηκαν και άλλοι ναυτικοί και σε ένα χρόνο το κίνημα αριθμούσε 80 αξιωματικούς. Όσοι συμμετείχαν υπέγραφαν έναν όρκο. Για να μην αποκαλυφθούν δεν μιλούσαν στο τηλέφωνο και έκαναν συναντήσεις πεζοί μακριά από τα αυτοκίνητά τους.

Όπως είχε πει ο κυβερνήτης του «ΒΕΛΟΣ», Νίκος Παππάς στη «Μηχανή του Χρόνου»: «Η ιδέα ότι έστω και μόνο το ναυτικό μπορεί όχι μόνο να ραγίσει τη δικτατορία, αλλά να την γκρεμίσει, είχε μπει μέσα στην ψυχή μου.»

Οι ηγέτες του κινήματος του ναυτικού είχαν εκπονήσει διάφορα σχέδια: από την απαγωγή του Παπαδόπουλου κατά τη διάρκεια άσκησης του Στόλου μέχρι την κατάληψη της Κρήτης και άλλων νησιών και το σχηματισμό αντιχουντικής κυβέρνησηςΤα αρχικά σχέδια περιλάμβαναν την απαγωγή ή ακόμα και την δολοφονία του δικτάτορα.

Η απαγωγή θα γινόταν κατά τη διάρκεια άσκησης με την επωνυμία «Θρίαμβος», η οποία ήταν προγραμματισμένη στις 20 Αυγούστου 1969. Θα μετέφεραν τον Παπαδόπουλο σε κάποιο πλοίο και θα απαιτούσαν την επαναφορά της δημοκρατίας. Ωστόσο, το σχέδιο διέρρευσε και οι Χουντικοί πήραν τα μέτρα τους.

Το 1970 σκέφτηκαν ένα δεύτερο σχέδιο, σύμφωνα με το οποίο, ο στόλος θα καταλάμβανε την Κρήτη, όπου θα σχηματιζόταν προσωρινή κυβέρνηση.
Ωστόσο, ήταν ανέφικτο, καθώς στο νησί είχαν μεταφερθεί ισχυρές δυνάμεις στρατού ξηράς που ήταν υπάκουες στο καθεστώς. Τα επόμενα σχέδια περιλάμβαναν τον αποκλεισμό του Πειραιά και την κατάληψη της Σύρου, με τη βοήθεια του αντιστασιακού φρούραρχου του νησιού, ταγματάρχη Σπύρου Μουστακλή.

Σύμφωνα με τον προγραμματισμό έπρεπε να υλοποιηθεί μέσα στο 1973, πριν γίνουν οι καινούριες μεταθέσεις. Η πρώτη ημερομηνία για την εκδήλωση του κινήματος ορίστηκε στις 3 Απριλίου 1973, εν μέσω της άσκησης του ναυτικού με κωδικό όνομα «καταιγίς».

Πλήρωμα του «ΒΕΛΟΣ». Στη μέση ο κυβερνήτης Νίκος Παππάς. Το Κίνημα του ναυτικού προδόθηκε στις 22 Μαΐου 1973. Ακολούθησαν αθρόες συλλήψεις και βασανισμοί.

Ωστόσο, τελευταία στιγμή αναβλήθηκε και η τελική ημερομηνία ορίστηκε στις 23 Μαΐου, ώρα 2.00 το βράδυ. Στο πλευρό τους είχαν τον Ευάγγελο Αβέρωφ, ο οποίος τους πρόσφερε πολιτική κάλυψη και τον Βαρδή Βαρδινογιάννη, ο οποίος θα τους εξασφάλιζε επιπλέον καύσιμα.

Ο φρούραρχος Σύρου, Σπύρος Μουστακλής, ο οποίος έμεινε ανάπηρος από τα βασανιστήρια

Όπως είχε αναφέρει ο ταγματάρχης των ΛΟΚ Στράτης Δεμέστιχας στη «Μηχανή του Χρόνου»: «Είχαμε προγραμματίσει να κινητοποιηθούν οι περισσότερες μεγάλες μονάδες, δηλαδή 8 περίπου από τα αντιτορπιλικά, 4 έως 5 υποβρύχια, περιπολικά, ο μεγαλύτερος αριθμός των πυραυλακάτων και των άλλων ταχέων σκαφών. Άρα θα έλεγα ότι το 80% του στόλου θα μπορούσε να αποπλεύσει».

Η προδοσία

Στις 22 Μαΐου 1973 τα πλοία ήταν έτοιμα να αποπλεύσουν όταν ειδοποιήθηκαν ότι κάποιος τους πρόδωσε και αποφάσισαν αναβολή. Στις 23 Μαΐου ο ναύσταθμος περικυκλώθηκε από μονάδες των ΛΟΚ. Η χούντα αντέδρασε με μαζικές συλλήψεις αξιωματικών.

Περισσότεροι από 80 αξιωματικοί του ναυτικού οδηγήθηκαν στα κρατητήρια της ΕΑΤ-ΕΣΑ, όπου υπέμειναν ξύλο, απομόνωση και άλλα βασανιστήρια. Ωστόσο, τα πιο φρικτά έγιναν στον ταγματάρχη Σπύρο Μουστακλή, ο οποίος συμμετείχε ως φρούραρχος Σύρου στο κίνημα και έμεινε παράλυτος από τα χτυπήματα των ΕΣΑτζήδων.

Στο μεταξύ το αντιτορπιλικό «ΒΕΛΟΣ» με κυβερνήτη τον Νίκο Παππά είχε αποπλεύσει 4 μέρες νωρίτερα για να συμμετάσχει σε άσκηση του ΝΑΤΟ. Ο κυβερνήτης του «Βέλος», Νίκος Παπάς ειδοποιήθηκε για την αναβολή του σχεδίου με τη συνθηματική φράση «το παιδί σου αρρώστησε».

Καθώς περνούσε από το στενό της Μεσσίνης η τηλεόραση του πλοίου έπιασε πρώτη φορά ιταλικό κανάλι και το πλήρωμα πληροφορήθηκε ότι στην Ελλάδα αξιωματικοί του ναυτικού είχαν συλληφθεί. Τότε ο κυβερνήτης Νίκος Παπάς, πήρε μια ιστορική απόφαση. Εγκατέλειψε την άσκηση του ΝΑΤΟ και κατέπλευσε στο Φιουμιτσίνο της Ιταλίας.

Δείτε βίντεο από την εκπομπή της Μηχανής του Χρόνου την ανταρσία του «ΒΕΛΟΣ»: 

Διαβάστε στη «ΜτΧ»: Η ιστορική ανταρσία στο Θωρηκτό Ποτέμκιν, που έγινε ταινία από τον Σεργκέι Αϊζενστάιν, ξεκίνησε για το χαλασμένο συσσίτιο. Οι ναύτες σκότωσαν 7 απ’ τους 18 αξιωματικούς και κατέφυγαν στη Ρουμανία  

The post Το σχέδιο απαγωγής του δικτάτορα Παπαδόπουλου από αξιωματικούς του ναυτικού. Η προδοσία του κινήματος και η διαφυγή του αντιτορπιλικού ΒΕΛΟΣ στην Ιταλία (βίντεο) appeared first on ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ.