Αϋπνία στα παιδιά: Ένα πρόβλημα που δεν πρέπει να υποτιμάται
O επαρκής και ήρεμος ύπνος είναι απαραίτητος για τα παιδιά, όπως και για τους ενήλικες, καθώς επηρεάζει σημαντικά τη σωματική, την ψυχική και τη νοητική λειτουργία τους. Όμως, συχνά αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση για τους γονείς.
Η αϋπνία είναι μια διαταραχή ύπνου, κατά την οποία τα παιδιά δυσκολεύονται να κοιμηθούν ή μένουν άγρυπνα έως αργά τη νύχτα ενώ, σε σπανιότερες περιπτώσεις, το πρόβλημα εντοπίζεται στην πολύ πρωινή αφύπνιση.
Η αντίσταση των παιδιών στην κατάκλιση και η απαίτηση
Με βάση τη διάρκεια, τη σοβαρότητα και τη συχνότητα του προβλήματος, η αϋπνία, μπορεί να ταξινομηθεί ως οξεία ή χρόνια και επηρεάζει σημαντικά τη λειτουργικότητα και τις επιδόσεις των παιδιών κατά τη διάρκεια της ημέρας.
«Ο ύπνος είναι θεραπευτικός. Προσφέρει σωματική, ψυχική, νοητική ξεκούραση και καλύτερη λειτουργικότητα στην καθημερινότητα. Όταν τα παιδιά δεν κοιμούνται καλά, τόσο οι σωματικές όσο και οι νοητικές επιδόσεις τους –μεταξύ των οποίων και οι σχολικές- παρουσιάζουν έντονη πτώση. Κατά συνέπεια, η αϋπνία θα πρέπει να αντιμετωπίζεται από την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων», αναφέρει η παιδοψυχίατρος, Φρίντα Κωνσταντοπούλου.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Ιατρικής Ύπνου οι συνιστώμενες ώρες ύπνου είναι:
Βρέφη 4-12 μηνών: 12-16 ώρες (συνολικά μέρα και νύχτα)
Νήπια 1-2 ετών: 11-14 ώρες (συνολικά μέρα και νύχτα)
Παιδιά προσχολικής ηλικίας 3-5 ετών: 10-13 ώρες (συνολικά μέρα και νύχτα)
Παιδιά σχολικής ηλικίας 6-12 ετών: 9-12 ώρες
Έφηβοι 13-18 ετών: 8-10 ώρες
Προβλήματα συμπεριφοράς και ψυχικής υγείας
Εάν η αϋπνία δεν οφείλεται σε κάποιο οργανικό πρόβλημα ή σε περιβαλλοντικούς παράγοντες, τότε η αιτία της εντοπίζεται σε συμπεριφορικά ζητήματα ή προβλήματα ψυχικής υγείας.
Μια από τις συνηθέστερες αιτίες της αϋπνίας ψυχογενούς αιτιολογίας στα παιδιά, όπως και στους ενήλικες, είναι το άγχος. Είναι σημαντικό, λοιπόν, οι γονείς να δείχνουν ενδιαφέρον για τη ζωή του παιδιού τους και να οικοδομούν μία σχέση εμπιστοσύνης, ώστε να αισθάνεται άνετα και να μοιράζεται τις ανησυχίες του μαζί τους.
Άλλες αιτίες περιλαμβάνουν τις νευροαναπτυξιακές διαταραχές (αυτισμός, νοητική καθυστέρηση, σύνδρομο Asperger κ.ά.) καθώς και τις ψυχιατρικές καταστάσεις (κατάθλιψη, διπολική διαταραχή, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή κ.ά.).
Στους εφήβους, αίτια της αϋπνίας μπορεί να αποτελούν και οι εξαρτήσεις (ουσίες, διαδίκτυο, τυχερά παιχνίδια) οι οποίες γίνονται εμμονή.
Τέλος, η ανεπαρκής εκπαίδευση στη διαδικασία του ύπνου από τη βρεφική ηλικία μπορεί να οδηγήσει σε αϋπνία και κατακερματισμένο ύπνο κατά τη διάρκεια της νύχτας.
«Ειδικά όσον αφορά στο άγχος, δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος. Το άγχος προκαλεί αϋπνία και η αϋπνία επιβαρύνει τα αγχώδη και τα καταθλιπτικά συμπτώματα», τονίζει η κα Κωνσταντοπούλου και συνεχίζει: «Συχνά τα παιδιά ξυπνούν από εφιάλτες. Οι εφιάλτες, ως επί το πλείστον, είναι αποτέλεσμα μιας δύσκολης και αγχώδους καθημερινότητας».
Οι αιτίες της αϋπνίας
Στα βρέφη η αϋπνία –η οποία συνίσταται κυρίως στη νυχτερινή αφύπνιση- οφείλεται στην έλλειψη εκπαίδευσης, δηλαδή δεν έχουν μάθει ακόμα να προσαρμόζονται σε ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα ύπνου. Το φαινόμενο παρατηρείται φυσιολογικά μέχρι την ηλικία των 6-7 μηνών, ωστόσο, θα πρέπει να εκπαιδευτούν ώστε στη συνέχεια να κοιμούνται καθόλη τη διάρκεια της νύχτας.
Τα μεγαλύτερα παιδιά παρουσιάζουν δυσκολία στο να κοιμηθούν προβάλλοντας άγχη και φοβίες ή απαιτώντας την παρουσία του ενός γονέα στο χώρο μέχρι να αποκοιμηθούν.
Στους εφήβους είναι πολύ συχνό το φαινόμενο του «κοινωνικού jet lag», δηλαδή ο ύπνος πολύ αργά τη νύχτα, μία κατάσταση που μεταβάλλει τους κιρκάδιους ρυθμούς τους (βιολογικό ρολόι) και παγιώνεται. Αυτό συμβαίνει συνήθως λόγω της παρατεταμένης ενασχόλησης με το διαδίκτυο και τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Επίσης, συχνά οφείλεται στο άγχος ή αποτελεί ένα σύμπτωμα καταθλιπτικής διαταραχής.
Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς
Είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά να μάθουν από τη βρεφική ηλικία ότι η διαδικασία του ύπνου ξεκινάει μια συγκεκριμένη ώρα και εξελίσσεται με έναν συγκεκριμένο τρόπο.
«Αρχικά θα πρέπει να προσαρμόζεται ανάλογα το περιβάλλον –π.χ. να χαμηλώνουν τα φώτα, να ρυθμίζεται η θερμοκρασία στο υπνοδωμάτιο κλπ.- και να ακολουθεί μια χαλαρωτική δραστηριότητα με τη συμμετοχή του γονέα για περίπου 10 λεπτά. Στη συνέχεια, ο γονέας θα πρέπει να αποχωρεί από το δωμάτιο πριν το παιδί αποκοιμηθεί. Με αυτόν τον τρόπο θα μάθει να κοιμάται μόνο του και εάν ξυπνήσει το βράδυ να μπορεί να ξανακοιμηθεί», εξηγεί η κα Κωνσταντοπούλου.
Εντούτοις, τα παιδιά συχνά αισθάνονται ανασφάλεια και έχουν ανάγκη την παρουσία του γονέα. Σε αυτές τις περιπτώσεις η αντιμετώπιση θα πρέπει να είναι πιο ελαστική.
«Καλό είναι οι γονείς να έχουν μία ελαστική στάση, ώστε να καλύψουν την ανασφάλεια και να μην αισθάνεται το παιδί εγκατάλειψη. Να νιώθει ότι έχει βοήθεια και θα το αντιμετωπίσει. Το ίδιο πρέπει να συμβαίνει και στις περιπτώσεις της νυχτερινής αφύπνισης», σημειώνει η ειδικός.
Στην εφηβεία είναι σημαντικό οι γονείς να παρακολουθούν τις ώρες ύπνου των παιδιών τους, καθώς και να ελέγχουν την ύπαρξη κινητών ή γενικότερα οθονών στο υπνοδωμάτιο, που αποπροσανατολίζουν τόσο το σώμα όσο και το πνεύμα τους από τη διαδικασία του ύπνου.
«Πολλές φορές οι γονείς κοιμούνται και τα παιδιά παραμένουν ξύπνια όλη τη νύχτα στέλνοντας μηνύματα ή σερφάροντας στο διαδίκτυο. Το πρόγραμμα του ύπνου, το οποίο καθιερώνεται από την βρεφική ηλικία, θα πρέπει να εφαρμόζεται μέχρι και την εφηβεία χωρίς διαπραγμάτευση», τονίζει η ειδικός.
Σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν, επίσης, τα ωράρια των γονέων καθώς τα παιδιά ακολουθούν τα πρότυπά τους, όχι μόνο στον ύπνο αλλά και σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής τους.
Η αντιμετώπιση
Από τη στιγμή που θα εμφανιστεί η αϋπνία είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίσουν οι γονείς το πρόβλημα και να μην το υποτιμήσουν.
Όταν η αιτία είναι τα αγχώδη συμπτώματα και οι φοβίες, οι γονείς μπορούν ενδεχομένως να τα βοηθήσουν με συζήτηση.
Σε κάθε περίπτωση, εάν η δυσλειτουργία που προκαλείται στο παιδί από την αϋπνία είναι μεγάλη και το πρόβλημα δεν είναι διαχειρίσιμο θα πρέπει να απευθυνθούν έγκαιρα σε ειδικό, έτσι ώστε να αποφευχθεί τόσο η ταλαιπωρία όσο και η παγίωση της κατάστασης.
Ο ειδικός θα προσεγγίσει την αϋπνία με βάση την αιτία. Ανάλογα με την περίπτωση, μπορεί να αντιμετωπιστεί με συμβουλευτική ή/και χορήγηση φαρμάκων (σε ψυχιατρικές καταστάσεις και περιπτώσεις έντονου άγχους).
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Οικονομία
- Ο τυφώνας δυναμώνει!
- Πώς οι αεροπορικές εταιρείες βγάζουν κέρδος μοιράζοντας δωρεάν εισιτήρια
- «Γκρέμισε» την Ρεάλ από την κορυφή η Μπέτις
- Ευνοϊκότερο καθεστώς για περισσότερους από 100.000 ασφαλισμένους σε καθεστώς διαδοχικής και παράλληλης ασφάλισης
- Σε ρυθμό κορονοϊού τα σχέδια μείωσης των κόκκινων δανείων των τραπεζών
- Τζακ ποτ στο Τζόκερ
- Πόσοι πρόσφυγες λαμβάνουν σήμερα οικονομικό βοήθημα από την ΕΕ κατά την Ύπατη Αρμοστεία ΟΗΕ
- Έφυγε ο Γιώργος Χίγκας, πρόεδρος και ιδρυτής της ομώνυμης εταιρίας
- Πετρέλαιο: Κατάρρευση τιμών! Η Σαουδική Αραβία αύξησε την παραγωγή
- Καθολική Εκκλησία – Ιταλία: Stop σε γάμους κ’ κηδείες στις εκκλησίες – Ο Πάπας σε γιγαντοοθόνη
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Mononews
- Ευνοϊκότερο καθεστώς για περισσότερους από 100.000 ασφαλισμένους σε καθεστώς διαδοχικής και παράλληλης ασφάλισης
- Σε ρυθμό κορονοϊού τα σχέδια μείωσης των κόκκινων δανείων των τραπεζών
- Κορονοϊός: Τέλος συναγερμού στο Κολλέγιο Αθηνών
- Οι δέκα μισθοί της Alpha Bank, το «φλέρτ» Ιβάν στην Ντία, το event του Βερολίνου και τα… μυστήρια της Εθνικής Ασφαλιστικής
- Πώς αποτυπώνεται η καταστροφική πτώση των τιμών σε όλες τις μετοχές του Γενικού Δείκτη και πού πάει τώρα η αγορά
- Μέλισσα Κίκιζας: Ολοκλήρωσε επένδυση 16 εκατ. που αναβαθμίζει την παραγωγή της – Πώς κινήθηκε το α’ δίμηνο
- Η αγορά έφτασε στα όρια: Σενάρια και στόχοι για την επόμενη περίοδο
- Αϋπνία στα παιδιά: Ένα πρόβλημα που δεν πρέπει να υποτιμάται
- Τελευταία Νέα Mononews
- Αϋπνία στα παιδιά: Ένα πρόβλημα που δεν πρέπει να υποτιμάται
- Ευνοϊκότερο καθεστώς για περισσότερους από 100.000 ασφαλισμένους σε καθεστώς διαδοχικής και παράλληλης ασφάλισης
- Σε ρυθμό κορονοϊού τα σχέδια μείωσης των κόκκινων δανείων των τραπεζών
- Μέλισσα Κίκιζας: Ολοκλήρωσε επένδυση 16 εκατ. που αναβαθμίζει την παραγωγή της – Πώς κινήθηκε το α’ δίμηνο
- Η αγορά έφτασε στα όρια: Σενάρια και στόχοι για την επόμενη περίοδο
- Οι δέκα μισθοί της Alpha Bank, το «φλέρτ» Ιβάν στην Ντία, το event του Βερολίνου και τα… μυστήρια της Εθνικής Ασφαλιστικής
- Πώς αποτυπώνεται η καταστροφική πτώση των τιμών σε όλες τις μετοχές του Γενικού Δείκτη και πού πάει τώρα η αγορά
- Κορονοϊός: Τέλος συναγερμού στο Κολλέγιο Αθηνών
- OAEΔ: Ποιες υπηρεσίες βάζουν «λουκέτο» τη Δευτέρα και την Τρίτη
- ΤΖΟΚΕΡ: Οι τυχεροί αριθμοί της κλήρωσης για τα 1,9 εκατ. ευρώ
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Οικονομία
- Τρεις πυραύλους αγνώστου τύπου εκτόξευσε η Βόρεια Κορέα
- Βερολίνο: Ομάδα χωρών της Ε.Ε. θα υποδεχθούν ως και 1.500 ανήλικους πρόσφυγες από τα ελληνικά νησιά
- Πετρέλαιο: Κατάρρευση τιμών! Η Σαουδική Αραβία αύξησε την παραγωγή
- Καθολική Εκκλησία – Ιταλία: Stop σε γάμους κ’ κηδείες στις εκκλησίες – Ο Πάπας σε γιγαντοοθόνη
- Η Ρωσία σταματά τις εξαγωγές μέχρι 1/6 σε μάσκες, στολές, γάζες, αντισηπτικά
- Dow futures tumble 900 points as all-out oil price war adds to coronavirus stress
- Fast and furious: αλλά Ελληνικά με το CHAOS των 3.000 ίππων
- Μάσκες, αντισηπτικά σε τιμές …χρυσής λίρας! Κερδοσκοπία του αισχίστου είδους
- «Γκρέμισε» την Ρεάλ από την κορυφή η Μπέτις
- Πώς οι αεροπορικές εταιρείες βγάζουν κέρδος μοιράζοντας δωρεάν εισιτήρια